Μια ήττα της Περιφέρειας Ηπείρου που κοστίζει πολλά

Εδώ και δυόμισι χρόνια, υπάρχει μια αντιδικία μεταξύ της Περιφέρειας Ηπείρου και του Ιδιωτικού Φορέα Σύμπραξης της Μονάδας Επεξεργασίας Επεξεργασίας Απορριμμάτων στο Ελευθεροχώρι Δωδώνης, για την οποία η περιφερειακή αρχή δεν ήθελε να λέει και πολλά, παρότι είχε ερωτηθεί στο Περιφερειακό Συμβούλιο (πρώτη φορά έδωσε κάποιες απαντήσεις μόλις πριν από δύο μήνες, διαβάστε εδώ).

Η όλη υπόθεση βρισκόταν σε Διαιτητικό Δικαστήριο, το οποίο έβγαλε την απόφασή του και η οποία απόφαση είναι σε βάρος της Περιφέρειας Ηπείρου. Την ανακοίνωση της απόφασης την έκανε η ίδια η περιφερειακή αρχή με έναν τρόπο που έρχεται να «συσκοτίσει» παρά να φωτίσει την όλη υπόθεση.

Ο Ιδιωτικός Φορέας Σύμπραξης διεκδικούσε από την Περιφέρεια Ηπείρου 3,8 εκατ. ευρώ για διάφορους λόγους. Η Περιφέρεια Ηπείρου, από την πλευρά της, είχε επιβάλλει πρόστιμο 690.000 ευρώ με το επιχείρημα της καθυστέρησης στη λειτουργία του εργοστασίου. Το δικαστήριο, όπως προκύπτει από την ανακοίνωση, δεν έκανε αποδεκτή την επιβολή του προστίμου (είναι άγνωστο προς το παρόν αν ο Ιδιωτικός Φορέας Σύμπραξης το έχει καταβάλλει ήδη το πρόστιμο ή όχι). Όσον αφορά τα 3,8 εκατ. ευρώ, το δικαστήριο έκρινε ότι η Περιφέρεια Ηπείρου πρέπει να πληρώσει στον Ιδιωτικό Φορέα Σύμπραξης τα 2,6 εκατ. ευρώ. Εν μέρει δικαίωση υπήρξε δηλαδή για 1,2 εκατ. ευρώ, που δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ασήμαντη.

Όλα αυτά βέβαια δεν είναι σαφή και πλήρως κατανοητά στην ανακοίνωση της Περιφέρειας Ηπείρου, η οποία «κρύβεται» πίσω από αναλυτικά νούμερα, αποφάσεις κατά πλειοψηφία και κατά μειοψηφία και πάει λέγοντας. Ή ακόμα και πίσω από την καταγραφή διάφορων τιμολογίων εκ μέρους της εταιρίας (π.χ. τιμολόγιο για λουκάνικο συνοδευόμενο από κρύο cappuccino) που, αν και όντως προκαλούν πολλές απορίες, δεν αλλοιώνουν την πραγματικότητα. Η οποία πραγματικότητα είναι τα 2,6 εκατ. ευρώ.

Πρόκειται για μια ανακοίνωση με πολλά δικονομικά και τεχνικά στοιχεία που επιχειρεί να αναδείξει και την εχθρική στάση της εταιρίας στην υπόθεση.

Είναι σαφές ότι η περιφερειακή αρχή βρίσκεται σε πολύ δύσκολη, πολιτική θέση, καθώς, ουκ ολίγες φορές, έχει υποστηρίξει ότι μόνο αυτή μπορεί να κάνει ορθή διαχείριση των απορριμμάτων.

Στην ανακοίνωσή της, αναφέρει ότι θα προσφύγει σε όλες τις νόμιμες –και προς πάσα κατεύθυνση- διαδικασίες προκειμένου να επιτύχει την πλήρη δικαίωσή της. Κάτι που προφανώς και πρέπει να γίνει, καθώς αφορά όλους τους δημότες. Δεν γίνεται, ωστόσο, αναφορά στο ποια είναι τα επόμενα νομικά βήματα. «Σε κάθε περίπτωση οι δημότες της Ηπείρου δεν πρόκειται να επιβαρυνθούν οικονομικά από τις απαιτήσεις που εγείρει ο Ιδιωτικός Φορέας Σύμπραξης» τονίζει, χωρίς να αποσαφηνίζει πώς ακριβώς θα διασφαλιστεί αυτό.

Από την όλη σοβαρή αυτή υπόθεση, προκύπτει σαφώς και το ζήτημα της επαρκούς και αυστηρής επίβλεψης και παρακολούθησης των όσων προβλέπονται στη σύμβαση προκειμένου να αποφευχθούν στο μέλλον παρόμοιες εξελίξεις.

Aκολουθεί η πλήρης ανακοίνωση της Περιφέρειας Ηπείρου. Ο «Τύπος Ιωαννίνων» δεν συνηθίζει να βάζει όλες τις ανακοινώσεις ως έχουν. Η συγκεκριμένη όμως πρέπει να καταγραφεί ως έχει για τη «σαφήνειά» της…

«Η Περιφέρεια Ηπείρου ενημερώνει ότι:
Την Παρασκευή 17/03/2022 κοινοποιήθηκε από τον Ιδιωτικό Φορέα Σύμπραξης (ΙΦΣ) του Έργου «Εγκατάσταση Επεξεργασίας Αστικών Στερεών Αποβλήτων Περιφέρειας Ηπείρου» (ΜΕΑ Ηπείρου), η υπ’ αριθμ. 10/2022 απόφαση του Διαιτητικού Δικαστηρίου επί αιτήσεως του ΙΦΣ και ανταίτησης της Περιφέρειας.
Ο ΙΦΣ τον Ιούλιο 2019 υπέβαλε σε διαιτησία τις ακόλουθες απαιτήσεις του:
1) Ποσό 690.000,00€ που είχε επιβάλλει σε βάρος του η Περιφέρεια Ηπείρου λόγω καθυστέρησης στην έναρξη λειτουργίας της ΜΕΑ,
2) Ποσό 943.968,57€ (μετά από περιορισμό) για δαπάνες που επικαλείτο ότι είχε υποβληθεί στο διάστημα από 21/01/2019 έως 26/03/2019, κατά το οποίο παρατάθηκε η δοκιμαστική λειτουργία της ΜΕΑ,
3) Ποσό 696.821,53€ για απώλεια εσόδων κατά το ίδιο άνω διάστημα,
4) Ποσό 325.291,50€ για δαπάνες νέων δοκιμών που υποστηρίζει ότι θα διενεργήσει στο μέλλον,
5) Ποσά 509.857,86€ + 647.787,68€ που υποστήριζε τον Ιούλιο 2019 ότι δεν θα εισέπραττε ως Πληρωμή Διαθεσιμότητας (Μηνιαίες Πληρωμές) για το 2019 και το 2020 αντίστοιχα,
7) Ποσά 307.228,13€ + 400.002,78€ που υποστήριζε τον Ιούλιο 2019 ότι θα ήταν η ζημία που θα υφίστατο εντός του 2019 και το 2020 αντίστοιχα ως απώλεια Εσόδων από Τρίτους (Πωλήσεις Δευτερογενών Προϊόντων -χαρτί, πλαστικά, μέταλλα κλπ).
Κατά την έναρξη της Διαιτησίας, η Περιφέρεια υπέβαλε ανταίτηση λογοδοσίας: α) για τα έσοδα που εισέπραξε ο ΙΦΣ κατά το άνω διάστημα (2019-2020) από πωλήσεις Δευτερογενών Προϊόντων δεδομένου ότι καθ΄ όλο αυτό το διάστημα αλλά μέχρι και σήμερα, ενώ έχει εισπράξεις από τις πωλήσεις αυτές -μέρος των οποίων μάλιστα οφείλει να αποδίδει στην Περιφέρεια- αρνείται και δεν χορηγεί κανένα παραστατικό από το οποίο να προκύπτει τί έχει εισπράξει, παρά τη ρητή υποχρέωσή του όπως προβλέπεται από την εγκριθείσα από το Δημόσιο Σύμβαση Σύμπραξης, β) για τον Ανεξάρτητο Ελεγκτή (μέχρι σήμερα η ΜΕΑ λειτουργεί χωρίς Ανεξάρτητο Ελεγκτή παρά τις ρητές προβλέψεις της Σύμβασης), καθώς επίσης και γ) για τις Ασφαλίσεις της ΜΕΑ, τη μείωση του εταιρικού κεφαλαίου του ΙΦΣ κλπ.
Με την απόφαση αυτή ομόφωνα απορρίφθηκαν απαιτήσεις του ΙΦΣ κατά της Περιφέρειας Ηπείρου. Όσες έγιναν δεκτές, έγιναν κατά πλειοψηφία που την απάρτιζαν ο Επιδιαιτητής και ο ίδιος πάντοτε Διαιτητής. Μάλιστα στις κατά πλειοψηφία ληφθείσες αποφάσεις, οι απόψεις της πλειοψηφίας με αυτή της μειοψηφίας δεν διΐστανται απλώς, αλλά τις χωρίζει «χάος».
Συγκεκριμένα:
1) Από το κονδύλι των 943.968,57€ που κατά τους ισχυρισμούς του ΙΦΣ αφορούσε σε έξοδα, που υποστήριζε πως είχε υποβληθεί στο διάστημα της παράτασης της δοκιμαστικής λειτουργίας (21/01/2019 έως 26/03/2019) έγινε αποδεκτό ποσό 37.950€ και απορρίφθηκε ομόφωνα το υπόλοιπο ποσό των 906.018,57€. Στο απορριφθέν ποσό περιλαμβάνονται δαπάνες που αξίωνε να του καταβάλλει η Περιφέρεια βάσει αποδείξεων από σούπερ μάρκετ για μαρμελάδα, ρόδι καθαρισμένο, γιαούρτι, μπανάνες, κεφαλογραβιέρα, κρασιά, ξηρούς καρπούς, κρέμα χεριών κλπ.
Επίσης δαπάνες για πετρέλαιο που μεταφέρθηκε με μπιτόνι στη ΜΕΑ, τιμολόγια μηχανικών για παροχή υπηρεσιών εκτός της άνω περιόδου, λογαριασμούς ύδρευσης, κοινοχρήστων, πετρελαίου θέρμανσης, ενοικίων, κόστος διαμονής σε ακριβά ξενοδοχεία των Ιωαννίνων τις ημέρες του Πάσχα, επισκευές ελαστικών σε βουλκανιζατέρ, τακάκια δισκόφρενων, παπούτσια, παντελόνι, καπαρντίνα, φαράσια, κουβά, πιγκάλ τουαλέτας, βιβλιοδεσίες, ασπιρίνες, depon, mesulid, ακόμα και ένα τιμολόγια αξίας 0,01€ αλλά και λουκάνικο συνοδευόμενο από κρύο cappuccino την ημέρα των Φώτων. Για όλα αυτά και πολλά άλλα, η Περιφερειακή Αρχή απέστειλε εξώδικη διαμαρτυρία προς την εταιρεία που συμπυκνώνεται στη φράση: «Εκ μέρους του ηπειρώτικου λαού η Περιφερειακή Αρχή σας απευθύνει οργισμένα: ΝΤΡΟΠΗ!».
2) Απορρίφθηκε εξ ολοκλήρου ομόφωνα το κονδύλι των 325.291,50€ για δαπάνες νέων δοκιμών.
3) Κατά πλειοψηφία έγινε δεκτό ότι δεν είχε υπαιτιότητα ο ΙΦΣ στην καθυστέρηση της λειτουργίας της ΜΕΑ και γι’ αυτό δεν έπρεπε να επιβληθεί ποινική ρήτρα από την Περιφέρεια. Σημειώνεται ότι για την έναρξη λειτουργίας της ΜΕΑ η Σύμβαση απαιτούσε την έκδοση Πιστοποιητικού Αποδοχής από τον Ανεξάρτητο Ελεγκτή που ήταν της επιλογής του ΙΦΣ και αμειβόταν από αυτόν. Ο Ανεξάρτητος Ελεγκτής δεν το εξέδωσε, αναφέροντας τους λόγους. Ο πιο ‘ανώδυνος’ ήταν ότι ο ΙΦΣ στις 21/01/2019 που ήταν το ορόσημο για την έναρξη της λειτουργίας δεν είχε καν καταθέσει αίτηση για έκδοση άδειας λειτουργίας. Κατά τη μειοψηφούσα άποψη (Τακτικός Καθηγητής της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών) ορθώς επιβλήθηκε η ποινική ρήτρα από την Περιφέρεια.
4) Κατά πλειοψηφία έγινε εν συνεχεία δεκτό το κονδύλι των 696.821,53€ για απώλεια εσόδων κατά το διάστημα που καθυστέρησε η έναρξη της λειτουργίας (21/01/2019-26/03/2019), ενώ κατά τη μειοψηφούσα άποψη το αίτημα αυτό κρίθηκε κατ’ αρχήν ως απαράδεκτο καθώς δεν είχε τηρηθεί η διαδικασία για τη διεκδίκηση αποζημίωσης που ορίζει η εγκριθείσα από το Δημόσιο Σύμβαση και εν συνεχεία αναλύθηκε και το νόμω αβάσιμο της αξίωσης αυτής.
5) Όσον αφορά τα κονδύλια των 509.857,86€ και 647.787,68€ που ο ΙΦΣ τα διεκδικούσε προκαταβολικά τον Ιούλιο του 2019 ως πληρωμές για το 2019 και το 2020, αυτά έχουν ήδη καταβληθεί από την Περιφέρεια επί τη βάσει των τιμολογίων που αποστέλλει ο ΙΦΣ, όπως συνομολογεί και ο ίδιος με τις προτάσεις του ενώπιον του Διαιτητικού Δικαστηρίου. Στη συνέχεια ισχυρίσθηκε ότι δήθεν ενώ η Περιφέρεια τα εισπράττει από τους Δήμους δεν τα έχει αποδώσει στον ΙΦΣ. Η Περιφέρεια επί του άνω ισχυρισμού επικαλέσθηκε απόπειρα απάτης επί Δικαστηρίω για προσπορισμό οικονομικού οφέλους. Τα κονδύλια αυτά επιδικάσθηκαν κατά πλειοψηφία. Η μειοψηφούσα άποψη με επάλληλες σκέψεις έκρινε πως το αίτημα είναι νόμω και ουσία αβάσιμο.
6) Ομοίως κατά πλειοψηφία επιδικάσθηκαν και τα κονδύλια των 307.228,13€ για το 2019 και 400.002,78€ για το 2020 ως απώλεια εσόδων από πωλήσεις Δευτερογενών Προϊόντων. Κατά τη μειοψηφούσα άποψη για τα κονδύλια αυτά το Διαιτητικό Δικαστήριο δεν είχε εξουσία να επιληφθεί. Δηλαδή, ο μειοψηφών Διαιτητής κρίνει ότι οι δύο άλλοι Διαιτητές που επιδίκασαν τα ποσά αυτά υπέρ του ΙΦΣ υπερέβησαν τις εξουσίες που παρέχει σε αυτούς ο νόμος και η Διαιτητική ρήτρα της εγκριθείσας από το Δημόσιο Σύμβασης. Εν ολίγοις, επικαλείται κατάχρηση εξουσίας. Επίσης κατά την ίδια μειοψηφούσα άποψη, με την επίκληση σχετικών άρθρων της Σύμβασης και των Παραρτημάτων της, σε κάθε περίπτωση, από την πώληση των Δευτερογενών Προϊόντων, η Περιφέρεια δικαιούται το 50% των εσόδων. Η πλειοψηφία επιδίκασε τα άνω ποσά εξ ολοκλήρου στον ΙΦΣ. Μάλιστα για την επιδίκασή τους απέρριψε το αίτημα της Περιφέρειας για λογοδοσία (μειοψηφούντος και πάλι του ίδιου Διαιτητή).
Σημειώνεται ότι ο ΙΦΣ για να προβεί στην πώληση των Δευτερογενών (χαρτί, πλαστικά, μέταλλα κλπ) που προέρχονται από τα εισκομιζόμενα απορρίμματα των Δήμων, υποχρεούται βάσει της Σύμβασης που έχει εγκριθεί από το Δημόσιο να υποβάλλει στην Περιφέρεια τα σχέδια των συμβάσεων πώλησής τους (πριν την πώληση) προκειμένου να ελεγχθεί από την Περιφέρεια αν οι τιμές που διαπραγματεύεται με τρίτους ανταποκρίνονται στις τρέχουσες τιμές της αγοράς. Εν συνεχεία υποχρεούται να υποβάλλει στην Περιφέρεια τα τιμολόγια πώλησης για να επιβεβαιωθεί ότι πράγματι πωλήθηκαν στις εγκεκριμένες από την Περιφέρεια τιμές.
Από την έναρξη λειτουργίας της ΜΕΑ μέχρι σήμερα ο ΙΦΣ αρνείται και ενεργεί αντισυμβατικά χωρίς να υποβάλλει κανένα στοιχείο στην Περιφέρεια. Ομοίως κανένα στοιχείο από το οποίο να προκύπτει η τιμή πώλησης δεν υποβλήθηκε ούτε στο Διαιτητικό Δικαστήριο που κατά πλειοψηφία απέρριψε το αίτημα της Περιφέρειας για λογοδοσία (για υποβολή όλων των παραστατικών πώλησης, τεκμηρίωση τιμών κλπ). Δηλαδή, το Διαιτητικό Δικαστήριο κατά πλειοψηφία απαγορεύει στην Περιφέρεια να λάβει γνώση των στοιχείων που θεμελιώνουν την απαίτηση του ΙΦΣ για Έσοδα από πώληση Δευτερογενών, αλλά την υποχρεώνει κατά πλειοψηφία να καταβάλλει τα διεκδικούμενα από τον ΙΦΣ ποσά και μάλιστα στο 100%, αν και η Περιφέρεια δικαιούται το 50% αυτών. Η μειοψηφία κρίνει ότι η επιδίκαση αυτή συνιστά υπέρβαση εξουσίας του Διαιτητικού Δικαστηρίου.
Αξιοσημείωτο είναι ότι ο ΙΦΣ που αρνείται συστηματικά να χορηγήσει οποιοδήποτε στοιχείο από την πώληση των Δευτερογενών στην Περιφέρεια, τον Μάρτιο 2021 ισχυρίσθηκε ότι οι τιμές πώλησής τους είχαν επηρεασθεί από την πανδημία. Η Περιφέρεια δικαιούται να υποθέσει ότι ο ΙΦΣ, όταν τον Ιούλιο 2019 υπολόγισε προκαταβολικά τις αξιώσεις του από την πώληση των Δευτερογενών για το 2019 και το 2020, και μάλιστα με ακρίβεια δεκαδικών του ευρώ (307.228,13€ + 400.002,78€), είχε τις ικανότητες να προβλέψει και την πανδημία που ενέσκυψε στις αρχές του 2020 και υπολόγισε το 2019 τις τιμές ‘επηρεασμένες’ από τις συνέπειες της πανδημίας.
Ο Περιφερειάρχης Ηπείρου από τον Ιούνιο 2019 «επ’ ευκαιρία άλλων γεγονότων» είχε ενημερώσει εγγράφως τους εκπροσώπους του ΙΦΣ πως η Περιφέρεια Ηπείρου δεν διακατέχεται από σύνδρομο ‘αποικίας’, οι δε εκπρόσωποί της ούτε αισθάνονται ούτε είναι ‘ιθαγενείς’.
Κατά τη διάρκεια της διαιτητικής διαδικασίας εκπρόσωπος του ΙΦΣ σε ένορκη κατάθεσή του επιχείρησε να εμπλέξει τον Περιφερειάρχη σε ‘ελεγχόμενες’ ενέργειες. Μετά την δέουσα απάντηση ανακάλεσε ως «εκ παραδρομής αναφορά». Και δεν είναι η μοναδική φορά που εκπρόσωποι του ΙΦΣ επιχειρούν να παρέμβουν στο αυτοδιοικητικό τοπίο της Ηπείρου. Όπως είναι γνωστό σε κάθε Ηπειρώτη, για το υπόψη έργο, που η έναρξη της λειτουργίας του συνέπεσε με τις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2019, δεν έγιναν ούτε, ως είθισται, εγκαίνια.
Ο Περιφερειάρχης έχει ζητήσει την απομάκρυνση του Διευθύνοντα Συμβούλου και του αναπληρωτή Εκπροσώπου ΙΦΣ για το καλό του Έργου.
Έχει δεχθεί μάλιστα (όπως και η νομική σύμβουλος του έργου) σφοδρή επίθεση από εκπρόσωπο του ΙΦΣ με εξυβριστικούς και συκοφαντικούς ισχυρισμούς και μάλιστα ενώπιον Αρχής, που απαντήθηκε δεόντως.
Η Περιφέρεια Ηπείρου είναι αυτονόητο και δεδομένο ότι κατά της άνω απόφασης θα προσφύγει στις νόμιμες – και προς πάσα κατεύθυνση- διαδικασίες προκειμένου να επιτύχει την πλήρη δικαίωσή της.
Σε κάθε περίπτωση οι δημότες της Ηπείρου δεν πρόκειται να επιβαρυνθούν οικονομικά από τις απαιτήσεις που εγείρει ο ΙΦΣ».