«Απόλλων»: Πραγματικός συνεργατισμός ή «θα σας φέρω και ρεύμα»;

Οι ενεργειακές κοινότητες, ακόμα και με τον τρόπο που συστάθηκαν νομοθετικά στην Ελλάδα, δίνουν τη δυνατότητα στους πολίτες, αλλά και σε φορείς, να εξασφαλίσουν το «επιούσιο ρεύμα» με συνεργατικό τρόπο.

Προέκυψαν σε μια δύσκολη οικονομική περίοδο, με μια κρίση που χαίνει εδώ και 14 συναπτά έτη και γενικώς, όπως όλα τα εγχειρήματα που καλύπτει ο νόμος για την κοινωνική οικονομία, έμοιαζε με μια δυνατότητα για τους «μη έχοντες» να εξασφαλίσουν τα απαραίτητα και αξιοπρεπή, στο πλαίσιο μιας χωρίς αυταπάτες εκδημοκρατισμένης παραγωγικής διαδικασίας.

Στην Ελλάδα βέβαια φέγγει άλλος ήλιος. 

Η ενέργεια είναι το άπαρτο κάστρο των μεγάλων και τεράστιων οικονομικών συμφερόντων της χώρας, καθώς και ένα εγχειρίδιο οδηγιών των πραγμάτων που φοβάσαι ότι κρύβει η «πράσινη ανάπτυξη» στον καπιταλισμό.

Από την εποχή που Δήμοι έφτιαχναν ενεργειακές κοινότητες, οι οποίες θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν αυτονομία σε ολόκληρα δημοτικά διαμερίσματα, αλλά δεν έπαιρναν χώρο στο δίκτυο γιατί μαντέψτε ποιες εταιρίες είχαν προτεραιότητα, μέχρι σήμερα και το πρόγραμμα «Απόλλων», η απόσταση, στην πραγματικότητα είναι πολύ μικρή.

Το πρόγραμμα «Απόλλων» έχει τόση σχέση με τις ενεργειακές κοινότητες, όσο και ο Απόλλων Λάρισας με τον θεό της ελληνικής μυθολογίας.

Ο τρόπος που αποφάσισε να διοχετεύσει χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης για τις ενεργειακές κοινότητες η κυβέρνηση της ΝΔ, είναι και ο τρόπος που απαλείφει κάθε θεμελιακή συνθήκη των ενεργειακών κοινοτήτων.

Το πρόγραμμα που θα μπορούσε να είναι μια κίνηση στη σωστή κατεύθυνση, δεν είναι τίποτε παραπάνω από ένα «δες πώς το κάνω» της κυβέρνησης ΝΔ, στη στρέβλωση του τομέα της ενέργειας και της δημιουργίας κερδών επί κερδών για το τεράστιο λόμπι του χώρου.

Λίγα χρόνια μετά τις ολέθριες παρεμβάσεις Χατζηδάκη που συνοδεύτηκαν από σωρεία ανεκδοτολογικών δικαιολογιών για το πανάκριβο ρεύμα στην Ελλάδα, το πρόγραμμα που θα μπορούσε να δημιουργήσει όρους ενεργειακής αυτάρκειας για τους ΟΤΑ σε μια εποχή που τη χρειάζονται τόσο πολύ και που μια τέτοια εξέλιξη θα μείωνε τα κόστη για όλους-ες, γίνεται άλλο ένα πεδίο κέρδους.

Καταργεί την ελεύθερη συμμετοχή και την ανεξαρτησία, δημιουργώντας ουσιαστικά ένα «παράλληλο δίκτυο» στις ενεργειακές κοινότητες, το οποίο συστήνεται με μια σειρά ψευδεπίγραφα και στρεβλώσεις, μια πρακτική ιδιαιτέρως οικεία στην κυβέρνηση της ΝΔ.

Η Ενεργειακή Κοινότητα Πολιτών που ενέκρινε η Περιφέρεια Ηπείρου, δεν έχει πολίτες. Είναι κλειστή και απόλυτα ελεγχόμενη και δεν παρέχει πλήρη αυτονομία και ανεξαρτησία. Αντίθετα, εξασφαλίζει ένα εξαιρετικό κομμάτι αυτής της αγοράς για τα μεγάλα ενεργειακά συμφέροντα, περιορίζοντας σημαντικά τις δυνατότητες για τους ΟΤΑ. Θεωρητικά, αντί για 100% ενεργειακή αυτονομία, επιβάλλει ότι το 50% θα πηγαίνει υποχρεωτικά στις εταιρίες ενέργειας.

Το αστείο είναι ότι το «Απόλλων» θα μπορούσε να συσταθεί με οποιαδήποτε άλλο νομικό τρόπο και ενδεχομένως, να προσφέρει μια σχετική υπηρεσία μειώνοντας κάποια κόστη για τους ΟΤΑ, αλλά και για ευάλωτα νοικοκυριά. Και τώρα, η πρόβλεψη για την κάλυψη του 50% του ενεργειακού κόστους θεωρητικά δεν είναι αρνητική εξέλιξη.

Όχι όμως: η κυβέρνηση επέλεξε να εφαρμόσει σχεδόν κατά γράμμα όλες τις κακές πρακτικές –που δεν θα μπορούσαν να λείπουν και από συνεταιριστικά εγχειρήματα- του χώρου. Αν μαντεύετε ότι οι κακές πρακτικές έχουν να κάνουν με την αποκόμιση κέρδους, σωστά μαντεύετε.

Γιατί να καλύπτουν δηλαδή οι ΟΤΑ μόνο το 50% των ενεργειακών αναγκών με «ρεύμα που θα το αγοράζει το κράτος χωρίς καμία εμπλοκή Δήμων και Περιφερειών και θα τους τη διαθέτει με έκπτωση 50%-60%» που είπε ο περιφερειάρχης Αλέκος Καχριμάνης και να μην καλύπτουν όλο το ενεργειακό τους κόστος, με έργα που θα κάνουν οι ίδιοι και θα διαχειρίζονται οι ίδιοι; 

Γιατί θα πρέπει να υπόκεινται στην κυβερνητική διάθεση για την ενέργεια, που έχει αποδειχθεί αποτυχημένη και πανάκριβη, στην πράξη;

Το «Απόλλων» φτιάχνει νέες αγορές, εξασφαλίζοντας ζεστό, κρατικό και ενωσιακό χρήμα για τους ιδιώτες-ενεργειακούς κολοσσούς, οι οποίοι ευθύνονται εν πολλοίς και σε συνέργεια με την κυβέρνηση, για το πανάκριβο ρεύμα. Το Ταμείο Ανάκαμψης υποτίθεται ότι διαθέτει 100 εκατ. ευρώ απευθείας για τους ΟΤΑ, για ενεργειακές κοινότητες. Ε, οι Δήμοι και οι Περιφέρειες δεν θα τα πάρουν αυτά τα χρήματα… Το Ταμείο Ανάκαμψης λειτουργεί στην Ελλάδα χωρίς άμεση εμπλοκή των ΟΤΑ, απέναντι στους οποίους η κυβέρνηση κρατάει επιθετική στάση, χρησιμοποιώντας τους αποκλειστικά ως όχημα για εφαρμογή της πολιτικής της και ως «φυτώριο» στελεχών και ψήφων.

Επίσης, περιορίζει το ποσοστό συμμετοχής των Δήμων που έχουν ήδη ενεργειακές κοινότητες και τους τιμωρεί, καθώς θα μπορούν να συμμετέχουν στο πρόγραμμα μόνο για το 30% της κατανάλωσής τους.

Εν τέλει, το πρόγραμμα «Απόλλων» δεν είναι απλώς μια χαμένη ευκαιρία. Είναι η επιτομή του κρατικού παρεμβατισμού της ΝΔ, που τον επιλέγει για να εξυπηρετήσει συγκεκριμένα συμφέροντα, όταν τη συμφέρει. Όταν απαντάει στις προτάσεις για μείωση του ΦΠΑ, θυμάται ότι ο κρατικός παρεμβατισμός είναι κακός…