Από τον Μελίρρυτο στον ΠΑΣ

Η ιστορία των αθλητικών συλλόγων στα Γιάννενα έχει ήδη συμπληρώσει ζωή 100 χρόνων και άνω, με ένα πλειοψηφικό κομμάτι τους να «κατέχεται» από την ιστορία του ΠΑΣ Γιάννινα, που μπαίνει την Κυριακή το βράδυ σε ένα ακόμα πρωτάθλημα ποδοσφαίρου.

Πίσω όμως στην ιστορία της πόλης, ο πρώτος «Πανηπειρωτικός» είχε πρόεδρο έναν αρχιτέκτονα, από τους σημαντικότερους στην Ελλάδα και στα Γιάννενα. Τα Χριστούγεννα του 1911 ιδρύθηκε ο Πανηπειρωτικός Γυμναστικός Σύλλογος με πρόεδρο τον αρχιτέκτονα Περικλή Μελίρρυτο και μέλη της διοίκησης, διάφορα εξέχοντα στελέχη της γιαννιώτικης κοινωνίας, την εποχή της απελευθέρωσης.

Αν σας αρέσει ο Τύπος, μπορείτε να τον στηρίξετε με μια συνδρομή ή δωρεά, εδώ:

Στην περίοδο του Μεσοπολέμου, ιδρύθηκαν κάποια σωματεία στην ευρύτερη περιοχή της Ηπείρου, από την Παραμυθιά μέχρι και την Πυρσόγιαννη. Στα Γιάννενα, μπάλα θα παίξουν και οι πρόσφυγες: Η Ποδοσφαιρική Αθλητική Ένωση Κολχίδος Ιωαννίνων ήταν ένα από τα μεσοπολεμικά σωματεία της πόλης.

Η ποδοσφαιρική «προϊστορία» όμως ξεκινάει στην πραγματικότητα, το 1919, όταν ιδρύεται ο Ποδοφαιρικός Σύλλογος «Ηρακλής».  Θα συνεχιστεί το 1924 με τον Πύρρο, που θα δώσει και το πρώτο παιχνίδι εκτός συνόρων, με την Σκεντέρμπερου, στην Αλβανία. Το 1930 θα ιδρυθεί ο Ατρόμητος, το 1931 θα ιδρυθεί ο Ολυμπιακός Ιωαννίνων και δύο χρόνια αργότερα θα ακολουθήσει ο «Αβέρωφ» (ημερομηνίες διοικητικών πράξεων ίδρυσης).

Ο Ηρακλής Ιωαννίνων ήταν μια πρωτοβουλία στην οποία έδωσαν υπόσταση πρόξενοι ξένων χωρών στα Γιάννενα και τοπικοί παράγοντες. Δύο από αυτούς ήταν ο Αρίστιππος Χαντέλης και ο Άλκης-Μάνθος Μυρσίνης. Ο σύλλογος είχε ποδοσφαιρικά τμήματα, ανά ηλικία.

Ο Ατρόμητος κατά βάση, αλλά και ο Ολυμπιακός, συγκεντρώνουν τα «εργαζόμενα παιδιά» της πόλης (Ψαράκης, 2016). Το 1933, ο Πύρρος, ο Ατρόμητος και ο Ολυμπιακός δια των διοικήσεών τους, κάνουν πρόσκληση για έκτακτη γενική συνέλευση στο «Κινηματοθέατρον Ευστρατιάδου», με θέμα, ανάμεσα στα υπόλοιπα, τη συγκρότηση προσωρινής επιτροπής για τη συγκρότηση Πανηπειρωτικού Αθλητικού Συλλόγου. Σύμφωνα με άλλες καταγραφές, στη συγχώνευση συμμετείχε και η Νίκη Ιωαννίνων (Δάλλας Αθ. Ήπειρος, Γιάννινα και σχολείο μου η Ζωσιμαία Σχολή).

Ο ΠΑΣ Αβέρωφ ήταν ο πρώτος «ΠΑΣ» των Ιωαννίνων. Ήταν σωματείο ευρείας αθλητικής δραστηριότητας και πρώτος του πρόεδρος ήταν ο έμπορος Σωτήρης Μαρτίνης, με αντιπρόεδρο τον επιφανή γυμνασιάρχη Χρίστο Σούλη.

Ο «Αβέρωφ», ο οποίος προφανώς έχει βαφτιστεί προς τιμήν του Γεωργίου Αβέρωφ, ξεκινάει τη δραστηριότητά του παίζοντας κυρίως με ομάδες εκτός Ιωαννίνων.

Το 1936 η συμφωνία «έσπασε» και προέκυψαν τρία σωματεία: Ο «Αβέρωφ», ο Ολυμπιακός και ο Ατρόμητος. Στο πέρασμα των ετών τα σωματεία άλλαξαν ονόματα και σύσταση, υπό την πίεση και των κοινωνικοπολιτικών εξελίξεων.

Μετά από τρεις δεκαετίες διασπάσεων, επανιδρύσεων, συνενώσεων, στις 8 Ιουλίου 1966, ο ΑΟ Ιωαννίνων και ο ΠΑΣ Αβέρωφ, κατέληξαν στο πρώτο «πολυαθλητικό» σωματείο της πόλης, που έμελλε να γίνει και το πρώτο επαγγελματικό: Ο ΠΑΣ Γιάννινα.

(φωτογραφία: εγκαίνια σταδίου Ιωαννίνων Ατρόμητος-Αβέρωφ, 1936, αρχείο Κ. Κόκκα, πηγή zsgiannina.gr)

Πηγές:

Δάλλας Αθ. Ήπειρος, Γιάννινα και σχολείο μου η Ζωσιμαία Σχολή, https://zsgiannina.gr/%ce%b1%ce%b2%ce%b5%cf%81%cf%89%cf%86-%ce%b9%cf%89%ce%b1%ce%bd%ce%bd%ce%af%ce%bd%cf%89%ce%bd/, ανάκτηση:19/8/2022

Ψαράκης, Ευ. Η διαμόρφωση του αθλητισμού στα Ιωάννινα του Μεσοπολέμου: οι «λόγοι», τα σωματεία, οι εγκαταστάσεις (1913-1936). 2016:Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων