Oikonomou pisoi Solarhub πίσω
ΓΙΑΝΝΕΝΑ

Από τον Κωνσταντίνο στον Αντρέα

Εικόνα του άρθρου Από τον Κωνσταντίνο στον Αντρέα
ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ: Γιώργος Τσαντίκος
ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: 27/04/2019, 12:30
ΓΙΑΝΝΕΝΑ

Στο πιο πρόσφατο δημοτικό συμβούλιο Ιωαννίνων (ίσως και το τελευταίο αυτής της δημοτικής περιόδου), ο πρόεδρος του σώματος Γιώργος Παπαδιώτης διάβασε επιστολή συμπολίτη που ζητάει να μάθει «πώς και γιατί» ονομάστηκε ο δρόμος μπροστά από το δημαρχείο, από «Βασιλέως Κωνσταντίνου» σε «Ανδρέα Παπανδρέου».

Για την ακρίβεια, ο δρόμος ονομαζόταν μέχρι το 1986 «Κωνσταντίνου Ελευθερωτού», προς τιμή του βασιλιά Κωνσταντίνου του Α’. Ο Κωνσταντίνος Γλύκσμπουργκ ή Κωνσταντίνος Α’ της Ελλάδας, γεννήθηκε στις 2 Αυγούστου του 1968 στην Αθήνα, όντας ο πρώτος της δυναστείας που γεννήθηκε σε ελληνικό έδαφος.

Ο Κωνσταντίνος φοίτησε στη σχολή Ευελπίδων και στην Ακαδημία Πολέμου της Πρωσίας και ήδη, στα 1897, είχε ένα μάλλον μέτριο «στρατηγικό μητρώο» για το ρόλο που έπαιξε στον ελληνοτουρκικό πόλεμο. Το 1913 διαδέχθηκε τον πατέρα του, μετά τη δολοφονία του τελευταίου στη Θεσσαλονίκη και κατόπιν σύνδεσε το όνομά του με τις νίκες του ελληνικού στρατού στους Βαλκανικούς Πολέμους. Στις 21 Φεβρουαρίου 1913 μπήκε επικεφαλής του ελληνικού στρατού στα Γιάννενα. Εξ ου και «Κωνσταντίνος Ελευθερωτής». 

Αργότερα όμως, ο φιλογερμανός Κωνσταντίνος έχασε τον έλεγχο του ελληνικού κράτους, με τον Βενιζέλο και την «Εθνική Άμυνα», αλλά και τους συμμάχους της Αντάντ να θέλουν την καθαίρεσή του. 

Αυτοεξορίστηκε στην Ελβετία, παραδίνοντας τη βασιλεία στον δευτερότοκο γιο του, Αλέξανδρο Α’, για να επανέλθει το 1920 με την παλινόρθωση της βασιλείας για να φύγει και πάλι, μετά την ήττα του ελληνικού στρατού στη Μικρά Ασία και να παραδώσει τη βασιλεία στον πρωτότοκο γιο του, Γεώργιο. Ο Κωνσταντίνος πέθανε στο Παλέρμο, στις 11 Ιανουαρίου 1923.

Το 1986, αρχικά με τον Χαρίλαο Τόλη στη δημαρχία και μετά, με την εκλογή του Φίλιππα Φίλιου, στελέχους του ΚΚΕ τότε, ήρθε και το σταδιακό «ξήλωμα» των βασιλιάδων από τους δρόμους της πόλης. Το δημαρχείο «περικλειόταν» από τον Κωνσταντίνο και τη μητέρα του, Όλγα Κωνσταντίνοβα Ρομάνοβα, καθώς η πλατεία μπροστά από το κτίριο ονομαζόταν «Κωνσταντίνου Ελευθερωτού» και ο δρόμος δίπλα, η σημερινή Βενιζέλου, ονομαζόταν Βασιλίσσης Όλγας. Ο δρόμος μπροστά στο δημαρχείο, μετονομάστηκε τότε σε «πλατεία Δημοκρατίας».

Περίπου δέκα χρόνια αργότερα, πέθαινε στην Αθήνα στα 77 του χρόνια ο πιο εμβληματικός έλληνας πολιτικός της μεταπολίτευσης, ο Ανδρέας Παπανδρέου. 

Γεννημένος το 1919 στη Χίο, ήταν γιος του Γεωργίου Παπανδρέου και της Σοφίας Μινέικο. Η Μινέικο ήταν κόρη του Ζίγκμουντ Μινέικο και της Περσεφόνης Μανάρη, κόρης του διευθυντή της Ζωσιμαίας Σπυρίδωνα Μανάρη. Έτσι, από την πλευρά της μητέρας του, ο Παπανδρέου είχε σχέση με τα Γιάννενα, όπου ο παππούς του μεταξύ άλλων είχε συμμετάσχει στο σχεδιασμό των οχυρών Μπιζανίου και είχε εκδώσει εθνολογικές πραγματείες για την περιοχή. 

Ο Παπανδρέου πέρασε από την τροτσκιστική Αριστερά στα νιάτα του και το 1939, μετά τη σύλληψή του από τη χούντα του Μεταξά, πήγε στις ΗΠΑ. Το 1964 εκλέχτηκε για πρώτη φορά βουλευτής, με την Ένωση Κέντρου και έγινε υπουργός Προεδρίας στην κυβέρνηση του πατέρα του, με τον οποίο είχε πολλές πολιτικές διαφωνίες. Παραιτήθηκε το 1965 μετά τις κατηγορίες για συνομωσία με τη συμμετοχή στην υπόθεση «ΑΣΠΙΔΑ». Συνελήφθη το πρωί της 21 Απριλίου από τη χούντα των συνταγματαρχών και τελικά, έφυγε στις ΗΠΑ και μετά, στη  Σουηδία, όπου ίδρυσε το ΠΑΚ, πρόγονο του ΠΑΣΟΚ.

Στις 18 Οκτωβρίου 1981 ο Ανδρέας Παπανδρέου έγινε πρωθυπουργός. Έμεινε στη θέση μέχρι το 1989 και επέστρεψε σε αυτή το 1993. Πέθανε στις 23 Ιουνίου 1996, στο σπίτι του, στην Εκάλη. Σήμερα, η πλατεία του δημαρχείου φέρει το όνομά του, το οποίο πήρε το 1997, επί δημαρχίας Λευτέρη Γκλίναβου.

 

ΣΧΟΛΙΑ
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
Ντοτη3 dodoni back