Ο 19ος αιώνας ήταν πλούσιος σε ανασκαφικές δραστηριότητες στην Ελλάδα, όχι πάντα με «καλές προθέσεις».
Ωστόσο, οι σκαπανείς (κυριολεκτικά και μεταφορικά) της αρχαιολογικής επιστήμης προσπαθούσαν ήδη από τότε να διαμορφώσουν το πλαίσιο, επιστημονικό και θεσμικό, της ανεύρεσης και ανάδειξης του μακρινού παρελθόντος.
Αν σας αρέσει ο Τύπος, μπορείτε να τον στηρίξετε με μια συνδρομή ή δωρεά, εδώ:
Ένας από αυτούς ήταν ο Δημήτριος Φίλιος, το όνομα του οποίου φέρει ένας μικρός δρόμος κοντά στην πλατεία Ομήρου, παράλληλος στη Σουλίου.
Ο Φίλιος ήταν ένας από τους πρώτους σημαντικούς έλληνες αρχαιολόγους και ήταν Γιαννιώτης. Γεννήθηκε το 1844 και σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Διετέλεσε καθηγητής στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης και κατόπιν, σπούδασε Αρχαιολογία στη Γερμανία.
Σε ηλικία 36 ετών, ο Φίλιος διορίστηκε έφορος «των αρχαιοτήτων, υπό της Αρχαιολογικής Εταιρείας» και τρία χρόνια αργότερα, το 1880, διορίστηκε έφορος της Ακρόπολης.
Στο μεταξύ, είχε ξεκινήσει την ανασκαφική δραστηριότητα. Ο Φίλιος ήταν ο πρώτος επικεφαλής των ανασκαφών στην Ελευσίνα, από το 1882 μέχρι το 1894. Υπό την εποπτεία του, η ανασκαφή αποκάλυψε τμήματα κτιρίων θρησκευτικής χρήσης και κυρίως αναλημματικούς τοίχους, που στήριζαν την περιοχή του Μυκηναϊκού μεγαροειδούς ναού της θεάς και που ανήκουν στη Γεωμετρική Εποχή (περί το 700 π.Χ.), μια επιπλέον απόδειξη της συνεχούς λατρείας της Δήμητρας. Την εποχή του Σόλωνος (650-600 π.Χ.) κτίζεται ιερό, κλεισμένο με ψηλό περίβολο.
Το έργο ξεκίνησε από τον καθαρισμό του μεγάλου ναού της Δήμητρας. Για να ξεκινήσει η ανασκαφή, το ελληνικό κράτος απαλλοτρίωσε τα σπίτια που βρίσκονταν κοντά ή και πάνω στον αρχαιολογικό χώρο.
Ο Φίλιος συνέχισε να εργάζεται στην ανασκαφή μέχρι το 1894. Πέθανε το 1907.
Διαβάστε εδώ τους υπόλοιπους δρόμους των Ιωαννίνων και τα ονόματα που φέρουν
Πηγές:
Λεύκωμα της εκατονταετηρίδος της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας, 1937
Φίλιος Δ. (1888) Ανασκαφαί εν Ελευσίνι. Πρακτικά της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας, 1887, Τόμος 42, 50-58.