Το αεροδρόμιο Ιωαννίνων κατά τον Μεσοπόλεμο

Στις 10 Ιουλίου του 1931, πραγματοποιήθηκε η πρώτη επιβατική πτήση στην Ελλάδα. Ένα 12θέσιο αεροπλάνο τύπου Junkers G 24 («πρόγονος» του Junkers Ju 52 που αποτέλεσε το βασικό μεταγωγικό αεροπλάνο των γερμανικών δυνάμεων κατά τον β’ παγκόσμιο πόλεμο) απογειώθηκε από το αεροδρόμιο Τατοΐου Αττικής, που μέχρι τον πόλεμο χρησιμοποιήθηκε ως αερολιμένας Αθηνών, με προορισμό τη Θεσσαλονίκη –με πρώτο επιβάτη τον πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο.

Το αεροπλάνο αυτό ήταν ένα από τα τέσσερα αεροπλάνα του αρχικού στόλου της πρώτης κρατικής αεροπορικής εταιρίας με την επωνυμία «Ίκαρος», η οποία λίγο αργότερα μετεξελίχθηκε στην Ελληνική Εταιρία Εναέριων Συγκοινωνιών Α.Ε.

Μετά το δρομολόγιο Αθήνα-Θεσσαλονίκη, τον Νοέμβριο του 1931 εγκαινιάστηκε η αεροπορική γραμμή Αθήνα-Γιάννενα με ενδιάμεσο σταθμό το Αγρίνιο (το οποίο στη συνέχεια εξυπηρετούνταν μόνο κατόπιν αίτησης).

«Χθες την 11ην π.μ. προσγειώθη εις το αεροδρόμιον της πόλεώς μας το αεροπλάνον της συγκοινωνίας Αθηνών-Ιωαννίνων, φέρον το ταχυδρομείον και επιβάτας εξ Αθηνών. Την 11 και 15 το αεροπλάνον απεγειώθη του αεροδρομίου παραλαβόν τον ταχυδρομικόν σάκκον δι' Αθήνας και πλείστους επιβάτας. Εφ' εξής η αεροπορική συγκοινωνία Αθηνών-Ιωαννίνων και τανάπαλιν θα είναι κανονικήν» αναφέρει ο Τύπος της εποχής.

Τα Γιάννενα ήταν η δεύτερη περιφερειακή πόλη μετά τη Θεσσαλονίκη, που απέκτησαν αεροδρόμιο. Τα αεροδρόμια βέβαια της εποχής του Μεσοπολέμου ήταν υποτυπώδη: Απλοί χωμάτινοι διάδρομοι, χωρίς άλλες παροχές και χωρίς ιδιαίτερες εγκαταστάσεις.

Η διάρκεια του ταξιδιού ήταν δίωρη (χωρίς τη στάση του Αγρινίου, όταν γινόταν), ενώ το κόστος του εισιτηρίου για μια απλή διαδρομή Αθήνα-Ιωάννινα ήταν 716 δρχ. και με επιστροφή 1.331 δρχ.

Το εισιτήριο δεν θεωρούνταν ακριβό. Όπως σημειώνεται σε άρθρο τοπικής εφημερίδας το 1931 «οι πολίται θα αντιληφθούν ότι, απαλλασσόμενοι των γενικών εξόδων τα οποία επιβάλλουν άλλα μέσα συγκοινωνίας (μεταφορά εις τον σταθμόν, αχθοφορικά, γεύματα, ύπνος κ.λπ.) το αεροπορικόν εισιτήριον δεν στοιχίζει συνήθως περισσότερον, ενώ δι’ αυτού επιτυγχάνεται μεγίστη επιτάχυνσις συνοδευόμενη υπό τέρψεως και ανέσεως. Ιδίως όμως επί των ελληνικών γραμμών η οικονομία εις χρόνον και εις χρήμα είναι ουσιωδεστάτη. Το ταξείδιον Αθηνών-Ιωαννίνων εκτελούμενον διά των συνήθων συνθέτων μέσων μεταφοράς και διαρκούν περί τας δύο ημέρας, εκτελείται αεροπορικώς εντός 2 ωρών».

Το 1934, τα Γιάννενα είχαν αεροπορική σύνδεση με την Αθήνα καθημερινά, εκτός Κυριακής, ενώ οι πτήσεις της Τετάρτης και του Σαββάτου «έπιαναν» και Αγρίνιο.

Οι δύσκολες οικονομικές συνθήκες του Μεσοπολέμου, οδηγούσαν συχνά το υπουργείο Αεροπορίας (που εξελίχθηκε σε Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας) στο να ζητάει οικονομική συνδρομή από τον Δήμο Ιωαννιτών για τη βελτίωση των συνθηκών στο αεροδρόμιο. Το 1933, το Δημοτικό Συμβούλιο ενέκρινε πίστωση για τη διαμόρφωση και τη σκυρόστρωση του γηπέδου για πιο ασφαλή προσγείωση-απογείωση.

Κατά τη διάρκεια του β’ Παγκοσμίου Πολέμου, το αεροδρόμιο μετατράπηκε σε στρατιωτικό και στη συνέχεια περιήλθε στα χέρια των κατακτητών μαζί με τον εξοπλισμό του.  Το 1946 λειτούργησαν συνολικά 11 πολιτικοί αερολιμένες: Αθήνας, Θεσσαλονίκης, Ρόδου, Αγρινίου, Ηρακλείου, Καβάλας, Καλαμάτας, Κέρκυρας, Κοζάνης, Λάρισας και Ιωαννίνων.

Εκείνη την περίοδο, ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε μια συζήτηση στο Δημοτικό Συμβούλιο Ιωαννίνων, με αφορμή τις παρεμβάσεις που έπρεπε να γίνουν στο αεροδρόμιο, το οποίο είχε αχρηστευτεί μερικώς από τις γερμανικές δυνάμεις. Ο δήμαρχος Ιωαννίνων Δημήτρης Βλαχλείδης κατέθεσε στο υπουργείο έγγραφο όπου ανέφερε ότι το γήπεδο του αεροδρομίου Ιωαννίνων «δεν θεωρείται ότι πληροί τους όρους ενός ευχρήστου οικοπέδου προσγειώσεως λόγω σχήματος, διαστάσεων και θέσεώς του εν σχέσει προς τους επικρατούντας ενταύθα ισχυρούς βορειοανατολικούς ανέμους» και ότι το (στρατιωτικό) αεροδρόμιο του Κατσικά «είναι περισσότερον κατάλληλον». Η όποια συζήτηση σταμάτησε εκεί.

Το αεροδρόμιο Ιωαννίνων άρχισε να αποκτά κάποιες βασικές εγκαταστάσεις το 1953, οι οποίες επεκτάθηκαν με την πάροδο των χρόνων.

Το 2006 ξεκίνησαν οι εργασίες επέκτασης και εκσυγχρονισμού του αεροδρομίου Ιωαννίνων –το οποίο είχε πάρει και την ονομασία «Βασιλεύς Πύρρος». Μετά από αρκετές περιπέτειες, το έργο ολοκληρώθηκε 13 χρόνια μετά.

* Τα Γιάννενα από ψηλά το 1934 με τον φακό του Απόστολου Βερτόδουλου