Θύμα ηλεκτρονικής απάτης ένας στους 10 Έλληνες

Ένας στους δέκα Έλληνες έχει υπάρξει θύμα ηλεκτρονικής απάτης, ενώ δεν αλλάζει ποτέ τον κωδικό πρόσβασής του (password). Αυτό αποκαλύπτει, με αφορμή τη φετινή Ημέρα Ασφαλούς Διαδικτύου, μια νέα έρευνα της Google. Η ασφάλεια στο διαδίκτυο είναι σημαντική, αλλά αρκετοί Έλληνες μάλλον δεν κάνουν ούτε τα βασικά για να προστατευθούν.

Όσον αφορά τους διαδικτυακούς κινδύνους, οι Έλληνες ερωτηθέντες δήλωσαν ότι το 9% έχει πέσει θύμα ηλεκτρονικής απάτης, το 49% έχει λάβει μηνύματα ηλεκτρονικού «ψαρέματος» (phishing), το 23% έχει εκτεθεί σε κακόβουλο λογισμικό και το 13% έχει πέσει θύμα μη εξουσιοδοτημένης πρόσβασης στα προφίλ που διατηρεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Όσον αφορά τις διαδικτυακές ρυθμίσεις, το 34% χρησιμοποιεί τον ίδιο κωδικό πρόσβασης (password) για μερικές ή και όλες τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες που χρησιμοποιεί, ενώ το 11% δεν τον αλλάζει ποτέ. 

Τέλος, το 20% δεν έχει χρησιμοποιήσει ποτέ ένα δεύτερο επίπεδο προστασίας στον λογαριασμό του, όπως η επαλήθευση σε δύο στάδια, ενώ το 38% τη χρησιμοποιεί μόνο σε μερικούς λογαριασμούς αλλά όχι σε όλους.

Στην ερώτηση «πόσες φορές ενημερώνετε το πρόγραμμα περιήγησής σας», το 22% των ερωτηθέντων λέει ότι το κάνει αρκετές φορές τον ίδιο μήνα, αλλά το 12% δήλωσε ότι το ενημερώνει λιγότερο από μία φορά κάθε έξι μήνες, ενώ παραπάνω από το 14% δήλωσε ότι δεν το ενημερώνει ποτέ.

Ποιες όμως είναι οι πληροφορίες που θέλουν οι Έλληνες να προστατεύσουν περισσότερο; Το 59% ανησυχεί κυρίως για τις οικονομικές του πληροφορίες (όπως τραπεζικά δεδομένα), το 16% ανησυχεί για τις προσωπικές του πληροφορίες (όπως διεύθυνση κατοικίας), το 6% για πληροφορίες σχετικά με προσωπικές στιγμές (όπως φωτογραφίες) και το 7% για την παρακολούθηση ηλεκτρονικών μηνυμάτων που στέλνει σε συναδέλφους.

Οι συμβουλές της ΑΔΑΕ

Στην προστασία της ιδιωτικότητας των χρηστών του διαδικτύου επικεντρώνεται η ενημερωτική καμπάνια (ραδιόφωνο, video) της Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ), η οποία μεταδίδεται σήμερα, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ασφαλούς Διαδικτύου.

Το μήνυμά της απαντά στην πάντα επίκαιρη ερώτηση για όλους τούς ψηφιακούς χρήστες: Τι μπορεί να μας καταστήσει ευάλωτους στόχους σε πιθανές κυβερνοεπιθέσεις; Πρώτα απ' όλα ο κωδικός πρόσβασης σε συνδέσεις και εφαρμογές στο διαδίκτυο, αν από άγνοια ή αμέλεια δεν εφαρμόζονται βασικά μέτρα ασφάλειας.

Η σημασία των κωδικών πρόσβασης γίνεται φανερή από το σοβαρό και εκτεταμένο περιστατικό υποκλοπής αποκάλυψε πρόσφατα ο ερευνητής σε θέματα ασφάλειας, Τρόι Χαντ[1]: 21 εκατ. κωδικοί πρόσβασης και προσωπικά email χρηστών συγκεντρώθηκαν και αναρτήθηκαν σ' ένα φόρουμ για χάκερς τον Δεκέμβριο. Η συγκέντρωση των υποκλαπέντων στοιχείων, η μεγαλύτερη στην ιστορία του Διαδικτύου, έχει αξία για τους κακόβουλους επειδή πολλοί χρήστες χρησιμοποιούν τους ίδιους κωδικούς και τα ίδια ψευδώνυμα για διαφορετικές υπηρεσίες, σημειώνει ο ερευνητής.

Οι ενδιαφερόμενοι ψηφιακοί χρήστες μπορούν να αναζητήσουν στη διαδικτυακή πύλη της Αρχής ενημέρωση για το πώς να δημιουργήσουν ισχυρούς κωδικούς πρόσβασης http://www.adae.gr/nomothetiko-plaisio/leptomereies/article/symboyles-gia-toys-kodikoys-prosbasis/ και ποια μέτρα θα πρέπει να εφαρμόζουν για την προστασία του απορρήτου των επικοινωνιών τους http://www.adae.gr/cybersecurity/enimerosi-christon-kai-syndromiton/enimerosi-gia-prostasia-toy-aporritoy-ton-epikoinonion/ilektronikes-epikoinonies/

Ενδεικτικά, πρακτικές οδηγίες σχετικά με τα passwords περιλαμβάνουν τα παρακάτω μέτρα:

• Αφού φτιάξετε ισχυρούς κωδικούς πρόσβασης, διαφορετικούς για κάθε εφαρμογή ή σύνδεση που χρησιμοποιείτε, θα πρέπει να τους ανανεώνετε τακτικά (κάθε 6 μήνες τουλάχιστον).
• Εκτός από ισχυρό, το password πρέπει να είναι και μυστικό. Να ξέρετε ότι καμία εταιρεία που προσφέρει νόμιμη υπηρεσία δεν θα σας ζητήσει να στείλετε τον κωδικό σας μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
• Σημαντικό είναι να μην αποθηκεύετε τον κωδικό σας σε προγράμματα πλοήγησης στο διαδίκτυο ή σε μια εφαρμογή, ιδιαίτερα αν χρησιμοποιείτε έναν κοινόχρηστο υπολογιστή. Καλύτερα ακόμη, απενεργοποιήστε την επιλογή απομνημόνευσης κωδικού.
• Επιπλέον, ένα ασφαλές password θα σας προστατεύει μόνο αν ένας κακόβουλος δεν μπορέσει να το παρακάμψει με άλλο τρόπο (π.χ. με την ερώτηση ασφάλειας για την ανάκτηση του password). Θα πρέπει να δημιουργήσετε μια ισχυρή ερώτηση ασφαλείας που οι χάκερς δεν θα μπορούν να μαντέψουν.

Το κεντρικό μήνυμα της Ημέρας Ασφαλούς Διαδικτύου για φέτος, «Μαζί για ένα καλύτερο διαδίκτυο», υπογραμμίζει ότι η ασφάλεια του κυβερνοχώρου δεν αφορά μόνο τους ειδικούς στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, ή μεγάλες εταιρείες και κυβερνήσεις. Αφορά όλους μας που αξιοποιούμε τις εκπληκτικές δυνατότητες που μας προσφέρει η ψηφιακή τεχνολογία. Γνωρίζοντας τους πιθανούς κινδύνους και υιοθετώντας τους κανόνες για ασφαλή πλοήγηση στο διαδίκτυο, αποφεύγουμε να γινόμαστε στόχος κακόβουλων.

Σε ό,τι αφορά τις εταιρείες παρόχους υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών, η καλλιέργεια μιας κουλτούρας ασφάλειας είναι επίσης σημαντική και αποτελεί κύριο μέλημα της ΑΔΑΕ. Με βάση τις αρμοδιότητές της, η Αρχή επιβάλλει στους παρόχους την εφαρμογή μέτρων ασφάλειας με στόχο την πρόληψη και τον περιορισμό των κινδύνων ως προς την ιδιωτικότητα της επικοινωνίας. Έτσι, σήμερα, οι μεγαλύτερες εταιρείες πάροχοι, οι οποίες εξυπηρετούν πάνω από το 95% της αγοράς ηλεκτρονικών επικοινωνιών, εφαρμόζουν εγκεκριμένες Πολιτικές Ασφάλειας.

Επίσης, η Αρχή ελέγχει τις εταιρείες, με σκοπό να διερευνήσει αν εφαρμόζουν ορθά τους Κανονισμούς, όπως υποχρεούνται, αλλά και για να διερευνήσει καταγγελίες πολιτών ή περιστατικά ασφάλειας. Στις περιπτώσεις που παρατηρείται παραβίαση της σχετικής νομοθεσίας από τους παρόχους, η ΑΔΑΕ επιβάλλει διοικητικές κυρώσεις.

Μέσα στο 2018 επιβλήθηκαν συνολικά διοικητικές κυρώσεις σε 41 περιπτώσεις, συνολικού ύψους περίπου 2,5 εκατ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένων και οκτώ περιπτώσεων επιβολής συστάσεων.