Το θεατράκι με τους ερωτιδείς και τα δελφίνια

Δελφίνια, ψάρια, κύκνοι, ακόμα και ένα χταπόδι: Όλα αυτά τα συναντά κανείς εκεί που δεν θα περίμενε. Σε ένα αρχαίο θέατρο. Μαζί με τους ερωτιδείς… Πώς συνάδει ένα αρχαίο ελληνικό θέατρο με τις μορφές ενός υδάτινου κόσμου; Διαφορετικοί πολιτισμοί και διαφορετικές ιστορικές περίοδοι που συναντώνται και διαμορφώνουν ένα ιδιαίτερο σύμπλοκο. Σε λίγα μόλις τετραγωνικά μέτρα, σε κεντρικό σημείο της Άρτας, συμπυκνώνεται ένα μεγάλο κομμάτι της ιστορίας της αρχαίας Αμβρακίας.

Το μικρό θέατρο της Αμβρακίας, που σχεδόν «συγκατοικεί» σήμερα με τις πολυκατοικίες της σύγχρονης πόλης της Άρτας, ξεκίνησε από το 1976 να αποκαλύπτει μυστικά αιώνων για την περιοχή.  Από τότε που η Αμβρακία δημιουργήθηκε ως κορινθιακή αποικία, που συνέχισε υπό την εξουσία των Μακεδόνων του Φιλίππου Β’ (στο μικρό θέατρο ήταν που βρέθηκε ένας χρυσός στατήρας του Φιλίππου Β’) και που έφτασε στην ακμή της επί των ημερών της βασιλείας του Πύρρου κατά τον 3^ο αι. π.Χ.. Ο Πύρρος ήταν αυτός που την κατέστησε πρωτεύουσα του βασιλείου του και που ανέγειρε μια σειρά από δημόσια κτίρια, όπως το αποκαλούμενο «μικρό» θέατρο (στην Άρτα, έχουν βρεθεί και κατάλοιπα του μεγάλου θεάτρου).

Η «αποκάλυψη» λοιπόν του θεάτρου έγινε κατά τη διάρκεια εργασιών για την ανέγερση μιας πολυκατοικίας. Ένα μικρό θέατρο (το μικρότερο που έχει βρεθεί μέχρι σήμερα στην Ελλάδα) χτισμένο πάνω σε θεμέλια κτιρίων της Αμβρακίας αλλά και λουτρικών εγκαταστάσεων. Λουτρά ενός αιώνα πριν, του 4^ου π.Χ., με βοτσαλωτό δάπεδο διακοσμημένο με παραστάσεις του υδάτινου κόσμου, που πρέπει να πρόσδιδαν μια ιδιαίτερη αισθητική στο αρχαίο θέατρο της Αμβρακίας, όπου, όπως εκτιμάται, στην πρόσοψη της σκηνής υπήρχαν έξι ιωνικοί ημικίονες. 

Κατά τις ανασκαφές του 1976, είχε βρεθεί στο κοίλο του θεάτρου ένα τμήμα του βοτσαλωτού δαπέδου το οποίο αποκολλήθηκε από τις αρχαιολογικές υπηρεσίες και σήμερα βρίσκεται στις αποθήκες του Αρχαιολογικού Μουσείου Άρτας. Σε αυτό το κομμάτι απεικονίζονται παραστάσεις με φτερωτούς ερωτιδείς, κύκνους και δελφίνια. Το καλοκαίρι του 2018, νέα ψηφιδωτά των λουτρών «εμφανίστηκαν». Ψηφιδωτά που αποτελούνται από μικρά λευκά, φαιοκίτρινα και σκουρόχρωμα ποταμίσια βότσαλα, τα οποία συνθέτουν σκηνές ερωτιδέων που παίζουν με κύκνους, υδρόβιων πτηνών, αλλά και ενός χταποδιού.

Σε αυτό το ιδιαίτερο θέατρο-μινιατούρα, με τα λίγα ασβεστολιθικά εδώλια και χωρίς θέσεις επισήμων στην πρώτη σειρά, η αρχαιολογική έρευνα συνεχίζεται. Τα τελευταία χρόνια, «τρέχει» από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Άρτας μέσω του επιχειρησιακού προγράμματος «Ήπειρος 2014-2020» το έργο της ανάδειξης και διαμόρφωσης του αρχαιολογικού χώρου του μικρού θεάτρου με προϋπολογισμό 749.000 ευρώ. Είναι δε ένα από τα πέντε θέατρα της πολιτιστικής διαδρομής της Ηπείρου, που φιλοδοξεί να γίνει σημείο αναφοράς όχι μόνο για τους Αρτινούς αλλά και για τους επισκέπτες.