24.198 αυτοκίνητα στα Γιάννενα διεκδικούν δημόσιο χώρο

Ο Βασίλης Φλούδας, οικονομολόγος, γράφει για τα αυτοκίνητα της πόλης και το... απαιτούμενο πάρκινγκ

Στον Δήμο Ιωαννιτών υπάρχουν 45.534 αυτοκίνητα που κυκλοφορούν και σταθμεύουν ωστόσο οι ιδιωτικές θέσεις στάθμευσης είναι πολύ λιγότερες και ανέρχονται σε 21.336 (πηγή: Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας Δ. Ιωαννιτών). Αυτό σημαίνει ότι το 53% του συνόλου ή 24.198 ΙΧ δεν έχουν εξασφαλισμένο χώρο στάθμευσης και διεκδικούν συνεχώς δημόσιο χώρο. 

Με άλλα λόγια τα ΙΧ που οι ιδιοκτήτες τους δεν έχουν που να σταθμεύσουν καταλαμβάνουν μια τεράστια επιφάνεια δημόσιου χώρου, περίπου 290 στρεμμάτων (κάθε αυτοκίνητο καταλαμβάνει κατά μέσο όρο 12 τετραγωνικά μέτρα). Σημειώνεται ότι σύμφωνα με την  μελέτη του Δήμου Ιωαννιτών για την ανάπτυξη συστήματος ελεγχόμενης στάθμευσης, (εδώ ο σύνδεσμος: https://bit.ly/44ZtHpH) στην πόλη των Ιωαννίνων υπάρχουν ήδη 6.532 δημόσιες θέσεις στάθμευσης και 21 χώροι στάθμευσης (ιδιωτικοί-δημοτικοί) με συνολική χωρητικότητα 2.100 αυτοκινήτων.

Για να αντιληφθούμε το μέγεθος, αν βάζαμε 24.198 αυτοκίνητα:

• να σταθμεύσουν, το ένα ακριβώς πίσω από το άλλο, κατά μήκος ενός οδικού άξονα θα χρειάζονταν περίπου 110 χιλιόμετρα (το μέσο μήκος ενός αυτοκινήτου είναι 4,5 μέτρα). Δεν θα τα χωρούσε δηλαδή ούτε η εθνική οδός από τα Γιάννενα ως τη Πρέβεζα!
• το ένα δίπλα στο άλλο, θα χρειαζόταν 58 πλατείες Πύρρου (η κεντρική πλατεία έχει εμβαδό περίπου 5.000 τ.μ)
• σε πολύωροφα γκαράζ με 5.000 τ.μ ανα όροφο, θα χρειαζόταν ένας ουρανοξύστης 58 ορόφων.

Αν προσθέσουμε στα μεγέθη αυτά και τις χιλιάδες των επισκεπτών που έρχονται στην πόλη μας με τα αυτοκίνητα τους είτε για λόγους αναψυχής, είτε για εργασία κ.α τότε το κυκλοφοριακό αποκτά διαστάσεις «έπους». Για παράδειγμα το 2019 σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ καταγράφηκαν 269.877 αφίξεις (αλλοδαπών-ημεδαπών) στα ξενοδοχειακά καταλύματα του Δήμου Ιωαννιτών. Αν υποθέσουμε (λόγω έλλειψης στοιχείων για τα μέσα μεταφοράς που χρησιμοποίησαν για να έρθουν) ότι το 5% αυτών είχαν αυτοκίνητο τότε σημαίνει ότι προστίθενται άλλα 13.493 αυτοκίνητα που διεκδικούν θέσεις στάθμευσης και κατ΄ επέκταση επιπλέον δημόσιο χώρο.

12.944 νοικοκυριά χωρίς αυτοκίνητο...ο δημόσιος χώρος όμως πάει αλλού

Η εικόνα στα Γιάννενα δε διαφέρει από τις υπόλοιπες ελληνικές πόλεις, καθώς τις τελευταίες δεκαετίες ο αστικός σχεδιασμός στην Ελλάδα επικεντρώθηκε στην κατασκευή πόλεων για αυτοκίνητα. Η επιλογή αυτή είχε ως αποτέλεσμα τα αυτοκίνητα να διεκδικούν και να καταλαμβάνουν συνέχεια δημόσιο χώρο, ενώ ταυτόχρονα ενισχύθηκε η τάση «ένα νοικοκυριό να αποκτήσει περισσότερα από ένα αυτοκίνητα». 

Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της απογραφής της ΕΛΣΤΑΤ του 2011, από τα 43.488 νοικοκυριά που έχουν καταγραφεί στον Δήμο Ιωαννιτών, το 29,8% (ήτοι 12.944 νοικοκυριά) δεν διαθέτει αυτοκίνητο. Το 41,2% (ήτοι 17.927 νοικοκυριά) διαθέτει ένα αυτοκίνητο ενώ το 29% (ήτοι 12.617 νοικοκυριά) διαθέτει 2 ή περισσότερα αυτοκίνητα. 

Μετά από τόσα χρόνια, μπορεί να είναι δύσκολο να φανταστούμε την πόλη μας με λιγότερα αυτοκίνητα, ωστόσο δε θα πρέπει να το θεωρούμε και αδύνατο να συμβεί. Υπάρχουν αρκετά παραδείγματα πόλεων, που βρίσκονταν σε ανάλογη ή χειρότερη από τη δική μας κατάσταση και που με μακροχρόνιο σχεδιασμό και συνεργασία όλων (τοπικές αρχές, πολίτες, φορείς, πανεπιστήμια) κατευθύνθηκαν σε λύσεις κινητικότητας, με περιορισμό της χρήσης του ιδιωτικού αυτοκινήτου και ενίσχυσης μέσων μεταφοράς φιλικών προς το περιβάλλον. Θαύματα δε γίνονται!