Τι κοινό έχουν ο φελλός, το ρετσίνι και τα αρωματικά φυτά;

Τρία μη ξυλώδη δασικά προϊόντα της Μεσογείου ερευνούν ομάδες από οκτώ χώρες, με στόχο την ανάπτυξη καινοτόμων επιχειρηματικών μοντέλων και στρατηγικών σε αγροτικές περιοχές. Ο φελλός, το ρετσίνι και τα εδώδικα προϊόντα βρίσκονται στο «μικροσκόπιο» του ευρωπαϊκού προγράμματος INCREdible, στο οποίο από την Ελλάδα συμμετέχει το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων.

Η εναρκτήρια συνάντηση του προγράμματος αυτού, που θα διαρκέσει τρία χρόνια και το οποίο χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, έγινε στα τέλη Νοεμβρίου στη Βαρκελώνη της Ισπανίας. Το όλο πρότζεκτ συντονίζεται από το Μεσογειακό Τμήμα του Ευρωπαϊκού Δασικού Ινστιτούτου.

Σύμφωνα με τον ορισμό της Οργάνωσης Τροφίμων και Ενέργειας του ΟΗΕ (FAO, 1999), τα μη ξυλώδη δασικά προϊόντα είναι προϊόντα βιολογικής προέλευσης που δεν αφορούν το ίδιο το ξύλο και τα οποία προέρχονται από δάση, άλλες δασικές εκτάσεις ή αγροδασικά συστήματα. Τυπικά παραδείγματα αποτελούν τα μανιτάρια, οι τρούφες, προϊόντα από το φλοιό δέντρων, όπως ο φελλός, καρποί όπως κάστανα και βελανίδια, φρούτα του δάσους, βότανα, αρωματικά φυτά, κτηνοτροφικά φυτά και άλλα προϊόντα που σχετίζονται με την κτηνοτροφία, το μέλι και τα θηράματα.

Σκοπός του έργου INCREdible είναι να στηρίξει συνέργειες μεταξύ της έρευνας και της επιχειρηματικής καινοτομίας για υπηρεσίες σχετικές με τα μη ξυλώδη δασικά προϊόντα στη Μεσόγειο. Το INCREdible θα οργανώσει δίκτυα καινοτομίας (iNets) για πέντε σημαντικά για τη μεσογειακή λεκάνη προϊόντα: φελλό, καρπούς και φρούτα του δάσους, ρετσίνι, μανιτάρια και τρούφες, καθώς και φαρμακευτικά και αρωματικά φυτά. Κάθε δίκτυο θα συγκεντρώσει και θα κοινωνήσει τις καλύτερες πρακτικές που σχετίζονται με την  παραγωγή, τη μεταποίηση και το εμπόριο, ενισχύοντας ερευνητικές προοπτικές και πρακτικές εφαρμογές. Το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και συγκεκριμένα το Τμήμα Βιολογικών Εφαρμογών και Τεχνολογιών συμμετέχει στα δίκτυα για τα μανιτάρια και τις τρούφες, καθώς και για τα αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά.

Στην εναρκτήρια συνάντηση της Βαρκελώνης, οι εταίροι παρουσίασαν τις προσδοκίες τους για το πρόγραμμα κι ακολούθησαν παρουσιάσεις από τους συντονιστές των ομάδων εργασίας για τους στόχους και τα αντικείμενα του έργου. Διαδραστικές συζητήσεις και άλλες μέθοδοι εργασίας σε ομάδες που οργανώθηκαν από τον Steven Libbrecht (Esset Energy Systems-ESSET, Βέλγιο), εστιάστηκαν στην αναζήτηση των κατάλληλων κοινωνικών εταίρων, καθώς και το εν δυνάμει πρόσθετο όφελος που θα μπορούσαν να επιφέρουν οι δράσεις του έργου. Η συνάντηση έκλεισε με την πρώτη συνάντηση των μελών της «Κοινότητας Πρακτικής» του έργου που στοχεύει στην ανταλλαγή γνώσεων και εμπειριών για την καλύτερη διαχείριση των πέντε δια τομεακών, διαπεριφερειακών δικτύων του.