Η «μετακίνηση» των τρόπων θέρμανσης κατά την εποχή της κρίσης προς διαφορετικές καύσεις, μεταξύ των οποίων και το τζάκι, δημιούργησε το πρόβλημα της αιθαλομίχλης. Η «συνήθεια» προέκυψε από την κατακόρυφη αύξηση της τιμής του πετρελαίου θέρμανσης, την οποία ενέκριναν οι τελευταίες κυβερνήσεις και η αποτυχία τους να ισοσταθμίσουν το πρόβλημα με επιδόματα ή εκπτώσεις στο λογαριασμό της ΔΕΗ.
Τώρα, η Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία με ανοιχτή επιστολή της, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τη χρήση τζακιού.
«Καθώς διανύουμε περίοδο με αρκετό κρύο πολλοί από εσάς χρησιμοποιείτε το τζάκι για να ζεσταθείτε, είτε γιατί θέλετε να απολαύσετε μία αίσθηση θαλπωρής (να δώσετε μία νότα γραφικότητας στη ζωή σας), είτε γιατί σας είναι οικονομικά πιο συμφέρουσα επιλογή θέρμανσης. Τίποτα από τα δύο δεν ισχύει!», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Δεν έχει άδικο, καθώς η θέρμανση με τζάκι δεν είναι πιο φθηνή, ενώ, στον αστικό ιστό, είναι ιδιαίτερα επιβαρυντική για την ατμόσφαιρα.
«Η καύση ξύλου εκλύει στο εσωτερικό και εξωτερικό περιβάλλον (στον αέρα) μεγάλες ποσότητες πολυκυκλικών αρωματικών υδρογονανθράκων(PAHs), βενζολίου, διοξινών και αιωρούμενων σωματιδίων και μάλιστα των πιο μικρών, των γνωστών ως PM 2,5μm, τα οποία διεισδύουν και εγκαθίστανται πολύ βαθιά στις κυψελίδες του πνεύμονα και από εκεί περνούν στην κυκλοφορία του αίματος και φτάνουν σε διάφορα όργανα του σώματος. Η ρύπανση αφορά τόσο τον αέρα του σπιτιού που έχει αναμμένο το τζάκι, όσο και τα γειτονικά σπίτια, αλλά και τον αέρα στους δρόμους που κινούμαστε» προσθέτει. Προφανώς, πάντα έχει σημασία τι είδους ξύλα καίγονται, αλλά η γενική εικόνα των εκπομπών σε χαμηλότερα ύψη, είναι… ορατή το χειμώνα.
Φυσικά, το πρόβλημα είναι επιβαρυντικό όταν ξεπερνάει τα όρια επιφυλακής, κάτι που δεν συμβαίνει σπάνια πλέον.
Η ΕΑΕ επισημαίνει ότι μεγάλη πυκνότητα αιωρούμενων σωματιδίων στον αέρα, σύμφωνα με όλες τις μελέτες και τις διαπιστώσεις της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας, προκαλεί πολλαπλασιασμό της συχνότητας εμφάνισης καρκίνου (σε όσους είναι εκτεθειμένοι σε αυτά), αλλά και πληθώρα άλλων ασθενειών. Αποτελεί δε επιπλέον αιτία ατμοσφαιρικής ρύπανσης πολύ μεγαλύτερη απ' αυτήν που προκαλούν τα καυσαέρια των αυτοκινήτων.
«Αδιάφορα με τι είδους τζάκι χρησιμοποιείτε, βλάπτετε το ίδιο τη δική σας υγεία και εκείνη των συμπολιτών σας. Το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο στις πόλεις χωρίς καλό εξαερισμό, όπως είναι η Αθήνα, η κατάσταση με την ατμοσφαιρική ρύπανση το χειμώνα, ιδίως τις ημέρες που δεν έχει έντονους ανέμους, είναι απαράδεκτα ανθυγιεινή» τονίζει και προσθέτει την παραίνεση: «Σταματήστε να χρησιμοποιείτε τα τζάκια σας, για το δικό σας και για το καλό των άλλων. Για την προστασία της υγείας σας, την προστασία των ευαίσθητων ομάδων του πληθυσμού (π.χ. καρκινοπαθείς, άνθρωποι με χρόνια αναπνευστική ανεπάρκεια, έγκυες, βρέφη, παιδιά και ηλικιωμένοι) αλλά και όλων των συμπολιτών σας».
Για το οικονομικό ζήτημα, η εταιρία επισημαίνει ότι «είναι γνωστό ότι αφενός συχνά με το τζάκι δεν επιτυγχάνεται τη θέρμανση του σπιτιού σας (σε σχέση με το καλοριφέρ), η αγορά των ξύλων δεν είναι τόσο πολύ φτηνή, αλλά και τα έξοδα από την επιδείνωση της υγεία σας, θα υπερκεράσουν κάποια στιγμή κατά πολύ τη γλισχρή οικονομία που επιτυγχάνεται από την καύση ξύλων».
Η εταιρία καλεί την κυβέρνηση να προχωρήσει σε νομοθετική απαγόρευση της καύσης ξύλων σε αστικά κέντρα και προνοήστε για τους ελέγχους και τις αναλογούσες ποινές στους παραβάτες, απαγόρευση από την πολεοδομία έγκρισης για ανέγερση κατοικιών στο ευρύτερο λεκανοπέδιο της Αττικής (και σε άλλες πόλεις) όταν σ' αυτά προβλέπεται η κατασκευή τζακιών. Σημειωτέον ότι τα Γιάννενα είναι μια από τις πόλεις με τη μεγαλύτερη έξαρση του φαινομένου.
Επίσης, η εταιρία ζητάει παροχή κατάλληλων οικονομικών κινήτρων ώστε να μπορούν τα νοικοκυριά να απαλλαγούν από τα τζάκια και να κάνουν χρήση φυσικού αερίου ή καλής ποιότητας πετρελαίου ή ηλεκτρικών συσκευών.
Τέλος, σε αυστηρό ύφος η επιστολή αυτή καταλήγει: «Να τονιστεί ότι αν κάποιος θέλει να καίει ξύλα στο τζάκι του, δεν είναι δικαίωμα του να το κάνει, γιατί με την πράξη του αυτή, όπως έχουν δείξει οι μελέτες, θέτει σε κίνδυνο και όσους κατοικούν σε γειτονικά σπίτια και ακόμα μακρύτερα. Αν η απαγόρευση του καπνίσματος ορθώς προωθήθηκε για να προστατεύσει τους πολίτες από το παθητικό κάπνισμα, γεννάται η απορία -που θα μετατραπεί σε αγανάκτηση- πώς η Πολιτεία αδιαφορεί γι' αυτήν την μεγαλύτερη σε ένταση και έκταση παθητική έκθεση τόσων πολλών πολιτών στους ρύπους από την καύση ξύλων».
Πηγή: ΑΠΕ-Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία