Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι να βρεθεί ένα αξιοπρεπές σπίτι για ενοικίαση στα Γιάννενα, χωρίς να απαιτεί έναν μισθό για το ενοικιοστάσιο;
Το 2024, είναι αρκετά δύσκολο, ειδικά στις περιόδους που έρχονται οι νέοι φοιτητές-τριες. Και αυτός ο παράγοντας ωστόσο υποχωρεί, αφενός λόγω της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής, αφετέρου λόγω των πολύ ακριβών ενοικίων, αλλά αυτή είναι μια συζήτηση για ένα πρόβλημα της πόλης σε εξέλιξη, που δυστυχώς δεν έχει κορυφωθεί ακόμα.
Εκτός όμως από τη «φοιτητική κατοικία» και το τι ακριβώς θεωρείται προσήκουσα στέγη σε αυτή την περιγραφή, υπάρχει το μεγάλο πρόβλημα για τους μη φοιτητές, εργαζόμενους-ες, οικογένειες, που «αλέθονται» στην αγορά ακινήτων της πόλης. Είναι όμως και αυτοί ένα μεγάλο κομμάτι που συμμετέχει σε αυτή την αγορά και συχνά αναγκάζονται είτε να δίνουν υπέρογκα και δυσανάλογα με το ακίνητο ενοίκια ή να αγοράζουν παλιότερα σπίτια για να «ησυχάσουν».
Αν φυσικά έχουν τα χρήματα, καθώς ούτε τα σπίτια είναι φτηνά, ούτε οι τράπεζες δίνουν εύκολα δάνεια. Το εντυπωσιακό είναι ότι η ίδια η κυβέρνηση, στη μια και μοναδική της παρέμβαση σε αυτό το κομμάτι, δίνει κάποιους σχετικά ευνοϊκούς όρους μόνο σε νεότερες ηλικίες. Εκεί δηλαδή που δίνουν και σχετικά πιο εύκολα κάθε είδους δάνεια οι τράπεζες…
Τα Γιάννενα δεν παρέχουν φτηνά ενοίκια, ούτε σε φοιτητές-τριες, ούτε σε μη και αυτό είναι μια διαπίστωση που δεν δικαιολογείται από συγκρίσεις τύπου «αλλού αυξήθηκαν περισσότερο» οι τιμές.
Επίσης, οι απαιτήσεις συχνά αγγίζουν (ή ξεπερνούν) τα όρια της λογικής.
Για παράδειγμα, δεν είναι φυσιολογικό να κοστίζουν 50 τετραγωνικά, ακόμα και ενός σύγχρονου, καινούργιου διαμερίσματος, 800 ευρώ. Ναι, αν ψάξετε τις αγγελίες (τις οργανωμένες, μέσω μεσιτικών γραφείων), θα βρείτε και τέτοιες περιπτώσεις.
Ή επίσης, δεν γίνεται να βαφτίζονται… «λοφτ» πρώην ισόγεια καταστήματα (που φτιάχτηκαν για καταστήματα και όχι κατοικίες), επειδή απλά έχουν μια σιδερένια σκάλα που οδηγεί σε πατάρι, ενώ πχ δεν διαθέτουν παράθυρα.
Ή ακόμα, δεν μπορούν να θεωρούνται πλεονεκτήματα που χρησιμοποιούνται ως… ενισχυτικά τιμής, μια στάση λεωφορείου που είναι στα… 500 μέτρα ή απλώς, ότι διαθέτουν παλιά επίπλωση. Ούτε η αστική συγκοινωνία δρέπει δάφνες στα Γιάννενα, ούτε το «επιπλωμένο» μπορεί να προβάλλεται ως αναφαίρετη προϋπόθεση.
Η έννοια της στέγης, η κατοικία, είναι πρώτα από όλα δικαίωμα. Δικαίωμα που πρέπει να ικανοποιείται με αξιοπρεπείς όρους, για όλους-ες, ενοικιαστές και ιδιοκτήτες.
Φέτος τον Αύγουστο, ο Τύπος Ιωαννίνων συγκέντρωσε τιμές ενοικίων από αγγελίες, ώστε να αποτυπώσει το επίπεδο των τιμών ανά περιοχή.
Για κάθε περιοχή συγκεντρώθηκαν 15 αγγελίες. Πέντε «ελεύθερες», δηλαδή ενοικιαστήρια ιδιωτών στο διαδίκτυο ή σε αγγελτήρια στους δρόμους και δέκα από μεσιτικές πλατφόρμες.
Οι τιμές τετραγωνικού είναι οι εξής:
- Ιστορικό Κέντρο 9,7 ευρώ/τ.μ.
- Κέντρο 8,9 ευρώ/τ.μ.
- Κιάφα 10,3 ευρώ/τ.μ.
- Ανατολή 9,6 ευρώ/τ.μ.
- Σιαράβα-Γαριβάλδη 9,3 ευρώ/τ.μ.
- Καλούτσιανη 9,4 ευρώ/τ.μ.
Οι τιμές είναι ενδεικτικές και διαμορφώνονται κυρίως από τη διαθεσιμότητα των σπιτιών, η οποία φέτος είναι επαρκής καθώς αρκετά airbnb «επιστρέφουν» στην κλασική αγορά και ενοικιάζονται με πιο μακρόχρονα συμβόλαια, αλλά και από την απαίτηση των ενοικιαστών.
Ενώ δηλαδή υπάρχουν σπίτια, οι τιμές που ζητούνται μπορούν να αυξήσουν πολύ το κόστος. Τα 10 ευρώ το τετραγωνικό σε κεντρικούς δρόμους, για μικρά (έως 50 τ.μ.) διαμερίσματα, μπορούν να γίνουν και 15 ή 16 ευρώ αν το σπίτι είναι καινούργιο ή πρόσφατα ανακαινισμένο.
Ο δείκτης SPI της πλατφόρμας Spitogatos, που διαμορφώνεται από τις αγγελίες που περιέχει η πλατφόρμα (είναι και αυτός δηλαδή ενδεικτικός και όχι εντελώς ακριβής) φέρνει τα Γιάννενα κατά το β’ τρίμηνο του 2024 αρκετά ψηλά και αυξημένο κατά 6,60% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι.
Η τιμή είναι 8,18 ευρώ/τ.μ. και υπολείπεται κυρίως της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης και κυρίως τουριστικών περιοχών (Κέρκυρα, Κυκλάδες, Κρήτη). Σύμφωνα με τα συγκριτικά στοιχεία της πλατφόρμας, τα Γιάννενα έχουν πιο ακριβά ενοίκια από άλλες, μεγαλύτερες «φοιτητουπόλεις» όπως η Πάτρα, πλησιάζουν τα δυτικά προάστια της Αθήνας και υπολείπονται για λίγο από μεγαλύτερες πόλεις όπως το Ηράκλειο.
Ο δείκτης είναι σταθερά ανοδικός εδώ και πάνω από δέκα χρόνια. Μέσα σε δύο χρόνια, από το 2022 μέχρι σήμερα, έχει αυξηθεί κατά 9,8%.
Προφανώς, η αναζήτηση μπορεί να οδηγήσει και σε αξιοπρεπείς ευκαιρίες που δεν ζητούν ένα βασικό μισθό μόνο για τη διαμονή.
Το θέμα ωστόσο της κατοικίας στα Γιάννενα και ο τρόπος με τον οποίο στηρίζει την τοπική οικονομία, παρουσιάζει και χαρακτηριστικά «φούσκας», όχι μάλιστα στην ακμή της…