Πώς η Περιφέρεια Ηπείρου αξιοποιεί το Ταμείο Ανάκαμψης

Το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της ΕΕ αποτελεί μια πολύ σημαντική πηγή χρηματοδότησης για δημόσια έργα. Η Περιφέρεια Ηπείρου διεκδίκησε και πέτυχε τη χρηματοδότηση κάποιων έργων. Και το ερώτημα που προκύπτει: Θα μπορούσε να διεκδικήσει περισσότερους πόρους; Θα μπορούσε να χρηματοδοτήσει κι άλλα έργα; Πιθανότατα ναι.

Αλλά, όπως κι άλλοι φορείς, δεν είχε «ώριμα» έργα, δεν είχε έτοιμες και ολοκληρωμένες μελέτες –με το δεδομένο ότι τα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης πρέπει να ολοκληρωθούν στα τέλη του 2025. Ο σχεδιασμός και προγραμματισμός έργων είναι ένα σημείο στο οποίο πάσχει η αιρετή αυτοδιοίκηση. Πόσο μάλλον οι Περιφέρειες, ο ρόλος των οποίων οφείλει να είναι πιο αναπτυξιακός.

Η Περιφέρεια Ηπείρου έχει μια πιο παραδοσιακή αντίληψη για τα έργα, ενώ, γενικότερα, έχει μια μεγάλη προτίμηση στο να «επενδύσει» σε… «κατεπείγοντα» έργα. Το πιο μεγαλόπνοο σχέδιό της ήταν το πάρκο υψηλής τεχνολογίας και έρευνας, όπως τουλάχιστον αυτή το αντιλαμβανόταν και το αντιλαμβάνεται. Το πάρκο αυτό πέτυχε την ένταξή του στο Ταμείο Ανάκαμψης μόνο για λίγους μήνες…

Αυτή τη στιγμή η Περιφέρεια Ηπείρου είναι ο φορέας υλοποίησης έργων προϋπολογισμού 36 εκατ. ευρώ, από τα οποία τα 15 εκατ. ευρώ αφορούν ισόπεδους κόμβους, με «πηγή» χρηματοδότησης το Ταμείο Ανάκαμψης. Την ίδια ώρα, από το ίδιο ταμείο, ο Δήμος Ιωαννιτών υλοποιεί έργα προϋπολογισμού 16 εκατ. ευρώ.

Στη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου για τη λογοδοσία της περιφερειακής αρχής Ηπείρου, στις 30 Απριλίου, ο επικεφαλής της παράταξης «Ήπειρος Όλον» Στέφανος Ζούμπας ήταν αυτός που ζήτησε αναλυτικά στοιχεία για την ένταξη έργων στο Ταμείο Ανάκαμψης, όχι μόνο της Περιφέρειας Ηπείρου, αλλά κι άλλων φορέων, με το σκεπτικό πως «η Περιφέρεια, που έχει τη συνολική ευθύνη του περιφερειακού αναπτυξιακού σχεδιασμού, πρέπει να έχει την απόλυτη γνώση σημαντικών έργων που εκτελούνται στα χωρικά της όρια». Ο κ. Ζούμπας κατέθεσε δε την εκτίμηση ότι η Ήπειρος θα έπρεπε να εξασφαλίσει πόρους τουλάχιστον 350 εκατ. ευρώ (ανεξαρτήτως φορέα υλοποίησης) στο πλαίσιο μιας «στοιχειώδους/δίκαιης κατανομής των πόρων-επιχορηγήσεων του Ταμείου Ανάκαμψης».

Η παρέμβαση του κ. Ζούμπα ήταν στο πνεύμα… της κεντρικής πολιτικής γραμμής του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ. Το ΠΑΣΟΚ έχει καταθέσει ερώτηση στη Βουλή ζητώντας αναλυτικά στοιχεία για τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης και για τη διαφάνεια στη διαχείρισή τους.

Ο κ. Καχριμάνης απέφυγε να σχολιάσει τα περί μη «δίκαιης κατανομής». Η μόνη του κριτική στάση αφορούσε το πάρκο τεχνολογίας, την απένταξη του οποίου έκρινε ως «απαράδεκτη».

Δεν έδωσε καμία απάντηση επίσης για τα έργα που χρηματοδοτούνται από άλλους φορείς, με εξαίρεση το έργο ύδρευσης Λευκάδας-Πρέβεζας, προϋπολογισμού 140 εκατ ευρώ, με φορέα υλοποίησης το υπουργείο Υποδομών. Για την απένταξη αυτού του έργου υπενθύμισε απλώς τα στενά χρονοδιαγράμματα του Ταμείου Ανάκαμψης, που δεν θα επέτρεπαν την έγκαιρη υλοποίηση του έργου.

Στη συνέχεια, ο κ. Καχριμάνης αναφέρθηκε στα έργα που υλοποιεί η Περιφέρεια Ηπείρου και τα οποία, όπως είπε, όλα βρίσκονται σε εξέλιξη. Έκανε δε γνωστό ότι «εντάχθηκε, χωρίς να έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες, το έργο βελτίωσης της αποδοτικότητας της χρήσης του νερού στο αρδευτικό του μέσου ρου Καλαμά», με προϋπολογισμό 6,4 εκατ. ευρώ.

Στην αναλυτική κατάσταση που δόθηκε στη δημοσιότητα από την Περιφέρεια Ηπείρου, μετράει κανείς 13 έργα, με τον προϋπολογισμό να φτάνει στα 62 εκατ. ευρώ. Στα 62 εκατ. ευρώ, συμμετέχουν όμως η υποδομή έρευνας και καινοτομίας, την οποία υλοποιεί στα Γιάννενα το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας με 12,4 εκατ. ευρώ (η Περιφέρεια Ηπείρου έχει αναλάβει την επίβλεψη του έργου μέσω προγραμματικής σύμβασης) και το οδικό έργο «Πηγάδια-Πλάκα» στα Τζουμέρκα, προϋπολογισμού 23,6 εκατ. ευρώ. Μόνο που το οδικό αυτό έργο, έχει εξασφαλίσει από το Ταμείο Ανάκαμψης 9,3 εκατ. ευρώ, και όχι και τα 23,6 εκατ. ευρώ –το υπόλοιπο ποσό προέρχεται από άλλες πηγές χρηματοδότησης.

Με εξαίρεση λοιπόν τη νέα υποδομή του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας στα Γιάννενα, τα έργα που υλοποιούνται μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης από την Περιφέρεια Ηπείρου, είναι:

-Διαμόρφωση κόμβου επί της παραλιακής οδού στη θέση Λούτσα, προϋπολογισμού 2.350.000 ευρώ

-Κατασκευή κόμβου επί της εθνικής οδού Ιωαννίνων-Κοζάνης στη θέση Λαψίστα, προϋπολογισμού 2.000.000 ευρώ

-Αποκατάσταση και βελτίωση οδικού τμήματος της 2ης επαρχιακής οδού Ιωαννίνων από Πηγάδια έως Πράμαντα, Υποτμήμα: Πηγάδια - Γέφυρα Πλάκας, προϋπολογισμού 23.600.000 ευρώ (σ.σ. 9,3 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης)

-Κατασκευή ασφαλούς και σύγχρονου ισόπεδου κυκλικού οδικού κόμβου επί της εθνικής οδού Ιωαννίνων - Άρτας (θέση Επισκοπικό), προϋπολογισμού 6.800.000 ευρώ

-Κατασκευή κόμβου στην παραλιακή οδό (εθνική οδό Πρέβεζας-Ηγουμενίτσας) προς Βαλανιδοράχη», προϋπολογισμού 3.480.000 ευρώ

-Δίκτυο αποχέτευσης ακαθάρτων και εγκατάσταση λυμάτων Αρίστης Δήμου Ζαγορίου», προϋπολογισμού 1.880.000 ευρώ

-Έργα προσαγωγής-επεξεργασίας και διάθεσης λυμάτων Μικρού Παπίγκου Ζαγορίου», προϋπολογισμού 837.702 ευρώ

-Στερέωση και αποκατάσταση του τζαμιού Καλούτσιανης Ιωαννίνων και συντήρηση τοιχογραφιών και ξυλόγλυπτων - γύψινων στοιχείων του, προϋπολογισμού 2.215.800 ευρώ

-Αποκατάσταση του Κάστρου Κιάφας στην περιοχή του Σουλίου Περιφέρειας Ηπείρου» προϋπολογισμού 1.883.000 ευρώ

-Κατασκευή κύριας διαδρομής δικτύου ποδηλατοδρόμων Π.Ε. Πρέβεζας (Ιόνια Διαδρομή), με προϋπολογισμό 3.661.904 ευρώ

-Προμήθεια και εγκατάσταση έξυπνου εξοπλισμού στο πλαίσιο της κύριας διαδρομής δικτύου ποδηλατοδρόμων Π.Ε. Πρέβεζας με προϋπολογισμό 266.476 ευρώ

-Αποκατάσταση του Οθωμανικού Τεμένους Ιμαρέτ Άρτας και διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου του, προϋπολογισμού 1.110.000 ευρώ

-Συντήρηση δομικών υλικών και διακόσμου του Οθωμανικού Τεμένους Ιμαρέτ Άρτας, με προϋπολογισμό 320.000 ευρώ