ΟΗΕ: Η πλαστική ρύπανση θα μπορούσε να μειωθεί κατά 80%

Η παγκόσμια ρύπανση από πλαστικά θα μπορούσε να μειωθεί κατά 80% έως το 2040, σύμφωνα με έκθεση του Περιβαλλοντικού Προγράμματος του ΟΗΕ (Unep). Οι αλλαγές που απαιτούνται είναι σημαντικές, αλλά είναι επίσης πρακτικές και οικονομικά προσιτές, δήλωσε ο οργανισμός.

Το πρώτο βήμα είναι η εξάλειψη των περιττών πλαστικών, όπως οι υπερβολικές συσκευασίες, αναφέρει η έκθεση. Στη συνέχεια, τα επόμενα βήματα είναι η αύξηση της επαναχρησιμοποίησης των πλαστικών, όπως τα επαναγεμιζόμενα μπουκάλια, η ενίσχυση της ανακύκλωσης και η αντικατάσταση των πλαστικών με πιο πράσινες εναλλακτικές λύσεις.

Μια τέτοια στροφή, η οποία θα καθοδηγείται από κυβερνητικές πολιτικές και αλλαγές στη βιομηχανία πλαστικών, θα σήμαινε ότι η ρύπανση από πλαστικά θα μειωνόταν σε περίπου 40 εκατ. τόνους το 2040, αντί για 227 εκατ. τόνους αν δεν λαμβάνονταν μέτρα.

Οι αλλαγές θα αποφέρουν οφέλη αξίας τρισεκατομμυρίων δολαρίων από τώρα έως το 2040, σύμφωνα με την έκθεση, μειώνοντας τις ζημιές που προκαλούν τα πλαστικά στην υγεία, το κλίμα και το περιβάλλον.

Τα πλαστικά μολύνουν πλέον ολόκληρο τον πλανήτη, από την κορυφή του Έβερεστ μέχρι τα βάθη των ωκεανών. Οι άνθρωποι καταναλώνουν μικροπλαστικά μέσω της τροφής και του νερού, καθώς και αναπνέοντάς τα, ενώ τα σωματίδια έχουν βρεθεί στο αίμα και το μητρικό γάλα των ανθρώπων.

Τον Μάρτιο του 2022, 193 χώρες συμφώνησαν να τερματίσουν τη ρύπανση από τα πλαστικά, ενώ τώρα διεξάγονται διαπραγματεύσεις για μια νομικά δεσμευτική συμφωνία έως το 2024, με οικοδεσπότη την Unep. Ο δεύτερος γύρος των διαπραγματεύσεων ξεκινά στις 29 Μαΐου. Ο κόσμος παράγει σήμερα 430 εκατ. τόνους πλαστικών ετησίως, εκ των οποίων τα δύο τρίτα είναι βραχύβια προϊόντα που σύντομα μετατρέπονται σε απόβλητα. Η παραγωγή πρόκειται να τριπλασιαστεί μέχρι το 2060 με βάση τις τρέχουσες τάσεις.

«Ο τρόπος με τον οποίο παράγουμε, χρησιμοποιούμε και απορρίπτουμε τα πλαστικά ρυπαίνει τα οικοσυστήματα, δημιουργεί κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία και αποσταθεροποιεί το κλίμα», δήλωσε η Ίνγκερ Άντερσεν, εκτελεστική διευθύντρια του Περιβαλλοντικού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών (Unep). 

Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει έναν οδικό χάρτη για τη δραστική μείωση αυτών των κινδύνων μέσω της υιοθέτησης μιας κυκλικής προσέγγισης που κρατά τα πλαστικά μακριά από τα οικοσυστήματα, από τα σώματά μας και από την οικονομία.

«Το σημαντικότερο είναι ότι η έκθεση καταδεικνύει ότι ο μετασχηματισμός θα προσφέρει οικονομικά και κοινωνικά οφέλη. Οι κυβερνήσεις και ο ιδιωτικός τομέας θα εξοικονομούσαν χρήματα και θα δημιουργούνταν εκατοντάδες χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας», δήλωσε.

Η έκθεση αναφέρει ότι ο συνδυασμός της εξοικονόμησης κόστους από την παραγωγή λιγότερου πλαστικού και των αυξημένων εσόδων από την πώληση ανακυκλωμένου πλαστικού θα μειώσει σημαντικά το κόστος της βιομηχανίας. Η επένδυση που απαιτείται για τη συνολική αλλαγή θα είναι σημαντική, 65 δισ. δολάρια ετησίως, αναφέρει η έκθεση, αλλά αυτό είναι μόνο το ήμισυ περίπου από αυτό που επενδύει ήδη η βιομηχανία πλαστικού.

Η έκθεση του ΟΗΕ εκτίμησε ότι τα επόμενα 20 χρόνια, η μείωση της ρύπανσης από πλαστικό κατά 80% θα αποτρέψει ζημιές που αποτιμώνται σε περισσότερα από 3 δισ. δολάρια, συμπεριλαμβανομένων των επιπτώσεων στην υγεία, το κλίμα, την ατμοσφαιρική ρύπανση, το περιβάλλον των ωκεανών και το νομικό κόστος για υποθέσεις που υποβάλλονται κατά των εταιρειών πλαστικού.

Ειδικότερα, η μείωση κατά 80% θα απέτρεπε 500 εκατ. τόνους εκπομπών CO2 ετησίως, περίπου όσο οι εκπομπές του Καναδά. Η στροφή αυτή θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει σε καθαρή αύξηση 700.000 θέσεων εργασίας έως το 2040, κυρίως σε χώρες με χαμηλό εισόδημα, αναφέρει η έκθεση.