![[300,399] Ψιχάλες](https://openweathermap.org/img/wn/04n@2x.png)
«Πρόκειται περί του μεγάλου ευεργέτου του Δήμου όστις κατέλιπε ολόκληρον την περιουσίαν του εις τον Δήμον Ιωαννιτών»: Με αυτόν τον τρόπο το δημοτικό συμβούλιο Ιωαννίνων αιτιολογούσε το 1960 την απόφασή του να μετονομάσει την οδό Γερακάρη σε οδό Πυρσινέλλα. Ο Βασίλειος Πυρσινέλλας, βέβαια, εκτός από ευεργέτης, ήταν και δήμαρχος της πόλης των Ιωαννίνων.
Γεννήθηκε το 1878 στα Γιάννενα. Γονείς του ο Αντώνιος Πυρσινέλλας, που φέρεται να καταγόταν από την Άμφισσα, και η Αλεξάνδρα Μακρή, η οποία ήταν μέλος της γνωστής εμπορικής οικογένειας Μακρή. Είχε τρεις αδελφές. Τα τέσσερα αδέλφια έχασαν τους γονείς τους νωρίς. Και κάπως έτσι έγιναν τα «ορφανά Πυρσινέλλα» για την οικογένεια Μακρή. Η τελευταία φρόντισε να καλοπαντρέψει τις κοπέλες και να σπουδάσει το αγόρι. Ο Βασίλειος Πυρσινέλλας, ο Βασιλάκης όπως τον αποκαλούσαν, σπούδασε στη Νομική Αθηνών και στη συνέχεια στο Παρίσι.
Κατά τον α’ βαλκανικό πόλεμο, συμμετείχε σε μάχες ενώ, αμέσως μετά την απελευθέρωση των Ιωαννίνων, μπήκε στον πολιτικό βίο, με την εκλογή του ως βουλευτής με το Λαϊκό Κόμμα. Και το 1921 διορίστηκε για δύο χρόνια δήμαρχος Ιωαννίνων. Επέστρεψε στον δημαρχιακό θώκο το 1925, όταν και έγιναν οι πρώτες δημοτικές εκλογές για τους Δήμους των Νέων Χώρων. Αν και με αντιβενιζελικό παρελθόν, «κατέβηκε» ως ανεξάρτητος ενώ, κατά την προεκλογική περίοδο, αποκαλούσε τον εαυτό του «λαϊκό υποψήφιο δήμαρχο». Στον αντιβενιζελικό χώρο ανήκαν και οι αδελφές του, οι οποίες σε επιστολές τους χαρακτήριζαν τον Ελευθέριο Βενιζέλο «αγύρτη» -«μεγάλος αγύρτης βγήκεν ο άθλιος και υποφέρομε εξ αιτίας του» σημειώνεται σε επιστολή που βρίσκεται στο αρχείο Μακρή-Πυρσινέλλα στο Ιστορικό Αρχείο του Δήμου Ιωαννιτών.
Ο Πυρσινέλλας προσπάθησε να διεκδικήσει μια νέα τετραετία στη δημαρχία, πέραν αυτής κατά την περίοδο 1925-1929, στις εκλογές του 1934. Απέναντί του είχε τον βενιζελικό Δημήτρη Βλαχλείδη, ο οποίος πήρε τελικά τη νίκη.
Στην προσωπική του ζωή, ο Βασίλειος Πυρσινέλλας ήταν παντρεμένος με τη Μαρία (Μαρή) Βεργωτή, η οικογένεια της οποίας είχε μεγάλη οικονομική επιφάνεια. Η Μαρή Βεργωτή χαρακτηρίζεται σε επιστολή προς συγγενικά πρόσωπα του Πυρσινέλλα ως μια νέα γυναίκα «με πολύ καλήν μόρφωσιν, με πολλά προτερήματα, με ελαχίστας αξιώσεις. Έχω την πεποίθησιν ότι θα ζήσουν πολύ καλά εάν θελήσουν, και κυρίως εάν ο Βασιλάκης θελήσει να αφήσει τον γνωστόν βίον και να σκεφθεί περί εργασίας». Αυτά εν έτει 1910, όταν και έγινε ο γάμος του Βασίλειου Πυρσινέλλα και της Μαρής Βεργωτή.
Τα περί «γνωστού βίου» αφορούσαν την κοσμική ζωή και τα ταξίδια που έκανε ο Βασίλειος Πυρσινέλλας, ενώ, παρότι είχε πάρει την άδεια άσκησης δικηγορίας, δεν άνοιξε ποτέ δικηγορικό γραφείο. Όταν δεν ασκούσε τα καθήκοντα του πολιτικού (ως βουλευτής ή ως δήμαρχος), μοίραζε τον χρόνο του μεταξύ Ιωαννίνων και Αθήνας και είχε μια άνετη ζωή μαζί με τη Μαρή Βεργωτή. Παιδιά δεν έκαναν. Το 1944 η γυναίκα του πέθανε.
Ο Βασίλειος Πυρσινέλλας, όντας ένας μποέμ της εποχής του και έχοντας επαφή με την πνευματική ζωή της χώρας, έγραψε μια από τις πιο ενδιαφέρουσες μελέτες για την πόλη των Ιωαννίνων («Ιστορία της Πόλεως των Ιωαννίνων»). Πέθανε το 1959 και άφησε όλη την περιουσία του, κινητή και ακίνητη, μεγάλο μέρος της οποίας είχε περιέλθει σε αυτόν από τη σύζυγό του αλλά και από τις αδελφές του, στον Δήμο Ιωαννιτών. Το πάρκο Πυρσινέλλα, το αρχοντικό Πυρσινέλλα (οικία Μακρή) και η οικία Πυρσινέλλα (που ανήκε στη σύζυγό του) στην οδό Κοραή, όπως και διάφορα τιμαλφή και σκεύη που εκτίθενται στο Δημοτικό Μουσείο Ιωαννίνων, έγιναν περιουσία της πόλης.
Πηγές:
Ζάγκλη-Μπόζιου Μ., Οι οικογένειες Μακρή-Πυρσινέλλα, 1998
Ιστορικό Αρχείο Δήμου Ιωαννιτών
