Ο Οδυσσέας, ένα διαστημικό σκάφος που κατασκευάστηκε και πέταξε από την εταιρεία Intuitive Machines με έδρα το Τέξας προσγειώθηκε κοντά στο νότιο πόλο της Σελήνης την Πέμπτη, η πρώτη προσγείωση των ΗΠΑ στη σεληνιακή επιφάνεια εδώ και περισσότερο από μισό αιώνα και η πρώτη που επιτυγχάνεται από ιδιωτική εταιρεία.
Η NASA, με διάφορα ερευνητικά όργανα στο όχημα, χαιρέτισε την προσεδάφιση ως σημαντικό επίτευγμα στο στόχο της να στείλει μια ομάδα εμπορικών διαστημοπλοίων σε επιστημονικές αναγνωριστικές αποστολές στο φεγγάρι πριν από την προγραμματισμένη επιστροφή αστροναυτών εκεί αργότερα αυτή τη δεκαετία.
Το μη επανδρωμένο ρομποτικό όχημα προσεδάφισης που ονομάστηκε Οδυσσέας, προσγειώθηκε ξημερώματα Παρασκευής ώρα Ελλάδας, ανέφεραν η εταιρεία και οι σχολιαστές της NASA σε μια κοινή διαδικτυακή μετάδοση της προσεδάφισης από το κέντρο επιχειρήσεων της Intuitive Machines στο Χιούστον.
Η προσγείωση ήταν το επιστέγασμα μιας συναρπαστικής τελικής προσέγγισης και καθόδου, κατά την οποία εμφανίστηκε ένα πρόβλημα με το αυτόνομο σύστημα πλοήγησης του διαστημικού σκάφους.
«Μετά την αντιμετώπιση προβλημάτων των επικοινωνιών, οι ελεγκτές πτήσης επιβεβαίωσαν ότι ο Οδυσσέας αρχίζει να στέλνει δεδομένα», ανέφερε η Intuitive Machines στην τελευταία της ενημέρωση στο X.
Χρειάστηκε επίσης αρκετός χρόνος μετά από μια αναμενόμενη διακοπή της ραδιοεπικοινωνίας για να αποκατασταθεί η επικοινωνία με το διαστημικό σκάφος και να καθοριστεί η τύχη του σε απόσταση περίπου 239.000 μιλίων (384.000 χλμ.) από τη Γη.
Ο διοικητής της NASA Μπιλ Νέλσον επευφημούσε αμέσως το κατόρθωμα της Πέμπτης ως «θρίαμβο», λέγοντας: «Ο Οδυσσέας κατέλαβε το φεγγάρι».
Η προσεδάφιση της Πέμπτης αποτέλεσε την πρώτη ελεγχόμενη κάθοδο στην επιφάνεια της Σελήνης από αμερικανικό διαστημόπλοιο μετά το Apollo 17 το 1972, όταν η τελευταία επανδρωμένη αποστολή της NASA στη Σελήνη προσεδαφίστηκε εκεί με τους αστροναύτες Τζιν Τσέρναν και Χάρισον Σμιτ.
Μέχρι σήμερα, διαστημόπλοια από μόλις τέσσερις άλλες χώρες έχουν προσεδαφιστεί ποτέ στο φεγγάρι - η πρώην Σοβιετική Ένωση, η Κίνα, η Ινδία και, κυρίως πρόσφατα, μόλις τον περασμένο μήνα, η Ιαπωνία. Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι οι μόνες που έχουν στείλει ποτέ ανθρώπους στη σεληνιακή επιφάνεια.
Η NASA στοχεύει να προσεδαφίσει το πρώτο επανδρωμένο σκάφος Artemis στα τέλη του 2026, ως μέρος της μακροπρόθεσμης, διαρκούς εξερεύνησης της Σελήνης και ως εφαλτήριο για ενδεχόμενες επανδρωμένες πτήσεις στον Άρη. Η πρωτοβουλία επικεντρώνεται στο νότιο πόλο της σελήνης εν μέρει επειδή εκεί υπάρχει μια υποτιθέμενη αφθονία παγωμένου νερού που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη διατήρηση της ζωής και την παραγωγή καυσίμων πυραύλων.
Ένα πλήθος μικρών προσεδαφιστών όπως ο Οδυσσέας αναμένεται να ανοίξει το δρόμο στο πλαίσιο του προγράμματος Commercial Lunar Payload Services (CLPS) της NASA, το οποίο έχει σχεδιαστεί για την παράδοση οργάνων και υλικού στο φεγγάρι με χαμηλότερο κόστος από την παραδοσιακή μέθοδο της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας να κατασκευάζει και να εκτοξεύει η ίδια τα οχήματα αυτά.
Φωτογραφία: Απεικόνιση της σεληνιακής προσγείωσης Nova-C της Intuitive Machines/Intuitive Machines