Μικροί «θησαυροί» στη Δημοτική Πινακοθήκη

Η Δημοτική Πινακοθήκη Ιωαννίνων είναι ένας από τους πολιτιστικούς χώρους της πόλης που έχει μεγάλη ιστορία. Είναι καταρχήν η πρώτη πινακοθήκη που δημιουργήθηκε στην Ελλάδα μετά την Εθνική Πινακοθήκη. Οι πρώτες ενέργειες για τη δημιουργία της ξεκίνησαν στις αρχές της δεκαετίας του ’50 από το σωματείο «Φίλοι των Ιωαννίνων» με πρωτοβουλία του ζωγράφου Κώστα Μαλάμου. Η κινητοποίηση ήταν μεγάλη. Δεκάδες έργα τέχνης συγκεντρώθηκαν από δωρεές καλλιτεχνών και διάφορων φορέων, ενώ άλλα αγοράστηκαν. Τον Φεβρουάριο του 1961, το όνειρο έγινε πραγματικότητα, με τα εγκαίνια της πινακοθήκης σε μια οικία στην οδό Δαγκλή, την οποία είχαν παραχωρήσει τα αδέλφια Μελά. Πέντε χρόνια μετά, όμως, η οικία πουλήθηκε και η πινακοθήκη σταμάτησε να λειτουργεί. Τα έργα τέχνης μετακόμισαν για φύλαξη στο Αρχαιολογικό Μουσείο και σε άλλους χώρους.

Τη δεκαετία του ΄90, το όνειρο επέστρεψε. Το 2000, η Δημοτική Πινακοθήκη Ιωαννίνων πήρε σάρκα και οστά. Η οικία Πυρσινέλλα, ιδιοκτησίας του Δήμου, γίνεται το «σπίτι» της πινακοθήκης.  Εν έτει 2017, η Δημοτική Πινακοθήκη, στην επιτροπή της οποίας για πολλά χρόνια ήταν πρόεδρος ο αείμνηστος Δημήτρης Γιωτίτσας, φιλοξενεί μια σειρά από σημαντικά έργα ζωγραφικής, σχεδίων, χαρακτικής και γλυπτικής, τα οποία… περιμένουν υπομονετικά τη σειρά τους για να εκτεθούν στα μάτια του κοινού. Οι τοίχοι μιας πινακοθήκης (πόσο μάλλον της γιαννιώτικης, που είναι μικρή) δεν αρκούν ποτέ για όλα τα έργα τέχνης…

Ο «Τύπος Ιωαννίνων», σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Πολιτισμού του Δήμου, σας παρουσιάζει 15 ενδεικτικούς μικρούς «θησαυρούς» τους οποίους έχει στη διάθεσή της η Δημοτική Πινακοθήκη. Τα έργα τέχνης που παρουσιάζονται, αφορούν στην παρούσα φάση μόνο τις συλλογές ζωγραφικής και σχεδίων.

Έχουμε και λέμε λοιπόν:

Πάρις Πρέκας (1926-1999)

Τριήρης, λάδι σε μουσαμά, 1960

Επηρεασμένος από την αρχαιοελληνική ιστορία και τέχνη, φιλοτέχνησε πολλά έργα ζωγραφικής αλλά και γλυπτικής. Στα Γιάννενα, ο Πρέκας έχει δημιουργήσει και ένα από τα πιο σημαντικά δημόσια γλυπτά: το ανάγλυφο «Πύρρος και Δωδώνη» στην πρόσοψη της Τράπεζας της Ελλάδας.

Παναγιώτης Τέτσης (1925-2016)

Bistro, λάδι σε μουσαμά, 1956

Μια καθημερινή σκηνή σε ένα καφεστιατόριο... Ένα από τα πρώτα έργα του σημαντικού αυτού ζωγράφου και χαράκτη, που έδειχνε ιδιαίτερη αδυναμία στην αναπαράσταση της πραγματικότητας.

Γιάννης Τσαρούχης (1910-1989)

Δύο ναύτες, υδατογραφία

Οι ναύτες είναι συχνοί πρωταγωνιστές των έργων του Τσαρούχη. Εδώ, στέκονται σε ένα έρημο τοπίο.

Σπύρος Βασιλείου (1902-1985)

Τοπίο, λάδι σε μουσαμά, 1967

Ο Σπύρος Βασιλείου, ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της λεγόμενης γενιάς του '30, ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τα τοπία, φυσικά και αστικά.

Θεοχάρης Μορές (1927-1992)

Σύνθεση (άτιτλο), τέμπερα σε χαρτί, 1963

Μια εξπρεσιονιστική εικόνα όπου το πραγματικό μπλέκεται με το φανταστικό: Δύο ανθρώπινες μορφές περιβάλλουν ένα άλογο.

Νίκος Λύτρας (1883-1927)

Ημίγυμνο, λάδι σε μουσαμά, 1929

Ένας άντρας γυμνός από τη μέση και πάνω. Το συγκεκριμένο έργο εκτιμάται (λόγω και της θέσης του μοντέλου) ότι αποτελεί μαθητική σπουδή.

Κωνσταντίνος Μαλέας (1879-1928)

Σκαραμαγκάς, λάδι σε μουσαμά, 1925-1928

Ο «Σκαραμαγκάς» θεωρείται ένα από τα τελευταία έργα του Μαλέα, ο οποίος ασχολήθηκε με την τοπιογραφία.

Γιώργος Ιακωβίδης (1853-1932)

Προσωπογραφία κυρίας Κοντόσταυλου, λάδι σε μουσαμά, 1877

Οι προσωπογραφίες του ζεύγους Κοντόσταυλου συγκαταλέγονται στις πρώτες παραγγελίες που δέχθηκε ο Γεώργιος Ιακωβίδης.

Αλέκος Κοντόπουλος (1905-1975)

Μόχθος, λάδι σε μουσαμά, 1931

Μια ομάδα ημίγυμνων ανδρών που δουλεύουν σκληρά σε ένα λιμάνι.

Βασίλειος Χατζής (1865-1915)

Ψάρια, παστέλ σε χαρτόνι, 1898

Αν και ο Χατζής θεωρείται κατά βάση ένας ζωγράφος τοπίων, άφησε πίσω του και έργα με νεκρές φύσεις, όπως τα κρεμασμένα ψάρια.

Ιωάννης Δούκας (1838/41-1916)

Πορτρέτο Χριστόδουλου Παπαστυλόπουλου, λάδι σε μουσαμά, 1873

Ένας από τους διακεκριμένους προσωπογράφους της εποχής του. Στη συγκεκριμένη προσωπογραφία ένας ηπειρώτης έμπορος. Πάνω στον πίνακα αναγράφονται τα στοιχεία: «Χριστόδουλος Παπαστυλόπουλος, γεννηθείς εν Δραγαρίω του Ζαγορίου κατά το έτος 1833. Ιωάννης Δούκας, Βιέννη 1873».

Γεώργιος Μπουζιάνης (1885-1959)

Γυναίκα με καπέλο, λάδι σε μουσαμά, 1955

Μεγάλο μέρος της δουλειάς του Μπουζιάνη καταλαμβάνουν οι γυναικείες μορφές.

ΤΑ ΣΧΕΔΙΑ

Η πιο γνωστή συλλογή σχεδίων που βρίσκονται στη Δημοτική Πινακοθήκη Ιωαννίνων είναι αυτή των σχεδίων της Θάλειας Φλωρά-Καραβία, τα οποία η ζωγράφος δημιούργησε κατά την πορεία του ελληνικού στρατού στα Γιάννενα το 1913. Ωστόσο, στην Πινακοθήκη βρίσκονται σχέδια και άλλων σπουδαίων χαρακτών και ζωγράφων. Ως εξαιρετικά σημαντικά θεωρούνται τα σχέδια του Γάλλου Dupre και του Γερμανού Franz von Stuck.

Lοuis Dupre (1789-1837)

Γιαννιώτης προύχων (Έλληνας των Ιωαννίνων)

Ο Louis Dupre ήταν μαθητής του μεγάλου ζωγράφου της εποχής Ζακ-Λουί Νταβίντ. Την Ήπειρο την επισκέφθηκε το 1819.

Franz von Stuck (1863-1928)

Γυναικείο γυμνό, παστέλ και κιμωλία σε χαρτόνι

Ο Franz von Stuck ήταν ένας από τους πιο γνωστούς καλλιτέχνες στη Γερμανία στις αρχές του 20ου αιώνα. Υπήρξε ένας από τους ιδρυτές της Απόσχισης του Μονάχου. Κυρίαρχη στο ζωγραφικό του έργου είναι η γυναικεία μορφή.

Νικόλαος Γύζης (1842-1901)

Κορμός άνδρα, παστέλ σε χαρτί

Ένα από τα σχέδια του Γύζη τα οποία αποτελούν από τα πολυτιμότερα έργα των συλλογών της Δημοτικής Πινακοθήκης.