Ο υπηρεσιακός πρωθυπουργός της Ισπανίας, Πέδρο Σάντσεθ, συμφώνησε σε μια αμφιλεγόμενη συμφωνία αμνηστίας με ένα καταλανικό αυτονομιστικό κόμμα, η οποία τον φέρνει ένα βήμα πιο κοντά σε τέσσερα ακόμη χρόνια στην κυβέρνηση.
Ο ηγέτης των Σοσιαλιστών ήρθε δεύτερος στις βουλευτικές εκλογές του Ιουλίου, αλλά το συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα που κέρδισε δεν μπόρεσε να σχηματίσει πλειοψηφία.
Στο πλαίσιο μιας συμφωνίας για να εξασφαλίσει άλλη μια θητεία στην εξουσία, ο Σάντσεθ υποσχέθηκε να ψηφίσει έναν νόμο περί αμνηστίας. Το σχέδιο προκάλεσε εκτεταμένη οργή.
Δεξιοί διαδηλωτές έχουν βγει στους δρόμους της Μαδρίτης και άλλων πόλεων τις τελευταίες ημέρες, αντιδρώντας στο νόμο που προβλέπει τη χορήγηση αμνηστίας σε εκατοντάδες Καταλανούς πολιτικούς και ακτιβιστές που σχετίζονται «άμεσα ή έμμεσα» με τα γεγονότα γύρω από την αποτυχημένη προσπάθεια απόσχισης από την Ισπανία το 2017.
Τώρα στελέχη του Λαϊκού Κόμματος (PP) κατηγόρησαν τον εκτελούντα χρέη πρωθυπουργού ότι έγραψε «λευκή επιταγή για το κίνημα ανεξαρτησίας». Η δήμαρχος της Μαδρίτης Ισαμπέλ Ντίας Αγιούσο δήλωσε ότι οι Σοσιαλιστές «πουλάνε ένα έθνος με ιστορία αιώνων» με μια επίθεση στο κράτος δικαίου της Ισπανίας.
Δείγμα της εκρηκτικής ατμόσφαιρας που επικρατεί γύρω από τη συμφωνία, είναι ο τραυματισμός από πυροβολισμό στο πρόσωπο του πρώην Καταλανού ηγέτη του PP και ιδρυτή του ακροδεξιού Vox. Ο 78χρονος Αλέχο-Βιντάλ Κουάντρας είχε καταδικάσει νωρίτερα το «διαβόητο σύμφωνο», προειδοποιώντας ότι θα μετατρέψει την Ισπανία σε «ολοκληρωτική τυραννία».
Πριν από τη συμφωνία της Πέμπτης, ο Πέδρο Σάντσεθ είχε ήδη κλείσει συμφωνία με τη φιλοανεξάρτητη Καταλανική Ρεπουμπλικανική Αριστερά (ERC), η οποία βρίσκεται στην εξουσία στη βορειοανατολική περιφέρεια της Ισπανίας.
Τώρα οι διαπραγματευτές του πέτυχαν επίσης συμφωνία με το πιο ριζοσπαστικό Μαζί για την Καταλονία (JxCat), του οποίου ηγείται ο Κάρλες Πουτζδεμόν, ο οποίος κατέφυγε στις Βρυξέλλες για να αποφύγει τη φυλάκιση αφού ηγήθηκε της ψηφοφορίας για την απόσχιση της ανεξαρτησίας πριν από έξι χρόνια.
Ενώ ο Πουτζδεμόν πήγε στην εξορία, εννέα άλλοι Καταλανοί ηγέτες φυλακίστηκαν για εξέγερση πριν τους δοθεί χάρη από τον Σάντσεθ το 2021. Το έγκλημα της εξέγερσης έχει έκτοτε αφαιρεθεί από τον ποινικό κώδικα.
«Πρόκειται για μια συμφωνία που παρέχει μια ιστορική ευκαιρία για την επίλυση μιας σύγκρουσης που μπορεί και πρέπει να αντιμετωπιστεί μόνο πολιτικά», δήλωσε ο Σάντος Θερδάν, γραμματέας του Σοσιαλιστικού Κόμματος που διαπραγματεύτηκε τη συμφωνία με τον Πουτζδεμόν.
Από την πλευρά του ο Πουτζδεμόν δήλωσε ότι η συμφωνία σηματοδοτεί ένα βήμα προς την επίλυση «της ιστορικής σύγκρουσης μεταξύ της Καταλονίας και της Ισπανίας».
Ο ηγέτης του συντηρητικού PP, Αλβέρτο Νούνιεθ Φεϊχόο, μίλησε για μια ημέρα που θα μείνει «στη σκοτεινή ιστορία της χώρας μας». Νωρίτερα είχε προσπαθήσει και απέτυχε να σχηματίσει κυβέρνηση παρά τη νίκη του στις γενικές εκλογές.