Η Τερέζα Μέι ανακοίνωσε την παραίτησή της

Η πρωθυπουργός της Βρετανίας Τερέζα Μέι, έχοντας πληγεί από την ατέρμονη σπαζοκεφαλιά του Brexit, το οποίο δεν κατόρθωσε να υλοποιήσει, ανακοίνωσε τη παραίτησή της, ξεσπώντας στο τέλος της ανακοίνωσής της σε λυγμούς, αφήνοντας σε αυτόν ή σε αυτήν που θα την διαδεχθεί μία χώρα παραλυμένη από τις διαιρέσεις.

Η Τερέζα Μέι διευκρίνισε ότι θα παραιτηθεί από τα καθήκοντά της ως αρχηγού του Συντηρητικού Κόμματος -και κατά συνέπεια της πρωθυπουργού- στις 7 Ιουνίου, με ανακοίνωση που έκανε έξω από το κτίριο του αριθμού 11 της Ντάουνινγκ Στριτ, εκφράζοντας «την βαθιά της λύπη που δεν κατάφερε να υλοποιήσει το Brexit».

Η φωνή της έσπασε την στιγμή που ολοκλήρωνε την σύντομη ανακοίνωσή της, εκφράζοντας την «αγάπη» της για την χώρα της και έκρυψε τα δάκρυά της κάνοντας μεταβολή και κατευθυνόμενη προς την είσοδο του κτιρίου που στεγάζει το πρωθυπουργικό γραφείο.

Η θητεία της Τερέζα Μέι ήταν σχεδόν βασανιστική, καθώς συνάντησε μεγάλες αντιδράσεις, επικρίσεις, μέχρι και συνωμοσίες εντός του ίδιου της του κόμματος. Θα παραμείνει στην ιστορία μία από τις βραχύτερες στην ιστορία των βρετανών πρωθυπουργών μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Πριν αναλάβει την πρωθυπουργία, ο διάδοχός της θα πρέπει να εκλεγεί επικεφαλής του Συντηρητικού Κόμματος και στην συνέχεια να ορισθεί επικεφαλής της κυβέρνησης από την βασίλισσα Ελισάβετ.

Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Μπόρις Τζόνσον, τενόρος των Brexiters, είναι ανάμεσα στα φαβορί για την διαδοχή της.

Η Τερέζα Μέι ανέλαβε την πρωθυπουργία τον Ιούλιο 2016, λίγο αφού οι Βρετανοί ψήφισαν υπέρ του Brexit κατά το δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου 2016, διαδεχόμενη τον Ντέιβιντ Κάμερον.

Όμως η 62χρονη κόρη πάστορα, πρώην υπουργός Εσωτερικών και κάποτε ένθερμη οπαδός της παραμονής της χώρας στην Ενωση δεν κατόρθωσε να συσπειρώσει πίσω της μία πολιτική τάξη βαθιά διαιρεμένη, όπως άλλωστε και η βρετανική κοινωνία.

Η συμφωνία του διαζυγίου, προϊόν δύσκολων διαπραγματεύσεων ανάμεσα στις Βρυξέλλες και το Λονδίνο, απορρίφθηκε τρεις φορές από την Βουλή των Κοινοτήτων, γεγονός που οδήγησε την κυβέρνηση να αναβάλει μέχρι τις 31 Οκτωβρίου την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ενωση, η οποία αρχικά ήταν προγραμματισμένη για την 29η Μαρτίου.

Η χθεσινή ψηφοφορία των ευρωεκλογών στο Ηνωμένο Βασίλειο προαναγγέλλεται καταστροφική για τους κυβερνώντες Τόρις, που σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις πιστώνονται ένα 7% των ψήφων και βρίσκονται 30 ποσοστιαίες μονάδες πίσω από το Κόμμα του Brexit του ευρωφοβικού Νάιτζελ Φάρατζ.

Το εγχείρημα της αποξήλωσης του πλέγματος των 40χρονων σχέσεων του Ηνωμένου Βασιλείου με την ΕΕ δεν είχε τίποτε το εύκολο, σύμφωνα με τον Simon Usherwood, πολιτικό επιστήμονα του πανεπιστημίου του Surrey. «Οποιοσδήποτε στη θέση της θα είχε συναντήσει μεγάλες δυσκολίες». Παρά ταύτα, «η Ιστορία δεν θα κρατήσει από αυτήν θετική εικόνα».

Τα σενάρια μετά την παραίτηση

Ποια είναι τα σενάρια για το Brexit μετά την παραίτηση της Βρετανίδας πρωθυπουργού Τερέζα Μέι;

Νέα αναβολή του διαζυγίου

Το όνομα του διαδόχου της Τερέζα Μέι δεν θα γίνει γνωστό προτού περάσουν αρκετές εβδομάδες. Αυτός ή αυτή θα χρειαστεί προφανώς να επαναδιαπραγματευθεί με την ΕΕ τους όρους της αποχώρησης της Βρετανίας από το μπλοκ καθώς η απερχόμενη Βρετανίδα πρωθυπουργός δεν κατάφερε να γίνει δεκτό από τους βουλευτές το σχέδιό της για το Brexit. Και αυτό παρότι οι Βρυξέλλες έχουν τονίσει ότι η μοναδική πιθανή συμφωνία είναι αυτή στην οποία κατέληξαν με τη Μέι.

Προκειμένου να επαναδιαπραγματευθεί, το Λονδίνο ίσως ζητήσει από την ΕΕ νέα αναβολή του Brexit, καθώς ούτε οι Βρετανοί βουλευτές ούτε οι Ευρωπαίοι επιθυμούν μια άτακτη αποχώρηση.

Η Βρετανία έχει λάβει παράταση ως τις 31 Οκτωβρίου το αργότερο για να αποχωρήσει από την ΕΕ, ενώ η αρχική ημερομηνία του Brexit ήταν η 29η Μαρτίου.

Στην επόμενη ευρωπαϊκή σύνοδο στα τέλη Ιουνίου προβλέπεται εξάλλου να συζητηθεί και η πρόοδος του Brexit.

Καμία συμφωνία

Αυτό το σενάριο, το οποίο φοβούνται οι οικονομικοί κύκλοι, θα σημάνει μια έξοδο από την ΕΕ χωρίς περίοδο μετάβασης και οι σχέσεις μεταξύ των δύο πλευρών θα καθορίζονται από τους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου καθώς το Λονδίνο θα έχει εγκαταλείψει από τη μία ημέρα στην άλλη την ενιαία αγορά και την τελωνειακή ένωση.

Ο διάδοχος της Μέι, που αναμφισβήτητα θα είναι οπαδός του Brexit, ίσως ταχθεί υπέρ της υιοθέτησης μιας σκληρής γραμμής που θα επιτρέψει στη Βρετανία να συνάψει τις δικές της εμπορικές συμφωνίες, όπως ισχυρίζονται οι υπέρμαχοι του σκληρού Brexit.

Η ΕΕ και η Βρετανία έχουν εντείνει τους τελευταίους μήνες τις προετοιμασίες τους για να αντιμετωπίσουν το ενδεχόμενο ενός άτακτου Brexit, κάτι που θα είναι πιο πιθανό αν τελικά τη Μέι διαδεχθεί ο Μπόρις Τζόνσον.

Όχι Brexit

Αυτή η στροφή ενδέχεται να γίνει σε περίπτωση νέου δημοψηφίσματος το οποίο θα ανατρέπει το αποτέλεσμα του πρώτου.

Η Μέι είχε περιλάβει το ενδεχόμενο διεξαγωγής νέου δημοψηφίσματος στην τελευταία εκδοχή της πρότασής της για το Brexit προκειμένου να ικανοποιήσει τους φιλοευρωπαίους. Όμως με αυτό τον τρόπο προκάλεσε και την οργή των ευρωσκεπτικιστών του κόμματός της και επίσπευσε την πτώση της. Εξάλλου το ενδεχόμενο αυτό έχουν ήδη απορρίψει οι Βρετανοί βουλευτές σε μια σειρά ψηφοφοριών το κοινοβούλιο στα μέσα Μαρτίου, κάτι που το καθιστά μάλλον απίθανο.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ-AFP. Φωτογραφία: EPA/NEIL HALL