Η ολυμπιακή μας υποκρισία

Η «μεγαλύτερη αθλητική συνάντηση» της ανθρωπότητας είναι και ο πιο αναλυτικός καθρέφτης της υποκρισίας του ανθρώπινου είδους. Όχι απλά γιατί πια οι Ολυμπιακοί Αγώνες δεν «σταματάνε όλους τους πολέμους», αλλά γιατί βασικά, είναι το ραντεβού των χορηγών, του χρήματος, της παγκόσμιας ντόπας και των κοινωνικών ανισοτήτων. Και φυσικά, της ανθρώπινης υποκρισίας.

Οι Ολυμπιακοί αγώνες, ειδικά μετά την εμπορική καμπή του 1984 στο Λος Άντζελες, είναι βασικά ένα οικονομικό ραντεβού των μεγαλύτερων «παιχτών» του πλανήτη και όχι μια αθλητική διοργάνωση. Μόνο που σε συνθήκες παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, αυτό που βασικά κάνουν είναι να βαθαίνουν τις αντιθέσεις. Στο Ριο για παράδειγμα, το οποίο «υπέφερε» και αυτό από την «ελληνική αρρώστια» των έργων που καθυστέρησαν πολύ, για να προλάβουν τις προθεσμίες, μείωσαν τους προϋπολογισμούς για τους εργαζόμενους και πριμοδότησαν τις κατασκευαστικές για να τελειώσουν νωρίτερα τα έργα. Αν βέβαια είχαν βρεθεί κάτω από τη στέγη Καλατράβα μια βροχερή μέρα στο ΟΑΚΑ, τρία χρόνια μετά την τελετή έναρξης του 2004 θα το μετάνιωναν. Αλλά μάλλον, αυτό δεν ενδιαφέρει την «αριστερή» κυβέρνηση της Βραζιλίας.

Φέτος, οι μισθοί των floor managers σε διάφορους τομείς, από τα ΜΜΕ μέχρι τους φωτογράφους, είναι οι μικρότεροι στη σύγχρονη εποχή των Ολυμπιακών αγώνων. Σε αρκετές περιπτώσεις άνθρωποι έμπειροι, που έχουν βγάλει σερί ολυμπιάδες μέχρι τώρα, αρνήθηκαν τις προτάσεις συνεργασίας γιατί το κόστος είναι ασύμφορο. Η Βραζιλία «πάσχει» αυτές τις μέρες από μια ακόμα αρρώστια των Ολυμπιακών: οι τιμές έχουν ανέβει στα ύψη για τα πάντα. Αυτό, σε μια κοινωνία που έτσι και αλλιώς είναι βαθιά ταξικά διχασμένη, μόνο άσχημα αποτελέσματα έχει.

Φέτος, οι Ολυμπιακοί αγώνες είναι η επιτομή της ταξικότητας. Γίνονται στόχος των «κολασμένων», οι οποίοι αναζητούν δίκιο επί δικαίων και αδίκων. Έξω από το «περιτύλιγμα» των οικολογικών μηνυμάτων και της γκλαμουριάς, οι φαβέλες παρακολουθούν πεινασμένες και εξοργισμένες τα πυροτεχνήματα.

Φέτος, ήταν και μια ακόμα τομή: φαίνεται ότι επιτέλους σταμάτησε να είναι παράσημο η «επιτυχής διοργάνωση», η οποία μας συνόδευσε και εμάς για κάμποσα χρόνια, μέχρι τώρα να περάσουμε στις πιο αποτυχημένες Ολυμπιάδες της ιστορίας, όχι λόγω πολιτικού μποϋκοτάζ ή τρομοκρατικών ενεργειών, ευτυχώς, αλλά γιατί τώρα, 12 χρόνια μετά, γίνεται συνείδηση ότι ακόμα ένας μεγαλοϊδεατισμός ήταν καταστροφικός, αυτή τη φορά οικονομικά. Τότε βέβαια, όποιοι τολμούσαν αν εκφέρουν δημόσια την άποψη, αντιμετωπίζονταν περίπου ως φορείς μεταδιδόμενης επικίνδυνης αρρώστιας με τη ματιά και την ακοή.

Σήμερα, την εποχή των ακόμα πιο οξυμένων αντιθέσεων, δεν λείπουν οι προσπάθειες εξιλέωσης με βάση οικονομικά σχήματα που στέκονται δύσκολα, από την πλευρά που (τι σύμπτωση, ε;) θεωρεί τα μνημόνια «ευλογία». Ακόμα όμως και αυτοί δεν τολμάνε να συζητήσουν το κομμάτι της "εθνικής ολοκλήρωσης": Ότι δηλαδή το 2004 είδαμε και τα αποτελέσματα ενός συγκροτημένου, προγραμματισμένου κρατικού με ιδιωτική συμμετοχή, αθλητικού ντόπινγκ με σκοπό τη διάκριση και την εκμετάλλευσή της για πάσα χρήση, μια υπόθεση που «σκάλωσε» είτε τότε, είτε αργότερα, στα γρανάζια της ίδιας μηχανής που υπηρέτησε: ποιος είπε ότι έχουν όλοι δικαίωμα στα «κόλπα»;

Στο τέλος όλων αυτών, υπάρχει το όραμα των αθλητών. Όχι των αθλητών τύπου Πελέ- «θα ανάψω την ολυμπιακή φλόγα αν μου το επιτρέψει ο χορηγός μου», αλλά αυτών που βρέθηκαν με συνδυασμό υπερβολικής προσπάθειας, τύχης και πίστης σε όραμα, εκεί. Των προσφύγων που παίρνουν ένα πολύ μικρό κομμάτι από αυτά που δικαιούνται, όταν η «πολιτισμένη Δύση» προσπαθεί να εξιλεωθεί, των αθλητών και των αθλητριών που μια επιτυχία τους, μικρή ή μεγάλη, θα μπει στο ζύγι όσων προσπαθούν να πάρουν λίγη από τη λάμψη της και θα τους υποδεχτούν, με κάμποση υποκρισία και αυτοί, γκρεμίζοντας τείχη.

Και πιο πίσω ακόμα, υπάρχουμε εμείς. Αθώοι και ένοχοι συνάμα, κάπου ανάμεσα στη συλλογική χαρά και τον εξορκισμό της προσωπικής κατήφειας, να αναζητάμε ως προσωρινό αναλγητικό την ταύτιση με κάτι καλύτερο. Μέχρι την επόμενη φορά και την επόμενη «έκρηξη».