Γεωπάρκο Βίκου-Αώου: Ένα "αρχείο" για το μέλλον

Τα γεωλογικά μνημεία αποτέλεσαν τη βάση για την αναγνώριση προστατευόμενων περιοχών. Χωρίς τη χαράδρα του Βίκου, δεν θα υπήρχε εθνικός δρυμός Βίκου-Αώου, δεν θα υπήρχε εθνικό πάρκο Πίνδου. Ήταν καιρός λοιπόν το γεωπάρκο Βίκου-Αώου να αποκτήσει τη δική του θέση στον χάρτη της πολιτιστικής κληρονομιάς. Από το 2010, ανήκει στο παγκόσμιο δίκτυο γεωπάρκων, το οποίο μπήκε υπό τη σκέπη της Unesco τον περασμένο Νοέμβριο με τη θέσπιση ενός σχετικού προγράμματος. Η Ελλάδα βρίσκεται σε ιδιαίτερα πλεονεκτική θέση στην όλη υπόθεση, καθώς διαθέτει πέντε περιοχές που χαρακτηρίζονται πλέον ως «παγκόσμια γεωπάρκα της Unesco». Εκτός από τον εθνικό δρυμό Βίκου Αώου, είναι η Λέσβος (απολιθωμένο δάσος), η περιοχή του Ψηλορείτη, το εθνικό πάρκο Χελμού-Βουραϊκού και η περιοχή της Σητείας.

Οι προοπτικές και η δυναμική που έχει το γεωπάρκο Βίκου-Αώου ήταν και το θέμα συζήτησης στην ημερίδα που έγινε σήμερα 10 Ιουνίου, στο ξενοδοχείο Du Lac, από την Περιφέρεια Ηπείρου σε συνεργασία με την «Ήπειρος Α.Ε.», η οποία σε συνεργασία με τους δήμους Ζαγορίου και Κόνιτσας και το ΙΓΜΕ«πάλεψε» για την ένταξη της περιοχής στο παγκόσμιο δίκτυο γεωπάρκων. Παρουσία εκπροσώπων τοπικών αρχών και φορέων, ο περιφερειάρχης Ηπείρου Αλέκος Καχριμάνης και η πρόεδρος της ελληνικής εθνικής επιτροπής για την Unesco Καίτη Παπαχριστοπούλου-Τζιτζικώστα υπέγραψαν μνημόνιο συνεργασίας στο οποίο δεν συμμετέχει μόνο το γεωπάρκο, αλλά και η πολιτιστική διαδρομή στα πέντε αρχαία θέατρα.

Παρών ήταν και ο πρόεδρος του Παγκόσμιου Δικτύου Γεωπάρκων, καθηγητής του Πανεπιστημίου Αιγαίου Νικόλαος Ζούρος. Όπως εξήγησε, τα γεωπάρκα εισάγουν έναν διαφορετικό τρόπο παρουσίασης μιας περιοχής. «Έρχονται να αναδείξουν τους δεσμούς που υπάρχουν μεταξύ των ανθρώπων και της φύσης» τόνισε. Για τον κ. Ζούρο, τα μνημεία αυτά «προσφέρουν το αρχείο του παρελθόντος αλλά και αποτελούν μια μοναδική ευκαιρία να δούμε το μέλλον με διαφορετικό τρόπο». Επισήμανε ότι μια βασική τους αποστολή είναι να βοηθήσουν τους πολίτες να συνειδητοποιήσουν πώς «δουλεύει» ο πλανήτης. «Η κλιματική αλλαγή είναι το μεγάλο πρόβλημα του πλανήτη μας. Η σύνδεση με τις φυσικές καταστροφές είναι άμεση. Θα πρέπει να καταλάβουμε όλοι ότι δεν μπορούμε να αναπτυσσόμαστε αστόχαστα χωρίς να λαμβάνουμε υπόψη τα φυσικά όρια» υπογράμμισε. Ιδιαίτερη σημασία έδωσε βέβαια και στις προοπτικές που διανοίγονται για τον λεγόμενο γεωτουρισμό, ο οποίος, όπως είπε, σέβεται την ταυτότητα ενός τόπου. Αναμφίβολα ένα γεωπάρκο ή μια προστατευόμενη περιοχή δίνουν μια προστιθέμενη αξία στον τουρισμό του Ζαγορίου. Αρκεί να αξιοποιηθεί προς τη σωστή κατεύθυνση. Κι αρκεί βέβαια οι φορείς να διαφυλάξουν τον χαρακτηρισμό «παγκόσμιο γεωπάρκο». Ας μην ξεχνάμε ότι δεν έχει περάσει πολύς καιρός που το γεωπάρκο κινδύνευσε με… αποβολή από το παγκόσμιο δίκτυο λόγω της μη έγκαιρης καταβολής, εκ μέρους των τοπικών εμπλεκόμενων φορέων, ενός ετήσιου ποσού συμμετοχής που φτάνει στα 5.000 ευρώ. Η μεγάλη πρόκληση είναι όμως η παραμονή στην κατηγορία «παγκόσμια γεωπάρκα Unesco». Το γεωπάρκο Βίκου-Αώου, το καλοκαίρι, θα περάσει από αξιολόγηση. Οι «εξετάσεις» θα αφορούν το κατά πόσο τηρεί κάποιους κανόνες, όπως τα κέντρα ενημέρωσης, το πληροφοριακό υλικό κ.λπ. Το σημαντικό είναι ότι στην ημερίδα αυτή εκφράστηκε από όλους τους φορείς η πολιτική βούληση να στηρίξουν το γεωπάρκο Βίκου-Αώου.

Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΤΖΙΤΖΙΚΩΣΤΑ

Στα… παραπολιτικά της ημερίδας, ο περιφερειάρχης Αλέκος Καχριμάνης έδωσε προσωπικό τόνο στην τοποθέτησή του, αναφερόμενος στις πολύ καλές σχέσεις του με την οικογένεια Τζιτζικώστα. Η κα Παπαχριστοπούλου-Τζιτζικώστα, το όνομα της οποίας έχει ταυτιστεί με τη δράση της Unesco στη χώρα μας, είναι η μητέρα του περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολου Τζιτζικώστα (τον οποίο ο κ. Καχριμάνης είχε στηρίξει στις εκλογές της ΝΔ για την ανάδειξη νέου αρχηγού). Σύζυγός της ήταν ο Γιώργος Τζιτζικώστας ο οποίος είχε διατελέσει υπουργός σε κυβερνήσεις της ΝΔ. Ο κ. Καχριμάνης μίλησε για την προσωπική του σχέση με τον Γιώργο Τζιτζικώστα, η οποία σε μεγάλο μέρος βασίστηκε και στην κοινή βλάχικη τους καταγωγή. Η κ. Παπαχριστοπούλου-Τζιτζικώστα ανταπέδωσε τα καλά λόγια, θυμίζοντας ότι ο άντρας της χαρακτήριζε τον κ. Καχριμάνη «πατριώτη».