Ένα αντι-ιικό φάρμακο που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία ασθενών με Covid-19 μπορεί να προκαλεί μεταλλάξεις στον ιό και να τροφοδοτεί την εξέλιξη νέων παραλλαγών, δήλωσαν επιστήμονες.
Το molnupiravir, το οποίο πωλείται επίσης με την εμπορική ονομασία Lagevrio, έχει σχεδιαστεί για να μεταλλάσσει τον κοροναϊό και να τον οδηγεί προς την καταστροφή του, αλλά οι ερευνητές βρήκαν στοιχεία ότι ο ιός μπορεί μερικές φορές να επιβιώσει από τη θεραπεία, οδηγώντας σε μεταλλαγμένες εκδοχές που περιστασιακά εξαπλώνονται σε άλλους ανθρώπους.
Συγκεκριμένα, οι ερευνητές στις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο ανέλυσαν 15 εκατομμύρια γονιδιωμάτων του Covid για να δουν ποιες μεταλλάξεις είχαν συμβεί και πότε.
Δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι το molnupiravir παρήγαγε πιο επικίνδυνες παραλλαγές του Covid, αλλά οι επιστήμονες δήλωσαν ότι οι μεταλλάξεις αύξησαν τη γενετική ποικιλομορφία του ιού στη φύση και παρείχαν περισσότερες επιλογές για μελλοντική εξέλιξη.
Τα ευρήματα είναι σημαντικά για τη συνέχιση των αξιολογήσεων των κινδύνων και των οφελών του molnupiravir και άλλων φαρμάκων υπό ανάπτυξη που λειτουργούν με παρόμοιο τρόπο, λένε οι ερευνητές.
Γράφοντας στο περιοδικό Nature, οι επιστήμονες περιγράφουν πολυάριθμα στοιχεία που υποδηλώνουν ότι το molnupiravir μπορεί περιστασιακά να παράγει ιδιαίτερα μεταλλαγμένες αλλά βιώσιμες μορφές του ιού Covid.
Το πρώτο σημάδι προέκυψε όταν οι ερευνητές έψαξαν σε παγκόσμιες βάσεις δεδομένων που περιέχουν περισσότερα από 15 εκατομμύρια γονιδιώματα του Covid. Οι επιστήμονες βρήκαν χαρακτηριστικές μεταλλάξεις σε ιούς από το 2022, μετά την εισαγωγή της molnupiravir. Όταν το φάρμακο μεταλλάσσει το RNA του ιού, αυξάνει το ποσοστό συγκεκριμένων μεταλλάξεων σε ορισμένες περιοχές του γενετικού κώδικα.
Εκτός από τον εντοπισμό χαρακτηριστικών μεταλλάξεων σε ιούς Covid που ελήφθησαν από ασθενείς, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι αυτές ήταν πιο συχνές σε χώρες που χρησιμοποιούσαν περισσότερο molnupiravir, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Αυστραλία, οι ΗΠΑ και η Ιαπωνία.
Περαιτέρω αναλύσεις διαπίστωσαν ότι οι χαρακτηριστικές μεταλλάξεις ήταν πιο συχνές σε ιούς Covid που ελήφθησαν από ηλικιωμένους ασθενείς, οι οποίοι είχαν περισσότερες πιθανότητες να λάβουν θεραπεία με το φάρμακο.
Διαψεύει
Ένας εκπρόσωπος της Merck αντέδρασε στη νέα μελέτη, υποστηρίζοντας ότι οι ερευνητές υπέθεσαν ότι οι μεταλλάξεις που ανέλυσαν σχετίζονται με ασθενείς που έλαβαν θεραπεία με molnupiravir «χωρίς τεκμηριωμένα στοιχεία αυτής της μετάδοσης».
«Αντ' αυτού, οι συγγραφείς βασίζονται σε έμμεσες συσχετίσεις μεταξύ της περιοχής από την οποία εντοπίστηκε η αλληλουχία και του χρονικού πλαισίου συλλογής των αλληλουχιών σε χώρες όπου η molnupiravir είναι διαθέσιμη για να βγάλουν το συμπέρασμά τους», δήλωσε ο εκπρόσωπος.
Ο εκπρόσωπος πρόσθεσε ότι τα γονιδιώματα με τις μεταλλάξεις ήταν «ασυνήθιστα και σχετίζονταν με σποραδικά περιστατικά».
Mε πληροφορίες από Guardian, CNBC