Εντοπίστηκε το φωτεινότερο και ταχύτερα αναπτυσσόμενο κβάζαρ

Οι μαύρες τρύπες που τροφοδοτούν τα κβάζαρ συλλέγουν ύλη από το περιβάλλον τους σε μια διαδικασία τόσο ενεργητική που εκπέμπει τεράστιες ποσότητες φωτός. Σε τέτοιο βαθμό που τα κβάζαρ είναι μερικά από τα πιο φωτεινά αντικείμενα στον ουρανό μας, που σημαίνει ότι ακόμη και τα μακρινά είναι ορατά από τη Γη. Κατά γενικό κανόνα, τα πιο φωτεινά κβάζαρ υποδεικνύουν τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες.

«Ανακαλύψαμε την ταχύτερα αναπτυσσόμενη μαύρη τρύπα που είναι γνωστή μέχρι σήμερα. Έχει μάζα 17 δισεκατομμυρίων ήλιων και τρώει λίγο περισσότερο από έναν ήλιο την ημέρα. Αυτό την καθιστά το πιο φωτεινό αντικείμενο στο γνωστό Σύμπαν», λέει ο Christian Wolf, αστρονόμος στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Αυστραλίας (ANU) και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύεται σήμερα στο Nature Astronomy. 

Το κβάζαρ, που ονομάζεται J0529-4351, βρίσκεται τόσο μακριά από τη Γη που το φως του χρειάστηκε πάνω από 12 δισεκατομμύρια χρόνια για να φτάσει σε εμάς.

Το κβάζαρ-ρεκόρ λάμπει 500 τρισεκατομμύρια φορές φωτεινότερα από τον ήλιο μας. Η μαύρη τρύπα που τροφοδοτεί αυτό το μακρινό κβάζαρ είναι πάνω από 17 δισεκατομμύρια φορές πιο τεράστια από τον ήλιο μας, ανέφερε μια ομάδα υπό την ηγεσία της Αυστραλίας τη Δευτέρα στο περιοδικό Nature Astronomy.

Ο περιστρεφόμενος δίσκος γύρω από τη μαύρη τρύπα του κβάζαρ -το φωτεινό στροβιλισμένο αέριο και η άλλη ύλη από τα καταβροχθισμένα αστέρια- μοιάζει με κοσμικό τυφώνα.

«Αυτό το κβάζαρ είναι το πιο βίαιο μέρος που γνωρίζουμε στο σύμπαν», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας Christian Wolf.

Το Ευρωπαϊκό Νότιο Αστεροσκοπείο εντόπισε το αντικείμενο, J0529-4351, κατά τη διάρκεια μιας έρευνας του ουρανού το 1980, αλλά θεωρήθηκε ότι ήταν αστέρι. Δεν αναγνωρίστηκε ως κβάζαρ -ο εξαιρετικά ενεργός και φωτεινός πυρήνας ενός γαλαξία- μέχρι πέρυσι. Παρατηρήσεις από τηλεσκόπια στην Αυστραλία και την έρημο Ατακάμα της Χιλής το κατέστησαν σαφές.

Αυτές οι μεταγενέστερες παρατηρήσεις και η υπολογιστική μοντελοποίηση έχουν καθορίσει ότι το κβάζαρ καταβροχθίζει το ισοδύναμο 370 ήλιων ετησίως - περίπου έναν την ημέρα. Περαιτέρω ανάλυση δείχνει ότι η μάζα της μαύρης τρύπας είναι 17 έως 19 δισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από εκείνη του ήλιου μας, σύμφωνα με την ομάδα. Χρειάζονται περισσότερες παρατηρήσεις για να κατανοηθεί ο ρυθμός ανάπτυξής της.

Φωτογραφία: Αυτή η καλλιτεχνική απεικόνιση δείχνει το ρεκόρ κβάζαρ J059-4351, τον φωτεινό πυρήνα ενός μακρινού γαλαξία που τροφοδοτείται από μια υπερμεγέθη μαύρη τρύπα/European Southern Observatory/M. Kornmesser