Ένας πιλότος, μια δικηγόρος, μια γιατρός, το παλτό, ο Γκόγκολ

Το Politheatro ανεβάζει για άλλες δύο παραστάσεις, σήμερα Σάββατο 11/6 και αύριο Κυριακή 12/6 το «Παλτό» του Νικολάι Γκόγκολ, έναν ιδιαίτερο μονόλογο που συνοδεύεται επί σκηνής από μουσική βιολιού. Οι πρωταγωνιστές του, είναι… ένας πιλότος, μια δικηγόρος και μια γιατρός. Όχι στη σκηνή, αλλά στην πραγματική ζωή. Οι δύο εξ αυτών, η Χαρά Σιώλου (η δικηγόρος) και ο Παλαιολόγος Χαλίδας (ο πιλότος), απουσία της Αθηνάς Ζαράχη (της γιατρού), μαζί με το σκηνοθέτη Θοδωρή Γκόγκο, μιλάνε στον «Τύπο» για την παράσταση, το θέατρο, τη συνύπαρξή τους στη σκηνή

Θοδωρής Γκόγκος: Το επιλέξαμε πρώτον γιατί μας αρέσει και το είχαμε στα υπόψη, όπως και άλλο ένα του Γκόγκολ που θα γίνει αργότερα και δεύτερον, γιατί υπήρξε ο πρωταγωνιστής που θα μπορούσε να παίξει αυτό το έργο. Κάνεις ένα έργο και με βάση τις διαθεσιμότητα των ηθοποιών του χώρου όπου ζεις, ειδικά στην επαρχία. Ήταν δύο καλές συγκυρίες λοιπόν, το έργο και ο Παλαιολόγος.

Δεν είναι ένα συνηθισμένο έργο όμως. Είναι μονόλογος με μουσική επί σκηνής

Αυτό που κάναμε ήταν ότι πήραμε τη φόρμα του γκροτέσκο και της δώσαμε μια σύγχρονη όψη, με στοιχεία σωματικού θεάτρου, χωρίς να παραλείψουμε την… κλασική μου παιδεία. Τελικά αποδείχθηκε πετυχημένη η μείξη. Από την αρχή υπήρχε η ιδέα της ζωντανής μουσικής, ακριβώς για να ξυπνάει και να κρίνει όλες τις διαθέσεις μέσα στο έργο.

Εκεί Χαρά βρέθηκες εσύ;

Χαρά Σιώλου: Βρέθηκε πρώτα η Αθηνά που λόγω ανειλημμένων υποχρεώσεων (είναι γιατρός) δεν μπορούσε να αναλάβει όλες τις παραστάσεις, οπότε μπήκα και εγώ. Ήμασταν φίλες, με την ίδια δασκάλα στο ωδείο για χρόνια

Εσύ είσαι δικηγόρος, η Αθηνά γιατρός, ο Παλαιολόγος είναι πιλότος. Ενδιαφέρουσα σύνθεση για παράσταση…

Θ. Γ:…ο Παλαιολόγος είναι ηθοποιός βασικά. Αν δεν ήταν και πιλότος, θα ήταν ηθοποιός σκέτο. Θα είχε τελειώσει μια δραματική σχολή και θα ήταν του συναφιού μας και πολύ καλός ηθοποιός μάλιστα.

Πάντως είναι ενδιαφέρον ότι συναντιούνται τρεις άνθρωποι με τέτοιες ιδιότητες και παίζουν ένα τέτοιο έργο

Θ.Γ.: Ναι αλλά τους ενώνει αυτό που ένωσε και εμένα μαζί τους και είναι η πειθαρχία. Ο πιο «γιούχου» δηλαδή ήμουν εγώ… Υπάρχει όμως πειθαρχία και λεπτομέρεια στη δουλειά που κάνουμε που μας έδωσε να καταλάβουμε εξ αρχής ότι χωρίς πειθαρχημένες ενέργειες δεν βγαίνει πέρα.

Χ.Σ: Σοβαρότητα, με βάση τις οδηγίες του σκηνοθέτη, σε ταχείς χρόνους, αυτό ήταν το σύνολο

Έκανες την επιλογή της μουσικής στην παράσταση. Πώς την κρίνεις τώρα;

Χ.Σ: Αν θα είμαι περήφανη γι αυτή θα το κρίνει ο ακροατής καταρχάς. Κατά δεύτερον, η επιλογή έγινε ως εξής: ξεκινήσαμε τις πρόβες και ο σκηνοθέτης μου ζητούσε κάποιο «σχολιασμό» σε σημεία του έργου. Δοκίμαζα πράγματα επί σκηνής…

…αυτοσχεδιασμός δηλαδή;

Χ.Σ. Όχι, αν και έχει και αυτοσχεδιαστικά στοιχεία. Δεν είναι όμως κάθε φορά κάτι διαφορετικό. Αυτό θα εμπόδιζε την ομαλή ροή και τη σχέση με τον ήρωα. Η μουσική μπορεί να ήταν ένα μοτίβο από κάποια άσκηση, από κονσέρτο ή κάποια πάντρεμα μουσικών φράσεων που δοκίμασα.

Κάτι σαν δευτερογενής σύνθεση;

Χ.Σ. Θα μπορούσε, ναι. Δεν κάθισα να διαλέξω ρεπερτόριο από την κλασική ρώσικη «βιβλιοθήκη». Κάποια πράγματα τα έγραψα, τα αποτύπωσα για να είναι ενιαία.

Θ.Γ.: Είμασταν ελεύθεροι να διαλέξουμε όποιον ήχο θέλαμε, αρκεί αυτός να ταιριάζει με τη συναισθηματική κατάσταση του ήρωα.

Χ.Σ: Ακόμα και κάτι εντελώς μίνιμαλ…

Και πώς είναι να παίζεις στη σκηνή και να μη μιλάς;

Χ.Σ.: Α, είναι απόλυτα ασφαλές για μένα! (γέλια)

Θ.Γ: Έχει μια δυσκολία γιατί παίζει ρόλο η σκηνική σου παρουσία. Ο μουσικός επί σκηνής «ξυπνάει» τον ήρωα, μας το φέρνει να μας πει αυτά που έχει να μας πει και να τον ξαναγυρίσει εκεί που πρέπει.

Χ.Σ: Πάντως η επικοινωνία με τον Παλαιολόγο επί σκηνής είναι τρομερή. Με το βλέμμα, με κάποιες μικρές κινήσεις, με κάποια πράγματα που απευθύνει έτσι και αλλιώς σε μένα ή και στο κοινό, αυτό είναι σα να έχω ατάκα.

Παλαιολόγος Χαλίδας: Η συνύπαρξη είναι πλήρως αρμονική, υπάρχει μεγάλο δέσιμο και το καταλαβαίνουμε κατά τη διάρκεια του έργου και αυτό φάνηκε από το πρώτο στάδιο της συνεργασίας. Ο ηθοποιός από την άλλη πάντα συνυπάρχει με το ρόλο του. Όταν υπάρχουν σχέσεις, βγαίνει και ο ρόλος.

Και τι λέει σε εσάς το έργο;

Χ.Σ. Θα μου αφήσει μόνο θετικά συναισθήματα μου αφήνει. Όταν τελειώσουν οι παραστάσεις θα μου λείψουν. Παρακολουθώ τη συναισθηματική κατάσταση του ανθρώπου, του τελευταίου τροχού της αμάξης αν θες στη ρώσικη υπαλληλία, που κανένας δεν το σέβεται, κανένας δεν τον παίρνει στα σοβαρά, που εκπληρώνει ένα στόχο, στιγμιαία και μετά αυτό χάνεται. Βλέπεις τι είναι η καταπίεση για τον άνθρωπο και τι ο στόχος και πώς αυτό το πράγμα αποτελεί ένα συνεχές κίνητρο. Σε αυτή την περίπτωση βέβαια έρχεται και η ικανοποίηση, μετά το θάνατο.

Ο κόσμος τι σας είπε;

Θ.Γ.: ο κόσμος μας είπε ότι επιτέλους είδε θέατρο. Ότι επίσης οι σκηνές ήταν «γεμάτες», παρότι είναι μονόλογος, σα να παίζανε τριάντα άτομα όπως μου είπε θεατής.

Χ.Σ: Πόσο ενδιαφέρον ήταν το έργο, πόσο αποσβολωμένος έμεινε από τη σύμπραξη του μουσικού με τον ήρωα

Π.Χ. Το κοινό ήταν πολύ συγκεντρωμένο. Είχα και κάποιους γνωστούς δάκρυσαν, κάποιοι άλλοι γέλασαν κιόλας, μπήκαν ακριβώς στο χαρακτήρα. «Κομματάκια» του χαρακτήρα βρίσκουν όλοι άλλωστε για να ταυτιστούν. Η ζωή έτσι και αλλιώς είναι μια «καταπίεση», υπό την έννοια του καθημερινού αγώνα, οπότε ταυτίζεσαι με τη διαδρομή του έργου.