Ένα πολυεργαλείο πολύ παλιάς τεχνολογίας

Στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων, ένα από τα πιο σημαντικά εκθέματα είναι ένα λίθινο εργαλείο, ένας αμφίπλευρος χειροπέλεκυς. Ο χειροπέλεκυς ήταν το τυπικό εργαλείο των πρώιμων κυνηγών και τροφοσυλλεκτών. Ένα εργαλείο που είχε δημιουργήσει ο άνθρωπος του Νεάντερταλ, πριν από 200.000 χρόνια και το οποίο εμπεριέχει όλη την τεχνολογική γνώση της περιόδου. 

Το συγκεκριμένο εύρημα, φτιαγμένο από πυριτόλιθο, εντοπίστηκε όχι πολύ μακριά από τα Γιάννενα, στον Κοκκινόπηλο Πρέβεζας, σε μια περιοχή που έχει δώσει πολλές πληροφορίες για την παλαιολιθική εποχή. Ο άνθρωπος που έβαλε την Ήπειρο αλλά και την Ελλάδα γενικότερα, στον παγκόσμιο παλαιολιθικό χάρτη ήταν ο Ε.S.Higgs o oποίος το 1962 ξεκίνησε ανασκαφές στην Ήπειρο και στη Δυτική Μακεδονία υπό τη Βρετανική Αρχαιολογική Σχολή.

Οι ανασκαφές του Higgs στην Ήπειρο, με τη συνεργασία του αρχαιολόγου Σωτήρη Δάκαρη, επικεντρώθηκαν στην Καστρίτσα Ιωαννίνων, στον Κοκκινόπηλο και στο Ασπροχάλικο Λούρου –στο Ασπροχάλικο ήταν που βρέθηκε και το δόντι δασόβιου ρινόκερου.

Στον Κοκκινόπηλο, στην «ερυθρά γη» (terra rosa) λόγω των γεωλογικών κόκκινων σχηματισμών του, οι Βρετανοί εντόπισαν πάρα πολλά λίθινα εργαλεία. Αν και δεν έχουν βρεθεί ανθρώπινα σκελετικά κατάλοιπα, τα εργαλεία αυτά, σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, μαρτυρούν την εκτεταμένη παρουσία πρωτόγονων ανθρώπων στην περιοχή. «Ο Κοκκινόπηλος αποτέλεσε περιοχή φιλοξενίας τουλάχιστον του Νεάντερταλ και του σύγχρονου ανθρώπου» αναφέρει η αρχαιολόγος Ευγενία Αδάμ στην εργασία της «Κοκκινόπηλος, Η ιστορία μιας προϊστορικής θέσης μέσα από αρχαιολογικά και προσωπικά τεκμήρια». Στην ίδια εργασία, γίνεται αναφορά και στην επίσκεψη του βρετανού συγγραφέα Hammond Innes το 1965 στην περιοχή, όπου ξεναγήθηκε από τον Higgs.  Λίγα χρόνια αργότερα, ο Hammond Innes έγραψε το μυθιστόρημα «Ο άνθρωπος της Λευκάδας» που εκτυλίσσεται στην Ελλάδα. Ένας από τους τόπους στους οποίους τοποθετείται ένας από τους ήρωες του μυθιστορήματος, είναι ο Κοκκινόπηλος.