![[300,399] Ψιχάλες](https://openweathermap.org/img/wn/10n@2x.png)
Η Ελισάβετ Σάφτα ή Καστρισίου ή Καστρισόια, γεννήθηκε το 1800 στα Γιάννενα. Παντρεύτηκε τον Γεώργιο Καστρίσιο ή Καστρισίου, ο οποίος ανέπτυξε ιδιαίτερη εμπορική δραστηριότητα στη Βλαχία και αύξησε την οικογενειακή περιουσία. Το όνομά της έχει δοθεί στο δρόμο κάτω από τη Ζωσιμαία και συχνά αναφέρεται λανθασμένα ως «Καστρισόιας».
Με τη διαθήκη της, η Καστρισόια διέθεσε ποσά από την περιουσία σε αγαθοεργίες στη Ρουμανία, στη Θεσσαλονίκη και στα Γιάννενα. Με αυτά τα χρήματα φτιάχτηκε το Ελισαβέτειο Δημοτικό Σχολείο, άλλοτε «Ελισαβέτειο Παρθεναγωγείο και χρηματοδοτήθηκαν άλλα δύο παρθεναγωγεία των Ιωαννίνων.
Το 1880 όμως, οι σχέσεις Ελλάδας-Ρουμανίας δεν ήταν οι καλύτερες. Αφορμή ήταν το «κουτσοβλαχικό ζήτημα», όπως το πρόβαλαν οι εμπλεκόμενοι σε αυτό και επίδικο, ήταν οι μεγάλες περιουσίες των Ελλήνων της Βλαχίας και η διάθεσή τους.
Το 1880 η εφημερίδα «Οι Σύλλογοι» δημοσίευσε το «υπόμνημα Μισαήλ», το οποίο είχε υποβάλλει στη ρουμάνικη κυβέρνηση ο Γκεόργκε Μισαήλ, βουλευτής και μέλος του «Ελληνορουμωνικού συλλόγου». Ο Μισαήλ καλούσε ουσιαστικά τη ρουμάνικη κυβέρνηση, να διερευνήσει την εκτέλεση των κληροδοτημάτων στο εξωτερικό και ειδικότερα στην Ελλάδα. Αναφορά έκανε μεταξύ άλλων στις κληρονομιές του Δοσίθεου Φιλίτη, του Καζάκοβιτς από το Μέτσοβο και της Ελισάβετ Καστρισίου, στα Γιάννενα.
Ο Μισαήλ ζητούσε «τη δικαίαν και νόμιμον εφαρμογήν… αλλά και αλλά και ένθα πέμπονται τα χρήματα... (τα οποία) εισίν προορισμένα προς φωτισμόν των υπερδουναβίων Ρωμούνων» όπως ανάφερε χαρακτηριστικά.
Το 1885, η ρουμάνικη κυβέρνηση αποφάσισε να δεσμεύσει τα ποσά του κληροδοτήματος, με πολιτική απόφαση, ως αποτέλεσμα της όξυνσης των σχέσεων και του «κυνηγιού» των κληροδοτημάτων. Κήρυξε την περιουσία «ορφανή», καθώς ο εκτελεστής της διαθήκης, Βασιλάκης Παππάς, ανιψιός της διαθέτιδας, πέθανε άτεκνος το 1884.
Τα δύο από τα σχολεία συνέχισαν να λειτουργούν με άλλη χρηματοδότηση, το δε τρίτο μετατράπηκε σε νηπιαγωγείο… Σήμερα, το 1ο και το 11ο Δημοτικό (που βρίσκεται επί της οδού Καστρισόια) της πόλης, φέρνουν την επωνυμία «Ελισαβέτειο».
Πηγές:
Κωνσταντίνου, Φ. «Η οικονομική παρουσία των Ελλήνων στη Ρουμανία, από τον Κριμαϊκό μέχρι τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο», Διδακτορική διατριβή, ΑΠΘ, 2013
Εφημ. «Πρωινός Λόγος», 9/10/2014
