Ελεύθεροι επαγγελματίες: Φορολογική επιβάρυνση έως 150%

Φορολογικές επιβαρύνσεις που ξεπερνούν το 150% θα κληθούν να καταβάλλουν από τη νέα χρονιά αυτοαπασχολούμενοι, οι οποίοι δηλώνουν ετησίως εισοδήματα χαμηλότερα των 10.000-12.000 ευρώ, καθώς από το επόμενο έτος θα εφαρμοστεί ένα νέο σύστημα αντικειμενικών κριτηρίων φορολόγησης των εισοδημάτων τους

Το σύστημα αυτό θα υποχρεώσει τους συγκεκριμένους φορολογούμενους,, να εμφανίσουν στην εφορία εισοδήματα αυξημένα έως και 300% σε σύγκριση με τα πολύ χαμηλά τα οποία δηλώνουν κάθε χρόνο.

Στον αντίποδα, όσοι δηλώνουν πάνω από 10.000-12.000 ευρώ δεν θα επιβαρυνθούν με επιπλέον φόρους ή θα δουν τις επιβαρύνσεις τους να μειώνονται έως και κατά 325 ευρώ το επόμενο έτος με την εφαρμογή του νέου συστήματος.

Από τα στοιχεία αυτά προκύπτει ότι περίπου 7 στους 10 αυτοαπασχολούμενους φορολογούμενοι δηλώνουν ετήσια εισοδήματα κάτω από τα 10.920 ευρώ, που είναι οι ετήσιες μικτές αποδοχές ιδιωτικού υπαλλήλου αμειβόμενου με τον κατώτατο μισθό.

Όρια φορολογητέου εισοδήματος

Για όσους ασκούν το επάγγελμα για λιγότερα από 4 έτη, είναι δηλαδή νέοι επιχειρηματίες ή επαγγελματίες, δεν θα ισχύει κανένα ελάχιστο όριο φορολογητέου εισοδήματος βάσει του νέου συστήματος.

Στο τέταρτο έτος λειτουργίας θα ισχύει ελάχιστο όριο φορολογητέου εισοδήματος μειωμένο κατά 67% σε σύγκριση με το ποσό των 10.920 ευρώ, δηλαδή ελάχιστο φορολογητέο εισόδημα 3.620 ευρώ.

Στο πέμπτο έτος λειτουργίας θα ισχύει ελάχιστο όριο φορολογητέου εισοδήματος μειωμένο κατά 33% σε σύγκριση με το ποσό των 10.920 ευρώ, δηλαδή 7.280 ευρώ.

Για όσους ασκούν το επάγγελμα για περισσότερα από 6 και μέχρι 9 έτη, το ελάχιστο ποσό ετησίου φορολογητέου εισοδήματος των 10.920 ευρώ θα υπολογίζεται προσαυξημένο κατά 10%, δηλαδή θα ανέρχεται σε 12.012 ευρώ.

Για όσους ασκούν το επάγγελμα για περισσότερα από 9 και μέχρι 12 έτη, το ποσό των 10.920 ευρώ θα προσαυξάνεται κατά 20% και θα διαμορφώνεται στα 13.104 ευρώ.

Για όσους ασκούν το επάγγελμα για περισσότερα από 12 έτη, το ποσό των 10.920 ευρώ θα προσαυξάνεται κατά 30% και θα διαμορφώνεται στα 14.196 ευρώ

Το κάθε ένα από τα παραπάνω ποσά θεωρείται ως μια «ελάχιστη αμοιβή», η οποία προσδιορίζεται με αντικειμενικό τρόπο σε σημείο που αντανακλά την ελάχιστη εισφερόμενη αξία της προσωπικής εργασίας του αυτοαπασχολούμενου στην επιχείρησή του.

Προσαυξήσεις

Σε περίπτωση που ο αυτοαπασχολούμενος έχει υπαλλήλους:

Το εκάστοτε ισχύον ποσό ελάχιστης αμοιβής, όπως προσδιορίστηκε παραπάνω, θα συγκρίνεται με το ποσό του ανώτερου ετήσιου μισθού που καταβάλλεται στο προσωπικό. Το ποσό σύγκρισης δεν θα μπορεί να είναι υψηλότερο των 30.000 ευρώ. Όποιο από τα δύο ποσά είναι μεγαλύτερο θα λαμβάνεται αυτό υπόψη ως ελάχιστη αμοιβή για τον περαιτέρω αντικειμενικό προσδιορισμό του ετησίου φορολογητέου εισοδήματος.

Η ελάχιστη αμοιβή, όπως αυτή θα διαμορφώνεται με βάση τη σύγκριση της προηγούμενης παραγράφου, θα προσαυξάνεται περαιτέρω με 2 τρόπους, σωρευτικά:

• κατά το 10% του ετήσιου κόστους μισθοδοσίας του προσωπικού (στο οποίο περιλαμβάνονται μισθοί, εργοδοτικές εισφορές, παροχές σε είδος) της επιχείρησης, με ανώτατο όριο προσαύξησης τις 15.000 ευρώ.
• κατά 35% έως 100% όταν ο ετήσιος τζίρος του αυτοαπασχολούμενου είναι σημαντικά μεγαλύτερος από τον μέσο όρο του ετήσιου τζίρου του Κωδικού Αριθμού Δραστηριότητας (ΚΑΔ).

Συγκεκριμένα, η προσαύξηση θα ανέρχεται σε:

• 35% για όσους ο ετήσιος τζίρος είναι μεγαλύτερος του 100%του μέσου όρου του ετήσιου τζίρου του ΚΑΔ των μεγαλύτερων εσόδων,
• 70% για όσους ο ετήσιος τζίρος είναι μεγαλύτερος του 150%του μέσου όρου του ετήσιου τζίρου του ΚΑΔ των μεγαλύτερων εσόδων,
• 100% για όσους ο ετήσιος τζίρος είναι μεγαλύτερος του 200%του μέσου όρου του ετήσιου τζίρου του ΚΑΔ των μεγαλύτερων εσόδων.

Το ανώτατο όριο στο οποίο θα μπορεί να φθάσει το αντικειμενικά προσδιοριζόμενο με το νέο αυτό σύστημα φορολογητέο εισόδημα είναι τα 50.000 ευρώ. Ο φόρος εισοδήματος που αναλογεί στο ποσό αυτό ανέρχεται σε13.900 ευρώ.

Εφόσον το δηλούμενο εισόδημα του αυτοαπασχολούμενου είναι μεγαλύτερο από το αντικειμενικά προσδιοριζόμενο εισόδημα, δηλαδή από την ελάχιστη αμοιβή, ως φορολογητέο εισόδημα θα λαμβάνεται υπόψη το δηλούμενο.

Εφόσον το δηλούμενο εισόδημα είναι μικρότερο της ελάχιστης αμοιβής, ως φορολογητέο εισόδημα θα λαμβάνεται υπόψη το αντικειμενικά προσδιοριζόμενο εισόδημα της ελάχιστης αμοιβής.

Το νέο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού του φορολογητέου εισοδήματος θα εφαρμοστεί σε όλες τις ατομικές επιχειρήσεις, εξαιρουμένων των αγροτών και των αυτοαπασχολούμενων που εργάζονται ως μισθωτοί αλλά εκδίδουν αποδείξεις ή τιμολόγια παροχής υπηρεσιών από «μπλοκάκια».

Μειώσεις-απαλλαγές

Κατά τον υπολογισμό της ελάχιστης αμοιβής, λαμβάνονται υπόψη τυχόν εισοδήματα από μισθωτή εργασία του αυτοαπασχολούμενου.

Ο χρόνος κατά τον οποίο ο ελεύθερος επαγγελματίας είχε παύση εργασιών δεν θα λαμβάνεται υπόψη κατά τον υπολογισμό της ελάχιστης αμοιβής.

Όταν ο φορολογούμενος ασκεί την επιχειρηματική δραστηριότητά του και έχει την κύρια κατοικία του σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά κάτω από 3.100 κατοίκους, η ελάχιστη αμοιβή θα μειώνεται κατά 50%.

Όταν ο αυτοαπασχολούμενος έχει αναπηρία ίση ή μεγαλύτερη του 80%, η ελάχιστη αμοιβή θα μειώνεται κατά 50%.

Η ελάχιστη αμοιβή αποτελεί μαχητό τεκμήριο που θα μπορεί να αμφισβητηθεί από τον φορολογούμενο με βάση πραγματικά περιστατικά ή στοιχεία (π.χ. θα μπορεί να ζητηθεί απαλλαγή λόγω στρατιωτικής θητείας, νοσηλείας σε νοσοκομείο, κράτησης σε φυλακή, κ.λπ.).

Τέλος επιτηδεύματος

Για όσους δηλώσουν για το φορολογικό έτος 2023 (στις φορολογικές δηλώσεις του 2024) εισοδήματα υψηλότερα από την ελάχιστη αμοιβή, θα ισχύσει μείωση του τέλους επιτηδεύματος κατά 50%. Δηλαδή, για τους φορολογούμενους αυτούς το βασικό ποσό του τέλους επιτηδεύματος θα μειωθεί από τα 650 στα 325 ευρώ.

Όσοι δηλώσουν για το 2023 εισοδήματα χαμηλότερα από την ελάχιστη αμοιβή, θα έχουν-στις φορολογικές δηλώσεις που θα υποβάλουν το 2024- μείωση του τέλους επιτηδεύματος κατά 25%. Δηλαδή, το τέλος θα μειωθεί από τα 650 στα 487,50 ευρώ για τους συγκεκριμένους φορολογούμενους.

Το τέλος επιτηδεύματος θα καταργηθεί πλήρως από το φορολογικό έτος 2024, δηλαδή από τις φορολογικές δηλώσεις που θα υποβληθούν το 2025.

Τα κοινωνικά επιδόματα

Από την εφαρμογή του συστήματος αναμένεται μείωση του ύψους των επιδομάτων τέκνων και στέγασης που θα λαμβάνουν οι αυτοαπασχολούμενοι, λόγω αύξησης και ανόδου των φορολογητέων εισοδημάτων τους σε επίπεδα υψηλότερα, από τα χαμηλά σε υψηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια χορήγησης των συγκεκριμένων επιδομάτων, όπου τα ποσά που αντιστοιχούν είναι μειωμένα.