Το «σκορ» των εσόδων στην εφορία

Αυξημένα κατά 2,49% ήταν τα φορολογικά έσοδα το πεντάμηνο Ιανουάριος - Μάρτιος 2018, συγκριτικά με το αντίστοιχο πεντάμηνο πέρυσι, ενώ υπερέβησαν κατά 1,24% τον στόχο του φετινού πενταμήνου.

Αυτό προκύπτει από την έκθεση για την εξέλιξη και διακύμανση των φορολογικών εσόδων της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) για τον μήνα Μάιο 2018. Σωρευτικά, το πεντάμηνο τα φορολογικά έσοδα ανήλθαν σε 16,148 δισ. ευρώ, έναντι 15,755 δισ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι.

Η υπέρβαση, σύμφωνα με την ΑΑΔΕ, οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στα αυξημένα έσοδα προηγούμενων χρήσεων, τόσο άμεσης όσο και έμμεσης φορολογίας, και ειδικότερα στα έσοδα που προέκυψαν από τις ρυθμίσεις που έγιναν για την οικειοθελή αποκάλυψη φορολογητέας ύλης παρελθόντων ετών ή για την τακτοποίηση ληξιπρόθεσμων οφειλών.

Σύμφωνα με τη διάρθρωση των συνολικών φορολογικών εσόδων, την περίοδο Ιανουαρίου-Μαΐου 2018, οι άμεσοι φόροι ανέρχονται στο 34,3% και οι έμμεσοι φόροι στο 65,7% των συνολικών φορολογικών εσόδων.

Για τους άμεσους φόρους, η επίτευξη του στόχου του πενταμήνου ανήλθε σε 101,76% το 2018, έναντι 100,71% το 2017. H επίτευξη αυτή οφείλεται, κυρίως, στη θετική μεταβολή των εσόδων από τον φόρο στο εισόδημα κατά 133 εκατ. ευρώ το πρώτο πεντάμηνο του 2018, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2017.

Για τους έμμεσους φόρους, η επίτευξη του στόχου του πενταμήνου ανήλθε σε 100,97% το 2018, έναντι 103,49% το 2017. Η εξέλιξη αυτή εξηγείται σε επίπεδο πενταμήνου, πρωτίστως, από την σημαντική αύξηση των εσόδων από φόρους κατανάλωσης (187 εκατ. ευρώ), έμμεσους φόρους Π.Ο.Ε. (149 εκατ. ευρώ) και λοιπούς φόρους συναλλαγών (78 εκατ. ευρώ), ενώ πτωτική πορεία παρουσίασαν τα έσοδα από Φ.Π.Α. (-141 εκατ. ευρώ), σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2017.

Για τον μήνα Μάιο 2018, τα φορολογικά έσοδα ανέρχονται σε 3.060.425.198 ευρώ, μειωμένα κατά 9,84% (334,08 εκατ. ευρώ) σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2017, όπου τα έσοδα ανέρχονταν σε 3.394.501.266,13 ευρώ.

Τα συνολικά έσοδα από άμεσους φόρους για τον Μάιο του 2018 μειώθηκαν κατά 5,24% σε σχέση με το αντίστοιχο μέγεθος του 2017 και διαμορφώθηκαν σε 1,02 δισ. ευρώ, έναντι 1,07 δισ. ευρώ τον ίδιο μήνα του προηγούμενου έτους.  Σε ότι αφορά τις επιμέρους κατηγορίες άμεσων φόρων, σημαντική είναι η μεταβολή, σε απόλυτα μεγέθη, που παρατηρείται στα έσοδα από φόρους στο εισόδημα, τα οποία τον Μάιο του 2018 μειώθηκαν κατά 24,51 εκατ. ευρώ, σε σχέση με τον Μάιο του 2017, καθώς επίσης και στα έσοδα από λοιπούς άμεσους φόρους, τα οποία τον Μάιο του 2018 παρουσίασαν μείωση κατά 13,71 εκατ. ευρώ, σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους. Αρνητική μεταβολή παρουσιάζουν και τα έσοδα από άμεσους φόρους από παρελθόντα οικονομικά έτη (ΠΟΕ), τα οποία μειώθηκαν κατά 11,14 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον Μάιο του 2017.

Τα έσοδα από φόρους στο εισόδημα φυσικών προσώπων, τα οποία αποτελούν το 85,01% των συνολικών εσόδων από φόρους στο εισόδημα μειώθηκαν κατά 32,79 εκατ. ευρώ και έχουν διαμορφωθεί σε 585,18 εκατ. ευρώ τον Μάιο 2018, έναντι 617,97 εκατ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους.

Σε επίπεδο αναλυτικών κωδικών, αξιοσημείωτη αρνητική μεταβολή παρατηρείται στα έσοδα από τον φόρο στο εισόδημα (πλην μισθών και συντάξεων) που εισπράττεται με τη μορφή παρακράτησης, τα οποία μειώθηκαν κατά 19,74 εκατ. ευρώ και διαμορφώθηκαν σε 58,56 εκατ. ευρώ τον Μάιο του 2018 έναντι 78,3 εκατ. ευρώ τον Μάιο του 2017.

Στην έκθεση της ΑΑΔΕ σημειώνεται ότι, λόγω της σύνδεσης των ασφαλιστικών εισφορών που αποδίδονται πλέον στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης με τα δηλωθέντα εισοδήματα, η υστέρηση στα έσοδά της εν λόγω κατηγορίας, οφείλεται εν μέρει στα μικρότερα εισοδήματα που σπεύδουν να δηλώσουν ορισμένες κατηγορίες ελεύθερων επαγγελματιών, προκειμένου να καταβάλουν όσο το δυνατόν μικρότερες εισφορές.

Τα έσοδα από φόρους στο εισόδημα νομικών προσώπων, τα οποία αποτελούν το 1,26% των συνολικών εσόδων από φόρους στο εισόδημα μειώθηκαν κατά 9,3 εκατ. ευρώ, και διαμορφώθηκαν σε 8,7 εκατ. τον Μάιο του 2018, έναντι 18 εκατ. τον Μάιο του 2017.

Τα έσοδα από φόρους στην ακίνητη περιουσία, τα οποία αποτελούν το 82,1% των συνολικών εσόδων από τους φόρους στην περιουσία, μειώθηκαν κατά 2,77% και διαμορφώθηκαν σε 49,28 εκατ. ευρώ τον Μάιο του 2018 έναντι 50,68 εκατ. ευρώ τον Μάιο του 2017.

Αναλυτικότερα, τα έσοδα Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων ΕΝ.Φ.Ι.Α. εμφανίζονται ελαφρώς μειωμένα κατά 307,58 χιλ. ευρώ (43,51 εκατ. ευρώ τον Μάιο του 2018 έναντι 43,82 εκατ. ευρώ τον Μάιο του 2017). Επισημαίνεται, ότι με την ανάρτηση των εκκαθαριστικών του ΕΝΦΙΑ για το 2018, τα έσοδα της κατηγορίας αυτής αναμένεται να αυξηθούν σημαντικά κατά τους επόμενους μήνες.

Σημαντική αύξηση παρατηρείται στα έσοδα από τον φόρο στη μεταβίβαση οικοδομών, τα οποία αυξήθηκαν κατά 11,35 εκατ. ευρώ και διαμορφώθηκαν σε 27,23 εκατ. ευρώ τον Μάιο του 2018, έναντι 15,88 εκατ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους. Όπως σημειώνεται στην έκθεση, η αύξηση αυτή οφείλεται στη μεταβολή των αντικειμενικών αξιών που οδήγησε πλήθος υποψήφιων αγοραστών ακινήτων στην ταχύτερη ολοκλήρωση των αγορών τους πριν από την εφαρμογή των νέων τιμών ζώνης.

Τα συνολικά έσοδα από έμμεσους φόρους τον Μάιο του 2018 ανήλθαν σε 2,04 δισ. ευρώ, σημειώνοντας μείωση της τάξης του 11,97% έναντι των αντίστοιχων εσόδων (2,32 δισ. ευρώ) του Μαΐου του 2017. Οι μεγαλύτερες μεταβολές  σε απόλυτα μεγέθη, παρατηρήθηκαν στα έσοδα από ΦΠΑ ( μείωση 289,17 εκατ. ευρώ), στα έσοδα από φόρους κατανάλωσης που εισπράττονται από τα τελωνεία (μείωση 26,55 εκατ. ευρώ), καθώς και στα έσοδα από έμμεσους φόρους Π.Ο.Ε. ( αύξηση 21,6 εκατ. ευρώ).

Επισημαίνεται ότι οι μεταβολές στα έσοδα από τον ΦΠΑ ερμηνεύονται ως εξής:

- για τον ΦΠΑ σε κάθε είδους λοιπές δραστηριότητες που εισπράττεται μέσω ΔΟΥ από την προσθήκη της είσπραξης υπολοίπου ποσού 296,16 εκατ. ευρώ από την παραχώρηση των περιφερειακών αεροδρομίων κατά το έτος 2017, μια εγγραφή που δεν επαναλήφθηκε το έτος 2018

-  για τα πετρελαιοειδή προϊόντα από την εξομάλυνση της πρότερης κατάστασης καθώς, πλέον, βρισκόμαστε στην εποχή της άνοιξης και τα έσοδα δεν επηρεάζονται από τη διάθεση πετρελαίου θέρμανσης.

-  για τα καπνικά προϊόντα από τη σταδιακή επαναφορά της αγοράς σε αντίστοιχα επίπεδα εσόδων της περιόδου πριν από την επίπτωση της αποθεματοποίησης, στην οποία προχώρησαν οι επιχειρήσεις με την ανακοίνωση της τελευταίας αύξησης του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ).

Τα έσοδα από τους λοιπούς φόρους συναλλαγών, τα οποία αποτελούν το 2,62% των συνολικών εσόδων από έμμεσους φόρους, αυξήθηκαν κατά 28,26% και διαμορφώθηκαν σε 53,64 εκατ. ευρώ τον Μάιο του 2018 έναντι 41,82 εκατ. ευρώ τον Μάιο του 2017, γεγονός που οφείλεται στην ανοδική πορεία των εσόδων από φόρους στις μεταβιβάσεις και συγκεντρώσεις κεφαλαίων.

Τα έσοδα από τον ΕΦΚ στα ενεργειακά προϊόντα μειώθηκαν κατά 8,68% τον Μάιο του 2018, σε σχέση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους και διαμορφώθηκαν σε 317,16 εκατ. ευρώ. Επίσης, τα έσοδα από τον ΕΦΚ στα αλκοολούχα ποτά μειώθηκαν κατά 4,02% τον Μάιο του 2018 σε σχέση με τον Μάιο του 2017 και διαμορφώθηκαν σε 36,84 εκατ. ευρώ.

Τέλος, τα έσοδα από τον ΕΦΚ στα καπνικά προϊόντα παρέμειναν σχεδόν σταθερά με την ίδια περίοδο αναφοράς του προηγούμενου έτους και διαμορφώθηκαν σε 172,48 εκατ. ευρώ.