Συμφωνία 13 σημείων

Ολοκληρώθηκε η συνάντηση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα με τον αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο, με την κυβέρνηση να κάνει λόγο για «ιστορική συμφωνία», τόσο για τους ρόλους των δύο πλευρών, όσο και για την εκκλησιαστική περιουσία.  Το κοινο ανακοινωθέν αποτυπώνει τα σημεία συμφωνίας:

• Το Ελληνικό Δημόσιο αναγνωρίζει ότι μέχρι το 1939 οπότε εκδόθηκε ο αναγκαστικός νόμος 1731/1939 απέκτησε εκκλησιαστική περιουσία έναντι ανταλλάγματος που υπολείπεται της αξίας της.
• Το Ελληνικό Δημόσιο αναγνωρίζει ότι ανέλαβε τη μισθοδοσία του κλήρου, ως με ευρεία έννοια, αντάλλαγμα για την εκκλησιαστική περιουσία που απέκτησε.
• Το Ελληνικό Δημόσιο και η Εκκλησία αναγνωρίζουν ότι οι κληρικοί δεν θα νοούνται στο εξής ως δημόσιοι υπάλληλοι και ως εκ τούτου διαγράφονται από την Ενιαία Αρχή Πληρωμών.
• Το Ελληνικό Δημόσιο δεσμεύεται ότι θα καταβάλλει ετησίως στην Εκκλησία με μορφή επιδότησης ποσό αντίστοιχο με το σημερινό κόστος μισθοδοσίας των εν ενεργεία ιερέων, το οποίο θα αναπροσαρμόζεται ανάλογα με τις μισθολογικές μεταβολές του Ελληνικού Δημοσίου.
• Η Εκκλησία αναγνωρίζει ότι μετά τη Συμφωνία αυτή παραιτείται έναντι κάθε άλλης αξίωσης για την εν λόγω εκκλησιαστική περιουσία.
• Η ετήσια επιδότηση θα καταβάλλεται σε ειδικό ταμείο της Εκκλησίας και προορίζεται αποκλειστικά για τη μισθοδοσία των κληρικών,  με αποκλειστική ευθύνη της Εκκλησίας της Ελλάδος και σχετική εποπτεία των αρμόδιων ελεγκτικών κρατικών αρχών.
• Με τη Συμφωνία διασφαλίζεται ο σημερινός αριθμός των οργανικών θέσεων κληρικών  της Εκκλησίας της Ελλάδος, καθώς και ο σημερινός αριθμός των λαϊκών υπαλλήλων της Εκκλησίας της Ελλάδος.
• Πιθανή επιλογή της Εκκλησίας της Ελλάδος για αύξηση του αριθμού των κληρικών δεν δημιουργεί απαίτηση αύξησης του ποσού της ετήσιας επιδότησης.
• Το Ελληνικό Δημόσιο και η Εκκλησία της Ελλάδος αποφασίζουν τη δημιουργία Ταμείου Αξιοποίησης  Εκκλησιαστικής Περιουσίας.
•  Το Ταμείο αυτό θα διοικείται από πενταμελές διοικητικό συμβούλιο. Δύο μέλη του Ταμείου θα διορίζονται από την Εκκλησία της Ελλάδος, δύο μέλη θα διορίζονται από την Ελληνική Κυβέρνηση, ενώ ένα μέλος θα διορίζεται από κοινού.
•  Το Ταμείο Αξιοποίησης Εκκλησιαστικής Περιουσίας θα αναλάβει τη διαχείριση και αξιοποίηση των από το 1952 και μέχρι σήμερα ήδη αμφισβητούμενων μεταξύ Ελληνικού Δημοσίου και Εκκλησίας της Ελλάδος περιουσιών, αλλά και κάθε περιουσιακού στοιχείου της Εκκλησίας που εθελοντικά η ίδια θα θελήσει να παραχωρήσει στο εν λόγω Ταμείο προς αξιοποίηση.
•  Τα έσοδα και οι υποχρεώσεις του ΤΑΕΠ επιμερίζονται κατά ίσο μέρος στο Ελληνικό Δημόσιο και την Εκκλησία της Ελλάδος.
•  Τα ανάλογα ισχύουν και για τις περιουσίες των επιμέρους Μητροπόλεων, ήτοι των αμφισβητούμενων περιουσιών, αλλά και όσων οι Μητροπόλεις εθελοντικά παραχωρήσουν στο ΤΑΕΠ.
•  Η ήδη συσταθείσα με τον Ν.4182/2013 Εταιρεία Αξιοποίησης Ακίνητης Εκκλησιαστικής Περιουσίας μεταξύ Ελληνικού Δημοσίου και Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών εντάσσεται επίσης στο ΤΑΕΠ και διοικείται με το σημερινό κατά νόμο καθεστώς. 
•  Οι παραπάνω δεσμεύσεις των δύο μερών θα ισχύουν υπό την προϋπόθεση τήρησης της συμφωνίας στο σύνολό της.

«Σήμερα  βρισκόμαστε μπροστά σε ένα πλαίσιο συμφωνίας ιστορικού χαρακτήρα προς  όφελος και των δύο πλευρών» ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός στις δηλώσεις του με τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος, κ.  Ιερώνυμο.

Στο κοινό ανακοινωθέν Εκκλησίας-Πολιτείας στο οποίο κατέληξαν ο  πρωθυπουργός και ο αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος και το οποίο διάβασε ο κ.  Τσίπρας αναφέρεται ότι «στόχος μας είναι να θέσουμε το πλαίσιο  διευθέτησης και επίλυσης ιστορικών εκκρεμοτήτων, αλλά και να ενισχύσουμε  την αυτονομία της Ελλαδικής Εκκλησίας έναντι του Ελληνικού Κράτους,  αναγνωρίζοντας την προσφορά και τον ιστορικό της ρόλο στη γέννηση και τη  διαμόρφωση της ταυτότητάς του».

Ενδιαφέρον επίσης έχει η δήλωση του αρχιεπισκόπου: «Ως προς τις μικρότητες οτι θα σβήσετε τα σύμβολα της  Εκκλησίας και τα λοιπά, από τέτοιους  πολέμους έχουμε  γνωρίσει όλοι μας  αλλά ξέρουμε να προχωρούμε».

Τα σημαντικότερα σημεία της συμφωνίας δεν είναι τόσο το μισθολογικό, μιας και δεν συνιστά διαχωρισμό εκκλησίας-κράτους η επιχορηγούμενη μισθοδοσία των ιερέων, αλλά η συνδιαχείριση της εκκλησιαστικής περιουσίας, καθώς και η πολιτική στήριξη της ηγεσίας της εκκλησίας στην κυβέρνηση.