Το εκλογικό μέτρο των Ιωαννίνων

Ο ισχύων εκλογικός νόμος 4406/2016  ορίζει τον τρόπο με τον οποίο θα γίνουν οι εκλογές της 21^ης Μαΐου. Η όχι εντελώς απλή αναλογική, μιας και προϋποτίθεται όριο 3% για συμμετοχή στην κατανομή των εδρών, καταργεί ουσιαστικά το μπόνους 50 εδρών που λάμβανε το πρώτο κόμμα, χωρίς να τις έχει κερδίσει στην κάλπη.

Η κατανομή των εδρών στις εκλογικές περιφέρειες, γίνεται ως εξής: το ακέραιο μέρος του πηλίκου από την πράξη «έγκυρα ψηφοδέλτια δια τις έδρες του νομού».

Το αποτέλεσμα, είναι το μέτρο.

Κάθε φορά που ένας συνδυασμός συμπληρώνει τις ψήφους του μέτρου, παίρνει μια έδρα.  

Οι ψήφοι που απομένουν μετά από αυτή την κατανομή, είναι τα υπόλοιπα.

Σημειώνεται ότι το μέτρο ορίζεται από το σύνολο των ψήφων που βρέθηκαν στις κάλπες του νομού, μαζί δηλαδή με αυτές που πήραν τα κόμματα, τα οποία δεν έπιασαν πανελλαδικά το 3%.

Ένα παράδειγμα, με βάση τα αποτελέσματα του 2019:

Στο νομό Ιωαννίνων βρέθηκαν 97.656 έγκυρα ψηφοδέλτια.

Οι έδρες του νομού είναι πέντε. Άρα, το μέτρο ήταν 19.531 ψήφοι.

Η ΝΔ πήρε στις εκλογές του 2019 36.538 ψήφους. Επομένως, από την πρώτη κατανομή παίρνει 1 έδρα και το υπόλοιπό της είναι 17.007 ψήφοι. Ο ΣΥΡΙΖΑ άλλη 1 και το υπόλοιπό του ήταν 15.920. Το ΠΑΣΟΚ πήγε κατευθείαν με τις 9.310 ψήφους του στην επόμενη κατανομή. Εκεί, τυπικά ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ θα έπαιρναν από μια έδρα ακόμα και το ΠΑΣΟΚ θα έπαιρνε την 5^η, αν δεν υπήρχε το μπόνους του πρώτου κόμματος.

Ο προηγούμενος εκλογικός νόμος όριζε ότι για την κατανομή τυχόν αδιάθετων εδρών υπολογίζεται η διαφορά των εδρών που έχουν διατεθεί από τις έδρες που δικαιούται.

Αυτές, προκύπτουν από τις ψήφους που συγκέντρωσε σε όλη τη χώρα, επί το 250 και το αποτέλεσμα, δια τα έγκυρα ψηφοδέλτια που συγκέντρωσαν όλοι οι συνδυασμοί που μπήκαν στη Βουλή. Ο αριθμός τους, το 2019, ήταν 5.193.785. Η ΝΔ δικαιούνταν 108 έδρες με βάση αυτή την πράξη, συν τις 50 του μπόνους, οι 158 που πήρε τελικά.

Οπότε, μέχρι να συμπληρωθεί αυτός ο αριθμός, γίνονταν κατανομές με βάση τα υπόλοιπα των κομμάτων που ξεπερνούσαν το 3%, από τους μικρότερους (όχι τις μονοεδρικές), προς τους μεγαλύτερους νομούς. Η διαίρεση με το 250 γινόταν λόγω του μπόνους 50 εδρών που καθιέρωσε ο νόμος του 2007 (νόμος Παυλόπουλου), ο οποίος αύξησε το μπόνους που όριζε στις 40 έδρες ο νόμος του 2004 (νόμος Σκανδαλίδη).