Διέξοδος για το «Μέκειο»

Το Μέκειο Οικοτροφείο, όπως είναι γνωστό και σήμερα, επί δεκαετίες αποτέλεσε το «σπίτι» πολλών φτωχών κοριτσιών. Από τη δεκαετία του ’80 και μετά, τα μαθήματα υφαντικής και κεντητικής ήταν αυτά που προσπαθούσαν να κρατήσουν «ζωντανό» το κτίριο.

Η Αδελφότητα Ελληνίδων Κυριών «Η Ζωοδόχος Πηγή», στην οποία ανήκει το διατηρητέο αυτό κτίριο με την επιβλητική και αυστηρή πρόσοψη, τα τελευταία δύο χρόνια επιδίωξε να βρει διεξόδους για την αποκατάσταση και την αξιοποίηση του κτιρίου δεδομένης της έλλειψης εσόδων. Και μια νομοθετική ρύθμιση έρχεται να δώσει μια πρώτη λύση για την ανάδειξη και προστασία του διατηρητέου αυτού μνημείου.

Η νομοθετική ρύθμιση δίνει το δικαίωμα στις Περιφέρειες να χρηματοδοτούν την κατασκευή, ανακαίνιση ή επισκευή πολιτιστικών δομών, που έχουν χαρακτηριστεί νεότερα μνημεία και οι οποίες ανήκουν, κατά κυριότητα, σε πολιτιστικούς ή άλλους συλλόγους και σωματεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Μέχρι τώρα, οι Περιφέρειες είχαν το δικαίωμα να υπογράφουν συμβάσεις μόνο με Δήμους, φορείς του Δημοσίου και με Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου. Η κάθε Περιφέρεια μπορεί να υπογράψει πια και προγραμματική σύμβαση με πολιτιστικό σύλλογο ή σωματείο για την υλοποίηση ενός έργου.

Στα Γιάννενα, το Μέκειο Οικοτροφείο αποτελεί μια εξαίρεση στον γενικότερο πλαίσιο των κληροδοτημάτων που υφίσταται. Ανήκει δηλαδή σε ένα σωματείο, στην Αδελφότητα Ελληνίδων Κυρίων «Η Ζωοδόχος Πηγή».

«Ήταν μια πρόταση που είχαμε υποβάλλει και στο παρελθόν, καθώς έχουμε μια αγωνία για να σωθούν μνημεία του τόπου μας. Δεν μπορούμε να λύσουμε όλα τα προβλήματα, αλλά είμαστε υποχρεωμένοι να μην είμαστε έξω από την πολιτιστική μας κληρονομιά, σε τέτοιες περιπτώσεις», δήλωσε σε σημερινή συνέντευξη Τύπου ο περιφερειάρχης Αλέκος Καχριμάνης, φέρνοντας ως παραδείγματα τα κτίρια του Μέκειου στα Γιάννενα και του συλλόγου «Σκουφάς» στην Άρτα. Για τα δύο κτίρια, όπως είπε, η Περιφέρεια Ηπείρου έχει κάνει μελέτες, αλλά, βάσει της προηγούμενης νομοθεσίας, δεν μπορούσαν να υλοποιηθούν.

Η σχετική νομοθετική ρύθμιση που αλλάζει τα δεδομένα, ήρθε σε γνώση της Περιφέρειας Ηπείρου μόλις αυτές τις ημέρες. Αν και αυτή περιλαμβάνεται στον Ν. 4761/2020 που δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στα μέσα Δεκεμβρίου –πριν από δύο μήνες δηλαδή.  

Για τη νομοθετική αυτή ρύθμιση υπήρχε μια προεργασία. Η υπόθεση πηγαίνει δυόμισι χρόνια πίσω, όταν η Περιφέρεια Ηπείρου κατέθεσε σχετική, συγκεκριμένη πρόταση στο υπουργείο Πολιτισμού. Ήταν παράλληλα μια περίοδος που το Μέκειο Οικοτροφείο ξεκινούσε μια προσπάθεια να επαναπροσδιορίσει τον ρόλο του και να αποκτήσει και έναν πολιτιστικό ρόλο στην πόλη. Τον Οκτώβριο του 2018, το Μέκειο αποτέλεσε δε τον τόπο διεξαγωγής μέρους των δραστηριοτήτων της 1^η Μπιενάλε Δυτικών Βαλκανίων, αναδεικνύοντας τη δυναμική που θα μπορούσε να έχει. 

Λίγους μήνες αργότερα, τον Απρίλιο του 2019, η τότε υπουργός Πολιτισμού Μυρσίνη Ζορμπά (η οποία είχε κάνει επίσκεψη στο Μέκειο), απαντώντας σε αναφορά του βουλευτή Ιωαννίνων του ΣΥΡΙΖΑ Γιάννη Καραγιάννη, είχε παραπέμψει σε νομοθετική ρύθμιση με την οποία θα λύνονταν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν και άλλα διατηρητέα κτίρια τα οποία ανήκουν σε φορείς μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Μετά τις εθνικές εκλογές, το αίτημα τέθηκε εκ νέου από τοπικούς φορείς στην υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη.

Όσον αφορά τη μελέτη για την αποκατάσταση του κτιρίου του Μέκειου Οικοτροφείου, την οποία επικαλέστηκε ο κ. Καχριμάνης, αυτή έχει γίνει από τις υπηρεσίες της Περιφέρειες κι αφορά κάποιες βασικές εργασίες όπως αντικατάσταση κουφωμάτων και πατωμάτων, όπως και της στέγης, με έναν ενδεικτικό προϋπολογισμό 400.000 ευρώ. Κατά πόσο αυτή η μελέτη είναι ολοκληρωμένη, δεδομένου ότι για οποιαδήποτε παρέμβαση απαιτείται και έγκριση από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων, δεν είναι γνωστό. Και το ζητούμενο, επιπλέον, είναι η εξασφάλιση της απαιτούμενης χρηματοδότησης εκ μέρους της Περιφέρειας Ηπείρου πια.

Διαβάστε:

Μέκκειο Οικοτροφείο: Ένα «αόρατο» κτίριο;