Το δημαρχείο των 400 λιρών

Ένα από τα πιο παλιά δημόσια κτίρια της πόλης είναι το Δημοτικό Ωδείο στην αρχή της οδού Μπιζανίου, το οποίο φτιάχτηκε για να στεγάσει το δημαρχείο της πόλης κατά τη θητεία του δημάρχου Χαϊρή Πατσαντάν, μεγαλέμπορο των Ιωαννίνων, από το 1893 έως το 1896. Το δημαρχείο παρέμεινε εκεί μέχρι και τη δεκαετία του ’70, όταν και μετακόμισε εκεί που βρίσκεται σήμερα. Για την εξυπηρέτηση των υπηρεσιών του, ο δήμαρχος Γρηγόρης Σακκάς το 1955 ανέγειρε δίπλα ένα μικρό μονοώροφο κτίριο, στο οποίο φιλοξενούνταν το ληξιαρχείο.

Τα Γιάννενα έγιναν Δήμος το 1870, στο πλαίσιο τουρκικής διοικητικής μεταρρύθμισης. Ο πρώτος τόπος φιλοξενίας του δημαρχείου ήταν το τότε Διοικητήριο και κατόπιν διάφορες ιδιωτικές οικίες. Εν έτει 1893, δήμαρχος ορίστηκε ο Μεχμέτ εφένδης, ο οποίος με το «έτσι θέλω» προχώρησε σε κάποιες ρυμοτομικές αλλαγές που προκάλεσαν την έντονη αντίδραση της τοπικής κοινωνίας και που τον οδήγησαν τελικά στην απομάκρυνση από το αξίωμά του. Στους λίγους μήνες της θητείας του, είχε προλάβει όμως να κάνει τη διαμόρφωση της αρχής της οδού Μπιζανίου, από την οποία ήταν αδύνατο να περάσει άμαξα και άρα να συνδεθεί η κεντρική πλατεία με την οδό Ιωαννίνων-Πρεβέζης. Τι έκανε λοιπόν ο Μεχμέτ; Μια ωραία πρωία ξεκίνησε τη ρυμοτόμηση της περιοχής, γκρεμίζοντας σπίτια, μεταξύ αυτών και το σπίτι του Αγίου Ιωάννη εξ Ιωαννίνων, και διαμορφώνοντας το γειτονικό μουσουλμανικό νεκροταφείο όπως ήθελε. «Διά του αυθαιρέτου τούτου τρόπου ρίπτει τους εξωσθέντας εις απόγνωσιν, δυσαρεστεί τους Χριστιανούς διά την κατεδάφισιν του Αγίου Ιωάννου και εξάπτει τον φανατισμόν των μουσουλμάνων διότι επείραξε το νεκροταφείον» γράφει ο Βασίλειος Πυρσινέλλας (κατοπινός δήμαρχος) στην «Ιστορία της πόλεως των Ιωαννίνων». Με τα τεκταινόμενα αυτά, ήταν θέμα χρόνου η απόλυση του δημάρχου αυτού.

Τα καθήκοντά του ανέλαβε ο Χαϊρής Πατσαντάν. Μία από τις πρώτες κινήσεις του για να καταλαγιάσει τα πνεύματα, ήταν να προχωρήσει σε αποζημίωση των απαλλοτριωθέντων ιδιοκτησιών για τη διαμόρφωση της οδού. Επίσης «ήρχιζε να κτίζη τον τοίχον υποστηρίξεως της υψωθείσης οδού Μπιζανίου και εις τον εκ δεξιών περισσεύσαντα χώρον αποφάσισε την ανέγερσιν του Δημαρχείου» σημειώνει ο Πυρσινέλλας. Η ανέγερση του δημαρχείου χαρακτηρίζεται ως κατόρθωμα λόγω της έλλειψης πόρων. Λέγεται ότι κόστισε μόνο 400 λίρες, με τον Χαΐρή να προμηθεύεται ξυλεία και λίθους δωρεάν.

# Η φωτογραφία (1916) είναι από το λεύκωμα του Αναστάσιου Παπασταύρου «Ιωαννίνων Ενθύμιον. Τα Γιάννενα μέσα από τις καρτποστάλ»