Δεν είμαι εχθρός σου

Μετά από προειδοποιήσεις πολλών ημερών προς αποφυγή «συνωστισμού» σε παραλίμνιο, δάσος Φρόντζου κ.λπ., ο περιφερειάρχης Ηπείρου Αλέκος Καχριμάνης και ο δήμαρχος Ιωαννίνων Μωυσής Ελισάφ πήραν την απόφαση να κλείσουν τους τελευταίους δημόσιους χώρους. Είχε προηγηθεί την Παρασκευή μια άκομψη κίνηση του περιφερειάρχη να πετάξει το μπαλάκι στον δήμαρχο Ιωαννίνων λέγοντας για το ενδεχόμενο κλείσιμο δημόσιων χώρων «ό,τι πει ο δήμαρχος. Είναι και γιατρός».

Και ξαφνικά την Κυριακή, με ένα email προς τα τοπικά ΜΜΕ κοινοποιήθηκε η οριστική απόφαση του γενικού γραμματέα Πολιτικής Προστασίας, την οποία ζήτησαν οι τοπικοί άρχοντες, για κλείσιμο των δημόσιων χώρων. Μια πολιτική απόφαση σε ένα δημόσιο έγγραφο, που γνωστοποιείται στους Γιαννιώτες με έναν υπηρεσιακό τρόπο…

Άλλοι πολίτες επαινούν αυτή την πρωτοβουλία και άλλοι όχι. Υπήρχε συνωστισμός στο παραλίμνιο ή στο δάσος; Άλλοι λένε ναι, άλλοι όχι. Και οι διαφωνίες στα social media (εκεί πια που η καθημερινότητά μας έχει μεταπηδήσει) συνεχίζονται. Ο ένας πολίτης στοχοποιεί τον άλλον: Τον ηλικιωμένο, τον αθλητή, τον πολίτη αυτόν που «θυμήθηκε τώρα να περπατήσει», τις οικογένειες που έχουν πια τον χρόνο να βγουν μαζί…

Η απόφαση για κλείσιμο των δημόσιων χώρων έρχεται σε μια περίοδο δύσκολη. Μετά από έναν μήνα καραντίνας, με τον καθένα να βρίσκεται στα όριά του. Και βέβαια σε πόλεις σαν τα Γιάννενα, όπου οι ελεύθεροι δημόσιοι χώροι σε γειτονιές, στις οποίες ο καθηγητής Λοιμωξιολογίας Σωτήρης Τσιόδρας παρακινεί τους πολίτες να παραμείνουν, δεν υπάρχουν ιδιαίτερα. Πόσες βόλτες να κάνει κανείς γύρω από ένα οικοδομικό τετράγωνο;

Χώροι όπως το παραλίμνιο, αποτελούσαν ανέκαθεν το καταφύγιο των Γιαννιωτών. Και το ζήτημα του περίφημου social distancing υπήρχε και προ κοροναϊού - όχι βέβαια σε τόση μεγάλη έκταση. Πόσες φορές το παραλίμνιο δεν ήταν γεμάτο με πολίτες και τουρίστες, με τον έναν να πέφτει πάνω στον άλλον; Πόσες φορές δεν έχει επισημανθεί ο μη λειτουργικός τρόπος κατασκευής του ποδηλατόδρομου-πεζόδρομου, με τις πέτρες καλντεριμιού να ενοχλούν περιπατητές και δρομείς και τελικά όλοι να καταλήγουν ο ένας πάνω στον άλλον;

Δυστυχώς, το social distancing, τόσο επίμονο και επιτακτικό τις εποχές του κοροναϊού, ήρθε για να μείνει για πολύ καιρό (τουλάχιστον μέχρι να βρεθεί εμβόλιο). Κι αυτό πρέπει να το συνειδητοποιήσουν γρήγορα οι τοπικές αρχές. Και φυσικά και όλοι οι πολίτες.

Η όλη ιστορία με τον κοροναϊό, δίνει την ευκαιρία να βρεθούν βιώσιμες λύσεις. Ακόμα και αν το φαινόμενο του συνωστισμού γίνει αποδεκτό, οι τοπικές αρχές θα έπρεπε να βρουν τρόπους να επεκτείνουν τους δημόσιους χώρους. Ο δρόμος του παραλιμνίου (μέχρι τις γέφυρες) θα μπορούσε να κλείσει για τα αυτοκίνητα και να δημιουργηθούν διακριτές λωρίδες για τους πεζούς, τους ποδηλάτες και τους δρομείς. Εντέλει θα μπορούσε να αποτελέσει και ένα τεστ για την πόλη του μέλλοντος. Ακόμα και άτυποι ποδηλατόδρομοι θα μπορούσαν να γίνουν εντός της πόλης, για κάποιες ώρες την ημέρα, δεδομένου ότι η κίνηση των αυτοκινήτων έχει περιοριστεί. Κι όσον αφορά χώρους όπως το δάσος Φρόντζου ή το πάρκο Πυρσινέλλα (το οποίο για ακατανόητο λόγο έχει κλείσει από τις 23 Μαρτίου), θα μπορούσε να υπάρχει ελεγχόμενη ροή των επισκεπτών, με τη συνδρομή και εθελοντικών οργανώσεων.

Η σωματική άσκηση και η ψυχική υγεία δεν είναι πολυτέλεια, αλλά ανάγκη για να αντέξουν οι άνθρωποι όχι μόνο για να συμμορφωθούν στα μέτρα προφύλαξης από τον κοροναϊό αλλά και για να αντιμετωπίσουν το απίστευτο οικονομικό ντόμινο που έχει ξεκινήσει  ήδη.

Επιπλέον, αυτή τη στιγμή υπάρχει ένας κίνδυνος, που έχει εντοπιστεί σε μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις. Η μετακίνηση του πληθυσμού στους δρόμους και σε άλλα σημεία (για να μη μιλήσουμε για τους σοβαρούς κινδύνους που ήδη έχουν παρατηρηθεί, όπως η αύξηση περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας), με τον συνωστισμό να αποτελεί πραγματικότητα.

Τα περί βιώσιμης πόλης, αποδεικνύεται ότι δεν αποτελούσαν κάποιον τίτλο ενός ευρωπαϊκού προγράμματος ή φιλολογίες. Αλλά μια αναγκαιότητα. Βιώσιμη πόλη σημαίνει να μην αντιμετωπίζεται ο πολίτης ως εχθρός, βιώσιμη πόλη σημαίνει καλύτερες και πιο ποιοτικές συνθήκες ζωής και καθημερινότητας. Με ή χωρίς κορονοϊό.