Βλέποντας σχολεία να κλείνουν

Το κλείσιμο ή η υποβάθμιση των σχολείων δεν είναι κάτι καινούργιο στην ελληνική εκπαιδευτική πραγματικότητα. Η διαρκώς ποσοτική (και λανθασμένη παιδαγωγικά-εκπαιδευτικά) αντιμετώπιση της παιδείας στη χώρα, έχει δώσει επιχειρήματα σε μερικούς από τους χειρότερους υπουργούς που έχουν περάσει από το αρμόδιο γραφείο.

Η Νίκη Κεραμέως είναι μια από αυτές, συναγωνιζόμενη την Άννα Διαμαντοπούλου. Όχι ότι άλλες κυβερνήσεις ανέκοψαν τη φυσική συρρίκνωση της δημόσιας παιδείας, αλλά οι δύο συγκεκριμένες υπηρέτησαν και υπηρετούν με ζέση ένα αντικείμενο που δεν το γνώριζαν έτσι και αλλιώς, με την αντίληψη της «μονοκαλλιέργειας» ανθρώπων.

Για να εξηγούμαστε, οι «φυσικοί λόγοι» για να δικαιολογηθεί το κλείσιμο ενός τμήματος, υπάρχουν. Η Νίκη Κεραμέως όμως, τους κάνει «όπλα» και όχι μέρος ενός προβλήματος που επιζητάει λύση.

Η υπουργός Παιδείας έχει χειριστεί λάθος έως καταστροφικά μια σειρά ζητήματα, τα τελευταία δύο χρόνια. Δεν κατάφερε να φέρει σε πέρας ένα απλό logistics, τροφοδοτώντας με υπερμεγεθείς μάσκες τα σχολεία. Προκάλεσε μειδιάματα με την ιστορία με τα παγουρίνο-δωρεά επιφανών επιχειρηματιών. Και αυτά τα δύο, ήταν τα πιο ασήμαντα και πιο εύκολα διαχειρίσιμα από τον επικοινωνιακό κολοσσό που λέγεται «ελληνική κυβέρνηση».

Η ίδια η κα Κεραμέως άλλωστε φρόντισε να κινητοποιήσει τα κομματικά στελέχη της ΝΔ στον καθηγητικό συνδικαλισμό για να πάρει ένα αριθμητικό αποτέλεσμα που ήθελε, ώστε να «εκδικηθεί» τους εκπαιδευτικούς για τη σχεδόν σύσσωμη άρνηση της «αξιολόγησης σχολικών μονάδων». Οι συνδικαλιστές-πολιτικοί καριέρας μπορούν να αποδειχθούν χρήσιμοι, ειδικά όταν προτίθενται να εκτεθούν ανεπανόρθωτα ως προσωπικότητες, στον ίδιο τους τον εργασιακό κλάδο.

Το κλείσιμο των τμημάτων και των σχολείων όμως, είναι μια άλλη, πιο βαθιά και ακόμα πιο επιδραστική διαδικασία στις τοπικές κοινωνίες. Το υπουργείο την υπηρετεί, είτε μακροπρόθεσμα με την «αξιολόγηση σχολικών μονάδων», είτε άμεσα, με αποφάσεις που έρχονται μια Παρασκευή, ενώ οι εκπαιδευτικοί έχουν προτείνει άλλα πράγματα και βρίσκονται προ ειλημμένων αποφάσεων, ενός επιτελείου που δείχνει για ακόμα μια φορά ότι δεν έχει καμία επαφή με τη σχολική πραγματικότητα, αλλά δεν θέλει και να αποκτήσει. Είναι εκεί σχεδόν αποκλειστικά για να επιφέρει μια τομή που θα είναι μη αναστρέψιμη στην ελληνική εκπαίδευση και θα τη στρέψει προς το χειρότερο.

Είτε με τις διαβόητες «δεύτερες και τρίτες αναθέσεις», είτε με την υποχρέωση συμπλήρωσης ωρών για τους εκπαιδευτικούς… ανεξαρτήτως χιλιομέτρων που μεσολαβούσαν ανάμεσα στα σχολεία, είτε με το «πάγωμα» του ελάχιστου αριθμού παιδιών ανά τμήμα ή και το «κρυφτό» πίσω από τα γενικά στατιστικά και την ποσοτικοποίηση, οι ηγεσίες του Υπουργείου Παιδείας προσπαθούσαν διαχρονικά, με διάφορες εντάσεις, να κάνουν «οικονομία κλίμακας».

Τώρα, η κα Κεραμέως εν μια νυκτί συγχωνεύει οριζόντια τα τμήματα, με την απόφαση να παρασύρει από το Δημοτικό Σχολείο Πραμάντων, μέχρι τμήματα μέσα στην πόλη των Ιωαννίνων που λειτουργούν με 27, 28, ακόμα και 29 παιδιά. Ακριβώς δίπλα τους υπάρχουν άδειες αίθουσες, που, θα περίμενε κάποιος λογικός άνθρωπος να τις εκμεταλλευτούν για την αποσυμφόρηση, μιας και η πανδημία δεν έχει φύγει.

Το οικονομικό κριτήριο όμως είναι πάνω από όλα. Το αφήγημα των «μηδενικών κενών» που η ηγεσία του υπουργείου διατράνωσε, όπως άλλωστε και σχεδόν όλες οι προκάτοχες ηγεσίες τέτοια περίοδο, υπηρετήθηκε από τη θετική εξέλιξη των προσλήψεων, αλλά σκόνταψε στο γεγονός ότι δεν υπάρχουν αυτή τη στιγμή χρήματα από το ΕΣΠΑ για αναπληρωτές. Αυτή, είναι άλλη μια έκφανση ενός συστήματος παιδείας που αντιμετωπίζει τις βασικές του ανάγκες ως πρόσκαιρες.

Γιατί ναι, το αίτημα για περισσότερους εκπαιδευτικούς είναι το πιο υπαρκτό και λογικό αυτή τη στιγμή. Γιατί μπορεί να χρεώνονται οι δάσκαλοι και οι καθηγητές πολλά από τα άσχημα της ελληνικής εκπαίδευσης, αλλά αριθμητικά δεν επαρκούν. Και η λύση δεν είναι να κλείνουν τμήματα για να φαίνονται αρκετοί οι εκπαιδευτικοί.

«Μοιάζει με φιλμ του Χαγιάο Μιγιαζάκι. Αλλά σύμφωνα με το CCTV, οι Ιαπωνικοί Σιδηρόδρομοι, κράτησαν τον υποχρησιμοποιημένο σταθμό ανοιχτό για χρόνια, για ένα καλό λόγο» λέει το ρεπορτάζ του Bloomberg, για ένα αντιπαράδειγμα, σε χώρα καλπάζοντος καπιταλισμού: Για μια μαθήτρια που για χάρη της, σταματούσε το τρένο στον απομακρυσμένο σταθμό Κάιου Σιρατάκι, μέχρι που αποφοίτησε.

Εδώ, δεν έχουμε καν τρένο…