Από Γιάννιστα, Βασιλική

Λίγα χιλιόμετρα μακριά από την πόλη των Ιωαννίνων, βρίσκεται το χωριό Βασιλική, ανάμεσα σε Καστρίτσα και Λογγάδες, σε απόσταση αναπνοής από τη λίμνη Παμβώτιδα.

Η πρώτη ονομασία του χωριού ήταν Ιωάννιστα. Αυτή είναι η ονομασία που καταγράφεται σε χρυσόβουλο του 1321. Αργότερα, τα Ιωάννιστα έγιναν κοινώς Γιάν(ν)ιστα. Ο λόγιος Παναγιώτης Αραβαντινός, κατά τον 19^ο αιώνα, κάνει αναφορά σε «Γιάννιστα». Με τον τύπο αυτόν αναγνωρίζεται ως κοινότητα το 1919, στο σχετικό ΦΕΚ.

Ο γλωσσολόγος Κώστας Ευ. Οικονόμου στο βιβλίο του «Τα οικωνύμια του νομού Ιωαννίνων-Γλωσσολογική Εξέταση» παραθέτει αρχικά τον τύπο «Γιάνιστα» και καταθέτει την άποψη ότι το τοπωνύμιο είναι κυριώνυμο και έχει σλάβικη προέλευση. «Η ορθογράφηση του τοπωνυμίου με -νν- προέρχεται από παρετυμολογική επίδραση του ελληνικού βαφτιστικού Γιάννης» σημειώνει.

Το χωριό κράτησε το όνομα Γιάννιστα μέχρι το 1955, οπότε και μετονομάστηκε σε Βασιλικόν. Δύο χρόνια, μετά, το 1957, ήρθε η νέα ονομασία: Βασιλική. Και οι δύο ονομασίες παραπέμπουν σε κάτι μεγαλοπρεπές.

Δεν λείπουν ωστόσο και άλλες εξηγήσεις που στηρίζονται ενδεχομένως σε προφορικές παραδόσεις. Ο Κώστας Σιόντης στο βιβλίο του «Ο Δήμος Παμβώτιδας και τα Δημοτικά Διαμερίσματά του» (έκδοση Δήμου Παμβώτιδας, 2000), αναφέρει ότι το χωριό πήρε τη νέα του ονομασία «από μια φυσική πηγή που υπήρχε στο κάτω μέρος του χωριού με το όνομα αυτό. Έλεγαν πως το νερό αυτό έπινε και η κυρά Βασιλική, η μετρέσα του Αλή πασά, που έστελνε τους χουσμικιαραίους της και το μετέφερναν με τις βαρέλες τους στη βάρκα από τον Πόρο».

Ένας σημαντικός σταθμός στην ιστορία του χωριού, είναι η μάχη που έγινε στον κοντινό Δρίσκο κατά τον α’ βαλκανικό πόλεμο, με τον ποιητή Λορέντζο Μαβίλη, εθελοντή στο σώμα των Γαριβαλδινών, να σκοτώνεται.

Αν σας αρέσει ο Τύπος, μπορείτε να τον στηρίξετε με μια συνδρομή ή δωρεά, εδώ: