Ομάρ Χασάν, κάτοικος Αλέπο, νυν Δολιανών

Ο Ομάρ Αλχάζ Χασάν, ετών 27, πτυχιούχος του Πανεπιστημίου του Αλέπο, είναι δάσκαλος. Άρα και στόχος του ISIS. Εδώ και τρεις περίπου μήνες, ο Ομάρ είναι ένας από τους ανθρώπους που μένουν στη μαθητική εστία των Δολιανών. Εκεί έγινε αυτή η κουβέντα, καθώς ο Ομάρ είναι από εκείνους που γνωρίζουν αγγλικά, αρκετά πριν ζορίσουν τα πράγματα με το φαγητό και τις συνθήκες διαβίωσης και προκαλέσουν τις κινητοποιήσεις των προσφύγων. Ήδη πάντως, είχαν δει μια όψη των όχι εύκολα εξηγήσιμων αντιδράσεων της τοπικής κοινωνίας, όψη που τους τρόμαξε. Πώς να εξηγήσουν ότι θέλουν να φύγουν, ότι ένα μεγάλο κομμάτι τους θέλει να επιστρέψει στη Συρία και να ζήσει ειρηνικά ή ότι ένα άλλο θέλει να βρει τους συγγενείς που ζούνε ήδη σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες; «Προφανώς και δεν ήθελα να φτάσω στη Γερμανία ή τη Γαλλία, αλλά δεν έχω άλλη επιλογή αυτή τη στιγμή. Τι πιστεύεις; Θα μας αφήσουν; Πόσο θα μείνουμε εδώ;» ρωτάει και δεν έχω απάντηση. Χτες ήταν ακόμα στα Δολιανά και ακόμα έψαχνε για κάποια δουλειά. "Ξέρω ότι έχετε ανεργία. Αλλά μας φερθήκατε καλά μέχρι τώρα" λέει και εγώ δεν μπορώ να του απαντήσω. Σε κάθε κομπασμό μου, χαμογελάει.

«Πώς έφτασες εδώ»

Ο Ομάρ περιγράφει τους λόγους που τον έτρεψαν σε φυγή. Οι δικοί του έμειναν στην Τουρκία, όπως και η φίλη του, μεταπτυχιακή φοιτήτρια Γαλλικής Φιλολογίας. Αυτός, είναι ο πιο πρόσχαρος άνθρωπος που έχω γνωρίσει. Δεν είναι όλοι γύρω του έτσι. Μανάδες με δύο και τρία παιδιά σε κοιτάνε με βλέμμα που δεν χωράει παρεξηγήσεις: φοβούνται. Τα πιτσιρίκια παίζουν με το ποδήλατο, άλλα παίζουν με μερικά κουτάβια που λιάζονται παραπάνω. Τι να φοβηθείς από αυτούς τους ανθρώπους; «Θα ήθελα να έμενα στην Τουρκία, είναι δίπλα στη χώρα μου» λέει ο Ομάρ και συνεχίζει: «Εγώ θέλω να γυρίσω μόλις σταματήσει ο πόλεμος. Με χρειάζεται η χώρα μου και η πόλη μου. Η Τουρκία είναι κοντά, αλλά μας φέρονται άσχημα. Δούλεψα για λίγο καιρό εκεί, τα λεφτά είναι πολύ λίγα όμως».

Ο Ομάρ κυριολεκτικά άφησε το σπίτι του ένα βράδυ. «Ήδη ήταν πανάκριβα τα πάντα, ζούσαμε χωρίς νερό, χωρίς ηλεκτρικό. Αισθανόμουν ότι ήμουν στη φυλακή. Το Daesh θέλει να ξέρει τα πάντα για σένα. Κάθε μέρα απειλείσαι με θάνατο αν δεν κάνεις κάτι ‘σωστά’, όπως το θέλουν αυτοί. Και οι άλλοι, ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός βομβαρδίζουν, δεν πάνε πίσω» περιγράφει. Ένα απόγευμα, το Αλ Νούσρα ενημέρωσε τη γειτονιά ότι υποχωρεί και ότι την επόμενη μέρα θα καταλάβει την περιοχή το ISIS. «Το Μέτωπο Αλ Νούσρα μας άφησε να περάσουμε. Βομβαρδίζουν και αυτοί και είμαστε στη μέση, κόσμος χωρίς όπλα. Πήγα στο Ιντλίμπ και μετά σε ένα άλλο χωριό που ήταν πιο ήσυχα τα πράγματα. Περάσαμε στην Τουρκία για λίγα λεφτά, 100 δολάρια περίπου. Οι Τούρκοι στρατιώτες φέρθηκαν απαίσια. Πυροβολούν τον κόσμο συχνά. Μας ζητάνε χρήματα. Στην Τουρκία, στην Προύσα, πήραμε χαρτιά. Αλλά ίσχυαν μόνο για την πόλη στην οποία εκδίδονταν. Δηλαδή, σε άλλη πόλη δεν μπορούσες να πας ή να κάνεις κάτι, ήσουν παράνομος», συνεχίζει την ιστορία του. «Ήρθαμε στον Πειραιά και μετά εδώ. Είναι και Αφγανοί μαζί, λίγοι όμως. Κυρίως Σύριοι και Κούρδοι είμαστε. Οι Αφγανοί είναι οι πιο ταλαιπωρημένοι. Όπου υπάρχει πόλεμος, υπάρχει και δυστυχία». Γιατί η Ε.Ε. δεν σταματάει τον πόλεμο; με ρωτάει. Τι να σου πω Ομάρ. Μάλλον γιατί αυτή συνέργησε στο ξεκίνημά του…

«Θα έρθεις να σε πάω βόλτα στο Αλέπο»

«Είναι μια από τις ιστορικότερες πόλεις του κόσμου. Έχει τεράστιο κάστρο. Μπορώ να σε ξεναγήσω σε κάθε γωνιά του παλιού Αλέπο φίλε μου» λέει ο Ομάρ. Στην ερώτηση εάν όντως συμβαίνει αυτό που καταγγέλλεται, ότι δηλαδή πέρασαν και «τζιχαντιστές» με τους πρόσφυγες, είναι κατηγορηματικός: «Ναι, ήρθανε και φανατικοί. Αυτοί που τους ξέρουμε όμως, είναι και εκείνοι κυνηγημένοι γιατί διασπαστήκανε από το ISIS». 

Και η συνέχεια είναι αφοπλιστική: «Αν υπάρχουν άλλοι που πέρασαν με ‘αποστολή’; Πού να τους ξέρουμε, πλάκα μου κάνεις;». Γελάει πάλι ο δάσκαλος από το Αλέπο. «Γιώργο, μπορεί να ξεχάσω το όνομά σου» μου λέει. Του απαντάω ότι δεν πειράζει, ότι θα θυμάμαι πάντα το δικό του και ότι ελπίζω μια μέρα να μου μάθει αράβικα. Πάλι γελάει. Χαιρετάει στρατιωτικά τον υπολοχαγό, ο οποίος ζητάει να ρωτήσουμε την άποψή του γι αυτόν. «You’re the best» λέει ο Ομάρ. Πάντα με χαμόγελο.