«Σχολεία για όλους-συμπερίληψη προσφύγων στα ελληνικά σχολεία»

Η Σωτηρία Παπαδοπούλου, φιλόλογος, μέλος του συλλόγου εκπαιδευτικών του 2^ου ΓΕΛ Ιωαννίνων, γράφει για τη συμμετοχή του σχολείου στο πρόγραμμα  «Σχολεία για όλους-συμπερίληψη προσφύγων στα ελληνικά σχολεία»

Το 2^ο ΓΕΛ Ιωαννίνων είχε την χαρά και την τιμή να συμμετέχει στο πρόγραμμα: «Σχολεία Για ‘Όλους -Συμπερίληψη παιδιών προσφύγων στα ελληνικά σχολεία» κατά το σχολικό έτος 2021-2022. Πρόκειται για ένα καινοτόμο, έργο πανελλαδικής εμβέλειας, το οποίο στοχεύει στην υποστήριξη σχολείων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης με τάξεις υποδοχής, καλλιεργώντας ένα ασφαλές και συμπεριληπτικό περιβάλλον, όπου παρέχονται ίσες ευκαιρίες εκπαίδευσης σε όλους τους μαθητές .

Το όμορφο αυτό ταξίδι ξεκίνησε κάποια στιγμή στις αρχές του σχολικού έτους όταν  η διευθύντρια του σχολείου κυρία Χ. Γεωργάκη έφερε την πρόταση για συμμετοχή του σχολείου στο πρόγραμμα κι αυτή έγινε με χαρά αποδεκτή από το σύλλογο διδασκόντων, μιας και στο σχολείο μας λειτουργούν Τάξεις Υποδοχής μαθητών-προσφύγων τα τελευταία χρόνια. Στη συνέχεια, δύο καθηγήτριες μαζί με την διευθύντρια παρακολούθησαν ένα  τριήμερο επιμορφωτικό σεμινάριο το Νοέμβριο του 2021 στη Θεσσαλονίκη , το οποίο υπήρξε μια εξαιρετική εμπειρία, πέρα από κάθε προσδοκία.

Το πρόγραμμα λοιπόν, άρχισε να υλοποιείται στο σχολείο μας από το Δεκέμβριο του 2021 και ολοκληρώθηκε τον Μάιο του 2022. Στο σύνολο των δράσεων πήραν μέρος έξι καθηγήτριες ως συντονίστριες-μέλη της παιδαγωγικής ομάδας και ογδόντα πέντε παιδιά. Η υλοποίηση των δράσεων ξεκίνησε με μια ημερίδα ενδοσχολικής επιμόρφωσης  που πραγματοποιήθηκε ένα Σάββατο του Δεκεμβρίου, με μαζική συμμετοχή του συλλόγου διδασκόντων με επιμορφώτρια την κα Σ. Βλάχου.

Τον ίδιο μήνα, ακριβώς πριν τα Χριστούγεννα πραγματοποιήσαμε μια διαπολιτισμική γιορτή, όπου είδαμε πώς εορτάζεται ο ερχομός του νέου χρόνου στις διάφορες χώρες από όπου προέρχονται οι μαθητές του σχολείου μας: Ελλάδα, Αλβανία, Ιράκ, Αφγανιστάν και Συρία. Μια γιορτή που έφερεπολύ κοντά μαθητές, καθηγητές και γονείς, γεγονός που καταλογίζουμε ως μια μεγάλη, πρώτη επιτυχία της προσπάθειάς μας.

Συνεχίσαμε το Φεβρουάριο με μια επιμόρφωση των μαθητών της Α’ τάξης επάνω στην επίλυση συγκρούσεων, σε συνεργασία με το φορέα «Σχεδία», όπου με την καθοδήγηση της ψυχολόγου, κυρίας Σ. Γκόντα οι μαθητές μας διδάχτηκαν τεχνικές διαπραγμάτευσης, προκειμένου να λύνουν τις διαφορές τους ειρηνικά.

Τον ίδιο μήνα πραγματοποιήθηκε ένα εργαστήριο από τον εμψυχωτή του ΔΙΚΤΥΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ, κυρίου Γ. Μόσχου με τίτλο «Μπλοκάρουμε το ρατσισμό στα σχολεία» που απευθυνόταν τόσο τους μαθητές, όσο και τους καθηγητές του σχολείου. Εκεί, μέσα από τεχνικές παιδαγωγικής του θεάτρου τα παιδιά είχαν την ευκαιρία να επικοινωνήσουν, να αλληλεπιδράσουν και να αναστοχαστούν σε βάθος σχετικά με τον τρόπο που συμβιώνουν με«το διαφορετικό» μέσα στο σχολικό περιβάλλον.

Στη συνέχεια,για όλο το διάστημα από τα μέσα Φεβρουαρίου, μέχρι τα μέσα Μαΐου, υλοποιήθηκαν λογοτεχνικά πολύγλωσσα δρώμενα βασιζόμενα σε λογοτεχνικά κείμενα της 17χρονης Αφγανής συγγραφέα ParwanaAmiri, υπό την εποπτεία της καθηγήτριας του τμήματος διδασκαλίαςτων ελληνικών ως ξένης γλώσσαςτων μαθητών προσφύγων, κυρίας  Β. Παπαστεφάνου, και με την ανιδιοτελή, εθελοντική συνεισφορά της ηθοποιού και θεατρολόγου, κυρίας Χρυσάνθης Παπαγεωργίου.

Επόμενη δράση μέσα στο μήνα Απρίλιο, ήταν η δημιουργία πολύγλωσσων επιγραφών που αναρτήθηκαν σε διάφορα σημεία του σχολείου, δείχνοντας την κατεύθυνση προς συγκεκριμένους, λειτουργικούς χώρους του σχολείου σε όλες τις μητρικές γλώσσες που μιλιούνται σ’ αυτό, καθώς και στις Ξένες Γλώσσες που διδάσκονται οι μαθητές μας. Οι επιγραφές αυτές δημιουργήθηκαν με αλληλοδιδακτικό τρόπο, σε συνέργεια των καθηγητριών των Αγγλικών, κυρίας Α. Παπακώστα και των Ελληνικών ως Ξένης Γλώσσας, κυρίας Β. Παπαστεφάνου και με την ενθουσιώδη συμμετοχή των μαθητών τεσσάρων τμημάτων της Α’ Λυκείου.

Την ίδια χρονική περίοδο, το τμήμα εκπαίδευσης της ΜΚΟ SOLIDARITYNOWανέλαβε να μας υποστηρίξει με τους διερμηνείς του, όσον αφορά στη μετάφραση τόσοτων γενικών κανονισμών του σχολείου, όσο και των κανόνωνλειτουργίας της τάξης σε όλες τις γλώσσες που μιλιούνται στο σχολείο μας,ώστε όλοι οι μαθητές μας να αποκτήσουν πρόσβαση σ΄ αυτούς και να μπορέσουν να τους κατανοήσουν.

Άλλη μια πρωτότυπη δράση που ξεκίνησε το μήνα Μάρτιο και ολοκληρώθηκε αμέσως μετά το Πάσχα ήταν η δημιουργία  «μικρών βιβλίων» (minibooks), βασισμένων στην παιδαγωγική Freinet από τους αλλόγλωσσους μαθητές του σχολείου μας, στα πλαίσια της εκμάθησης της Ελληνικής ως ξένης γλώσσας, υπό την καθοδήγηση της φιλολόγου, κυρίας Β. Παπαστεφάνου. Κατά τη διαδικασία αυτή, οι μαθητές- πρόσφυγες δούλεψαν ανά ζεύγη, γράφοντας την ιστορία ενός αγαπημένου τους προσώπου και εικονογραφώντας ιδιοχείρως τα βιβλιαράκια τους με πραγματικά αριστοτεχνικό τρόπο.

Κατά το μήνα Απρίλιο πραγματοποιήθηκαν επίσης δύο ακόμη δράσεις, με σκοπό την ενίσχυση της μαθησιακής ετοιμότητας και της αίσθησης αυτοαποτελεσματικότητας των αλλόγλωσσων παιδιών: η πρώτη αφορούσε σ’ ένα ενημερωτικό εργαστήριο για την μαθησιακή και ψυχοκοινωνική στήριξη που μπορούν να λάβουν τα παιδιά-πρόσφυγες στο χώρο του κέντρου κοινότητας ORANGE CENTRE που διαχειρίζεται η ΜΚΟ SOLIDARITY NOWστα Ιωάννινα. Το εργαστήριο αυτό πραγματοποιήθηκε από την κυρία Κ. Λιούζα, υπεύθυνη του εκπαιδευτικού τμήματος της εν λόγω οργάνωσης στην Ήπειρο με τη συμμετοχή αραβόφωνου και φαρσόφωνου διερμηνέα. Η δεύτερη δράση ήταν μια «συνάντηση γνωριμίας» με τα παιδιά, όπου ητοπική συντονίστρια του προγράμματος κα Σ. Βλάχου, εφαρμόζοντας την τεχνική του καταιγισμού ιδεών, άνοιξε  διάλογο μαζί τους για τη σημασία που αποδίδουν τα ίδια στις έννοιες «σχολείο» και «παιδεία» και τα προβλήματα που συναντούν στη μαθησιακή τους πορεία.

Αυτό το υπέροχο ταξίδι ολοκληρώθηκε το Μάιο μέσα από μια άψογη και αγαστή συνεργασία κι έκλεισε με μια όμορφη εκδήλωση που σηματοδότησε ταυτόχρονα τη λήξη του προγράμματος και της σχολικής χρονιάς. Ήταν μια σχολική χρονιά που γιορτάστηκε μέσα από το τραγούδι, τη μουσική, τα λογοτεχνικά και θεατρικά δρώμενα, το παιγνίδι και τις εμπειρίες  και μοιράστηκαν μεταξύ τους και μαζί μας τα παιδιά, εμπειρίες που μας έφεραν όλους πολύ κοντά και μίλησαν στις ψυχές όλων μας