Μία ώρα πίσω τα ρολόγια…

Τον Μάρτιο του 2019, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπερψήφισε την πρόταση που θα έβαζε τέλος στην αλλαγή θερινής και χειμερινής ώρας από το 2021, δίνοντας στην κάθε χώρα της ΕΕ το περιθώριο να αποφασίσει ποια ώρα θα κρατήσει. Ωστόσο, η συγκεκριμένη αυτή πρωτοβουλία δεν απέκτησε νομική ισχύ, καθώς δεν οριστικοποιήθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

Και μετά συνέβησαν διάφορα: Brexit, πανδημία, πόλεμος στην Ουκρανία. Η απόφαση-πρόθεση για σταθεροποίηση της ώρας βρίσκεται σε αναστολή.

Την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου, η θερινή ώρα θα φύγει και θα έρθει η χειμερινή. Στις 30 Οκτωβρίου, στις 4 τα ξημερώματα της Κυριακής, τα ρολόγια θα πάνε μια ώρα πίσω.

Η θερινή ώρα στην Ευρώπη αποτελεί μια ανθρώπινη παρέμβαση που έγινε για λόγους εξοικονόμησης ενέργειας στα μέσα της δεκαετίας του ’70. Λόγω ενεργειακής κρίσης, αποφασίστηκε η υιοθέτηση του μέτρου της θερινής ώρας από πολλά κράτη, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Από το 1996 ισχύει μία ενιαία, πανευρωπαϊκή ρύθμιση, κατά την οποία την άνοιξη γυρίζουμε τα ρολόγια μία ώρα μπροστά (ώστε να αξιοποιούμε το φως της ημέρας για μία ώρα επιπλέον), ενώ το φθινόπωρο τα επαναφέρουμε μία ώρα πίσω (για να έχουμε περισσότερο φως τα πρωινά).

Το ζήτημα της κατάργησης των εποχικών αλλαγών της ώρας που άνοιξε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πριν από λίγα χρόνια, δεν είναι καθόλου εύκολο. Καταρχάς, οι εποχικές αλλαγές της ώρας έχουν τις επιπτώσεις τους σε πολλά επίπεδα, πέραν της ενέργειας: από την υγεία και την κτηνοτροφία (βιορυθμοί των ζώων) μέχρι τις μεταφορές και τον τουρισμό.

Όσον αφορά τα της εξοικονόμησης ενέργειας, υπάρχουν συγκρουόμενες απόψεις.

Όπως έχει αποτυπωθεί σε ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, οι εποχικές αλλαγές της ώρας είναι ενδεχομένως οριακά επωφελείς όσον αφορά τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης στο σύνολο της Ένωσης, αυτό δεν ισχύει σε κάθε κράτος μέλος. Με τη μετάβαση σε θερινή ώρα, εξοικονομείται μεν ηλεκτρική ενέργεια λόγω της μειωμένης ανάγκης για φωτισμό, αλλά είναι ενδεχομένως αυξημένη η κατανάλωση για θέρμανση. Επιπλέον, όπως σημειώνεται στο ψήφισμα, είναι δύσκολη η ερμηνεία των αποτελεσμάτων, καθώς επηρεάζονται έντονα από εξωτερικούς παράγοντες όπως η μετεωρολογία, η συμπεριφορά των καταναλωτών ενέργειας ή η εν εξελίξει ενεργειακή μετάβαση.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ενδιαφέρον έχει η θέση του υπουργείου Περιβάλλοντος, όπως αυτή διατυπώθηκε πριν λίγο καιρό από τον υπουργό Κώστα Σκρέκα: «Έχουν γίνει και μελέτες και τώρα εκπονείται ακόμη μία. Αυτή τη στιγμή δεν φαίνεται να έχει επίπτωση στην κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας η αλλαγή ή μη της ώρας».