Μια παλιά αρχοντική οικογένεια και ένα γιαννιώτικο αρχοντόσπιτο

Το αρχοντικό Μίσιου, στην οδό Ασωπίου στα Γιάννενα, που σήμερα αποτελεί έδρα της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Ηπείρου, κηρύχθηκε ιστορικό διατηρητέο μνημείο το 1936. Το σημαντικό αυτό κτίριο της πόλης, μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας του ’80 ανήκε στην οικογένεια Μίσιου και τους απογόνους της. Το 1989, το αρχοντικό αγοράστηκε από το υπουργείο Πολιτισμού.

Η οικογένεια Μίσιου ήταν μια από τις πιο παλιές αρχοντικές οικογένειες των Ιωαννίνων, με καταγωγή από το Ζαγόρι. Οι τελευταίοι απόγονοι ήταν το ζευγάρι Λέανδρος και Χαρίκλεια Μίσιου, που δεν είχαν παιδιά.

Ο Λέανδρος Μίσιος ήταν δικηγόρος. Διετέλεσε δε πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Ιωαννίνων επί δημαρχίας Β. Πυρσινέλλα στα μέσα της δεκαετίας του ’20. Πέθανε το 1967 στην Αθήνα. Η σύζυγός του, Χαρίκλεια, πέθανε το 1981, στην Αθήνα.

Το αρχοντικό χτίστηκε από τον Μίσιο Αλέξιο Β’ το 1844. Στην ίδια θέση, υπήρχε αρχοντικό της οικογένειας το οποίο καταστράφηκε από τον Αλή πασά κατά την πολιορκία της πόλης από τα σουλτανικά στρατεύματα. Το πρώτο αρχοντικό το είχε χτίσει ο Μίσιος Αλέξιος Α’. «Οι Μίσιοι είχαν πάντοτε σχέση με την πόλη των Ιωαννίνων, ο Αλέξιος όμως είναι πιθανότερο ότι εγκαταστάθηκε για πρώτη φορά και οριστικά στα Γιάννενα, ο οποίος μάλιστα έχτισε και την οικίαν Μίσιου στις αρχές του 18^ου αι. – και που καταστράφηκε στην πυρκαϊκά του 1820» γράφει ο Λέων Ι. Μελάς.

Όπως αναφέρεται σε έκδοση της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων Ηπείρου «Ο οίκος των Μισιαίων» (2013), το αρχοντικό του 1844 είναι έργο του λαϊκού αρχιτέκτονα και πρωτομάστορα Νικόλαου Γεωργίου Πανταζή ή Λιόλη. Το 1884 ακολούθησε μια ανακατασκευή του αρχοντικού. Στο αρχοντικό φιλοξενήθηκαν κατά τον 20^ο αιώνα πολλές προσωπικότητες της χώρας. Σε αυτό το σπίτι, έμαθε ο διάδοχος Κωνσταντίνος το νέο της δολοφονίας του βασιλιά Γεωργίου Α’, τον Μάρτιο του 1913, στη Θεσσαλονίκη, ενώ τις επόμενες δεκαετίες φιλοξενούμενοι ήταν ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος και, μεταπολεμικά, το βασιλικό ζεύγος Παύλος και Φρειδερίκη.

Kατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, το αρχοντικό βομβαρδίστηκε. Υπήρξαν ζημιές οι οποίες αποκαταστάθηκαν. Ο Λέανδρος και η Χαρίκλεια Μίσιου μετακόμισαν στην Αθήνα, κατά τη δεκαετία του ’50. Ωστόσο, συνέχισαν να συντηρούν το αρχοντικό.

Αν σας αρέσει ο Τύπος, μπορείτε να τον στηρίξετε με μια συνδρομή ή δωρεά, εδώ:

Στις αρχές της δεκαετίας του ’90, ξεκίνησε το εγχείρημα της αποκατάστασης του αρχοντικού, με τις τοπικές υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού να μετακομίζουν στο κτίριο το 2004. Στο μεταξύ, η απόγονος της Χαρίκλειας Μίσιου, Ευγενία Σόμπολα, δώρισε στο Δημόσιο την οικοσκευή του αρχοντικού, η οποία και αποτελεί μέρος της μόνιμης έκθεσης στο ισόγειο του αρχοντικού.

Το αρχοντικό, σε σχήμα Π, αποτελείται από δύο ημιυπόγειους χώρους, τον ημιώροφο, το ισόγειο και τον όροφο. Στον όροφο βρίσκεται ο μεγαλύτερος χώρος του αρχοντικού, η κρεββάτα, με θέα προς την αυλή με το πηγάδι. Η πιο άμεση σύνδεση της κρεββάτας, του πιο λειτουργικού χώρου του σπιτιού, με την αυλή είναι μια εξωτερική επιβλητική σκάλα.

Η εξωτερική εμφάνιση του αρχοντικού είναι αυστηρή, με τον ψηλό μαντρότοιχο και τη μεγάλη δίφυλλη εξώπορτα να κυριαρχούν.

* Το αρχοντικό Μίσιου τη δεκαετία του '30. Η κεντρική φωτογραφία είναι από το λεύκωμα "Τα Γιάννινα στο χώρο και στο χρόνο" (αρχείο Απόστολου Βερτόδουλου)