Μετά τον covid, η ακρίβεια

Ο Μάιος του 2021 ήταν ο πρώτος μήνας κατά τον οποίο καταγράφηκε αύξηση του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή σε ετήσια μεταβολή και ετήσιο μέσο όρο.

Παρότι ο γενικός δείκτης σημείωσε, με βάση τα δεδομένα της ΕΛΣΤΑΤ, μικρή αύξηση, οι κατά τομείς δείκτες δεν ήταν τόσο… ήσυχοι: 3,2% στη στέγαση (ενέργεια κ.λπ.) και 4,6% στις μεταφορές.

Όντως, στους δύο συγκεκριμένους τομείς τα προϊόντα ακρίβυναν. Τόσο η βενζίνη, όσο και το ρεύμα, ειδικά για το οποίο την πολιτική ευθύνη φέρει ο νυν υπουργός Εργασίας Κωστής Χατζηδάκης, μετά τις ρυθμίσεις του 2019 και την εφαρμογή, από τον περασμένο Νοέμβριο, του target model. Παρά τις περί του αντιθέτου αναλύσεις της κυβέρνησης, η Eurostat τοποθετεί την Ελλάδα στις 12 πιο ακριβές ενεργειακά χώρες της ΕΕ, με άνοδο επτά θέσεων, στο πρώτο εξάμηνο του 2020.

Ακόμα, το 2020 αυξήθηκαν οι ταξικές «αποστάσεις». Η ΕΛΣΤΑΤ παραθέτει τα στοιχεία του συντελεστή  S80/S20 που μετρά τη σχετική ανισότητα στη διανομή εισοδήματος και στα πιο πρόσφατα στοιχεία της, ο δείκτης ανέβηκε. Συγκεκριμένα, στην Ελλάδα το μερίδιο του πλουσιότερου 20% του πληθυσμού είναι 5,2 φορές μεγαλύτερο από το μερίδιο του φτωχότερου 20%.

Αυξημένος ήταν και ο συντελεστής Gini. Σύμφωνα πάντα με την ΕΛΣΤΑΤ, αν επιλεγούν δύο τυχαία άτομα του πληθυσμού, το εισόδημά τους θα διαφέρει κατά 31,1% του μέσου ισοδύναμου διαθέσιμου εισοδήματος. Σημειωτέον ότι σε σχέση με το 1994, πρώτο έτος μέτρησης, ο δείκτης έχει μειωθεί κατά 3% περίπου.

Στον κίνδυνο φτώχειας, η ΕΛΣΤΑΤ προειδοποιεί ότι αφενός, το μέσο ατομικό εισόδημα είναι κάτω από 10.000 ευρώ στην Ελλάδα το 2020, αν και αυξημένο κατά 6,5% σε σχέση με το 2019 και ότι το 28,9% του πληθυσμού της Ελλάδας είναι στο όριο της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Το χαρακτηριστικό αυτό είναι ίσως το πιο ανησυχητικό και ανατρεπτικό των θεωριών περί ανάκαμψης και κυρίως, για ποιους θα ισχύει αυτή. Σημειώνεται ότι και εδώ, το ποσοστό βρίσκεται σε κάμψη, μετά το pic του 2014.

Ακόμα: το 2020, τα παιδιά στην Ελλάδα αντιμετώπιζαν κατά 19,7% υλικές στερήσεις, ποσοστό αυξημένο σε σχέση με τα έτη 2018 και 2019. Η βασικότερη έλλειψη σε φτωχά νοικοκυριά παραμένει κατά 38,8% η θέρμανση, ένα «στίγμα» που κυνηγάει όλες ανεξαιρέτως τις κυβερνήσεις της τελευταίας δεκαετίας στην Ελλάδα, καθώς είναι απόλυτα υπεύθυνες, με τις αποφάσεις που πήραν. Ακόμα, το 89% των φτωχότερων στρωμάτων δεν μπορεί να πάει μια εβδομάδα διακοπές. Υψηλά όμως είναι τα ποσοστά και για τα μη φτωχά νοικοκυριά (45,9%). Στο σύνολο, πάνω από τους μισούς Έλληνες δεν μπορούν να κάνουν το αυτονόητο: Μια εβδομάδα διακοπών.

Ενδιαφέροντα είναι επίσης τα στοιχεία που παραθέτει το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιά, επικαλούμενο την ΕΛΣΤΑΤ και την έρευνα της IRI: Αυξήσεις στο στο κρέας κατά 17%, οπωροκηπευτικά +15%, όσπρια +8%, είδη ατομικής υγιεινής +1% κ.α.

Σε αυτά πρέπει να προστεθούν και οι αυξήσεις τις οποίες καλούνται να αντιμετωπίσουν μηχανικοί, εργολάβοι κ.λπ, με βασικά υλικά να είναι ακριβότερα, ειδικά σε μια φάση ανάκαμψης της οικοδομής και αναμονής για νέο «Εξοικονομώ».

Η κυβέρνηση δεν φαίνεται διατεθειμένη να παρέμβει πάντως. Ο αρμόδιος υπουργός Ανάπτυξης Άδωνης Γεωργιάδης, ο οποίος χρεώνεται πολιτικά όλη αυτή την κατάσταση, σε δηλώσεις του θεώρησε ότι «οι ανατιμήσεις είναι παγκόσμιο φαινόμενο» και… τέλος. Γενικά, η κυβέρνηση τηρεί σιγή ιχθύος για τις αυξήσεις και για ενδεχόμενα μέτρα στήριξης.

Η γενική αίσθηση ότι η κανονικότητα, αναμενόμενη ή και βεβιασμένη, λόγω τουρισμού, επανέρχεται με κλασικές για την ελληνική πραγματικότητα «πινελιές», που είναι οι ανατιμήσεις σε ήδη ακριβά, λίγο ως πολύ προϊόντα.