ΚΕΦΙΜ: Λίγες εταιρείες ελέγχουν μεγάλο μερίδιο της αγοράς

H λιανική αγορά τόσο της ηλεκτρικής ενέργειας, όσο και του φυσικού αερίου χαρακτηρίζεται από υψηλή συγκέντρωση, με λίγες κυρίαρχες εταιρίες να ελέγχουν σημαντικό μερίδιο της αγοράς σύμφωνα με ανάλυση του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών (ΚΕΦΙΜ).

Τα βασικά συμπεράσματα της έρευνας είναι ότι: 

Στη λιανική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας εντοπίζεται υψηλή συγκέντρωση, με λίγες κυρίαρχες εταιρείες να ελέγχουν σημαντικό μερίδιο της αγοράς. Ένας συμμετέχων έχει μερίδιο 55,6%, ενώ 5 από τους 18 συμμετέχοντες έχουν μερίδια άνω του 5%. Το μερίδιο των υπόλοιπων συμμετεχόντων είναι αθροιστικά 8,8%. Το αθροιστικό μερίδιο των συμμετεχόντων που ξεπερνούν το 5% είναι 91,2% και είναι από τα υψηλότερα στην ΕΕ. Τα αντίστοιχα ποσοστά για την Τσεχία, τη Γαλλία, τη Ρουμάνια και την Πολωνία είναι 65%, 74,3%, 67% και 80% αντιστοίχως. 

Στη λιανική αγορά φυσικού αερίου εντοπίζεται επίσης υψηλή συγκέντρωση. Η αγορά περιλαμβάνει 8 συμμετέχοντες - ο κυρίαρχος κατέχει το 34,4%, ενώ ο δεύτερος μεγαλύτερος συμμετέχων κατέχει το 30,4%. Υπάρχουν επίσης 4 συμμετέχοντες με ποσοστό μικρότερο του 5%. Το αθροιστικό ποσοστό των συμμετεχόντων που ξεπερνούν το 5% είναι 86,8% και είναι από τα υψηλότερα στην ΕΕ. Τα αντίστοιχα ποσοστά για την Τσεχία, τη Γαλλία, τη Ρουμανία και την Πολωνία είναι 58%, 68%, 78% και 84% αντιστοίχως. Ο δείκτης HHI είναι 2.402,5 καταδεικνύοντας υψηλή συγκέντρωση. 

Το φυσικό αέριο και οι ΑΠΕ κυριαρχούν στην παράγωγη. Θα πρέπει, επίσης, να αναφερθεί ότι το μερίδιο του λιγνίτη αυξήθηκε το 2022 αποτυπώνοντας τις προσπάθειες βραχυπρόθεσμης αντικατάστασης του ρωσικού φυσικού αερίου μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Το 2022, το φυσικό αέριο μειώθηκε στο 33,5% από 40%. Επιπλέον, οι ΑΠΕ αυξήθηκαν στο 32% από 28%, ενώ μέχρι το 2023 αγγίζουν το 35%. Τέλος, το 2023 οι εισαγωγές προσεγγίζουν το 20% αποτυπώνοντας τις ροές από φθηνότερες αγορές προς την ελληνική. 

Σύμφωνα με τον Οργανισμό Συνεργασίας των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας της Ευρωπαϊκής ένωσης, το διασυνοριακό εμπόριο και τα μέτρα ολοκλήρωσης της αγοράς έχουν ωφελήσει τους Ευρωπαίους καταναλωτές κατά περίπου 34 € ανά άτομο ετησίως.