Κάποια ιδιαίτερα μπαλκόνια των Ιωαννίνων

Από τα αρχοντικά του 19^ου και τα νεοκλασικά κτίρια στα μεταπολεμικά κτίρια και στις οικοδομές. Το μπαλκόνι, αναπόσπαστο στοιχείο των περισσότερων οικοδομημάτων, διαμορφώνει σε σημαντικό βαθμό την ταυτότητα ενός τόπου, και δη ενός αστικού τοπίου, όπως είναι του γιαννιώτικου.

Στα Γιάννενα του 19^ου αιώνα και των πρώτων δεκαετιών του 20^ου αιώνα, το μπαλκόνι είχε μια άλλη αρχιτεκτονική, και άρα μια άλλη δυναμική, στα Γιάννενα του 19^ου αιώνα και των πρώτων δεκαετιών του 20^ου αιώνα. Καταρχήν, το μπαλκόνι δεν ήταν μεγάλο στις διώροφες αστικές κατοικίες της περιόδου, δεδομένου ότι οι αυτές είχαν εσωτερικές αυλές όπου οι ένοικοι υποδέχονταν τους φιλοξενούμενούς τους τις ηλιόλουστες ημέρες.

Με αφορμή και το αφιέρωμα στο 100ό «Εξώφυλλο», ο «Τύπος Ιωαννίνων» παρουσιάζει κάποια, ιδιαίτερα μπαλκόνια των Ιωαννίνων.

Η πόλη διαθέτει αρκετά ωραία μπαλκόνια διατηρητέων κατοικιών –χαρακτηριστικό παράδειγμα η οικία της Ισμήνης Τζαβέλλα- αλλά και κτιρίων με πιο δημόσιο (και νεοκλασικό) χαρακτήρα, όπως είναι η πρώην Εμπορική Σχολή (7^ο Λύκειο σήμερα) και το καφωδείο στην οδό Ανεξαρτησίας.

H oικία της Ισμήνης Τζαβέλλα στην οδό Παύλου Μελά

Στο τοπίο της πόλης, τον δικό τους χώρο καταλαμβάνουν και τα μπαλκόνια των ξενοδοχείων ή των πανδοχείων, όπου οι άνθρωποι ήταν περαστικοί. Ενδεικτικά τα μικρά μπαλκόνια στο χάνι του Θανόπουλου επί της οδού Κάνιγγος, αλλά και αυτά των ξενοδοχείων που κατασκευάστηκαν τη δεκαετία του ’30, όπως είναι το «Μητρόπολις», το «Ίλιον» και το «Βρετάνια», αλλά και ξενοδοχείων που δεν υπάρχουν πια, όπως είναι το «Αβέρωφ» και το «Ακροπόλ». Κάποια από αυτά, αποτέλεσαν και χώρους εξαγγελιών, με πολικούς λόγους να εκφωνούνται εκεί.  Αξιοσημείωτο είναι δε, ότι σε μερικά, λόγω της θέσης τους, αναδείχτηκε το γωνιακό μπαλκόνι.

Τα μικρά μπαλκόνια στο χάνι του Θανόπουλου

Ιδιαίτερο είναι το μπαλκόνι, και αρκετά μεγάλο, της πρώην Παπαζόγλειου Υφαντικής Σχολής Ιωαννίνων, η οποία υπακούει στους κανόνες του νεοκλασικισμού. Σε αυτό ξεχωρίζουν οι κορινθιακοί κίονες αλλά και οι οροφογραφίες, αν και κατεστραμμένες σε σημαντικό βαθμό.

Aπό το μπαλκόνι της Παπαζόγλειου Σχολής με θέα την Καπλάνειο

Από τα πιο ωραία μπαλκόνια που χτίστηκαν τη δεκαετία του ‘30, είναι του Δημαρχείου Ιωαννίνων. Το κτίριο, με στοιχεία βυζαντινού ρυθμού, έγινε για να στεγάσει την Εθνική Τράπεζα. Ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός του αποδίδεται από άλλους στον Αριστοτέλη Ζάχο και από άλλους στον Νικόλαο Ζουμπουλίδη, ο οποίος ήταν ο επικεφαλής της Τεχνικής Υπηρεσίας της Εθνικής Τράπεζας. Και το εύλογο ερώτημα: Μπαλκόνι σε τράπεζα; Ο όροφος του κτιρίου αποτελούσε την οικία του διευθυντή.

To εσωτερικό του μπαλκονιού του Δημαρχείου

Σε ένα από τα πιο σημαντικά και πιο μεγάλα κτίρια της πόλης των Ιωαννίνων, στην πρώην Ζωσιμαία Παιδαγωγική Ακαδημία, με αρχιτέκτονα τον Αριστοτέλη Ζάχο, το μπαλκόνι ως αρχιτεκτονικό στοιχείο έχει περιορισμένο ρόλο. Στην ανατολική πλευρά της Ακαδημίας, υπάρχουν δύο μπαλκόνια, με κιονοστοιχίες.

Στην πρώην Ζωσιμαία Παιδαγωγική Ακαδημία

Τη δεκαετία του ’50, χτίζονται στα Γιάννενα οι πρώτες πολυκατοικίες, πάνω από δύο ορόφους και με πολλά διαμερίσματα. Το Τοσίτσειο Μέγαρο στην οδό Αβέρωφ, έργο των αρχιτεκτόνων Μίλτου Δάλλα και Αντρέα Λάζαρη το 1955, και η αποκαλούμενη ρουμάνικη πολυκατοικία στην περιοχή της Δομπόλη.

Στο Τοσίτσειο Μέγαρο, ιδιαίτερα είναι τα μπαλκόνια στην πίσω πλευρά του κτιρίου, τα οποία είναι με στέγαστρο και κεραμίδι.

Το Τοσίτσειο Μέγαρο, στην πίσω πλευρά

Η ρουμάνικη πολυκατοικία αποτέλεσε για την εποχή της κάτι μοντέρνο. Η ιδιαιτερότητά της είναι ότι το μπαλκόνι λειτουργεί ως είσοδος σε κάθε διαμέρισμα. Η πολυκατοικία με τα 25 μικρά διαμερίσματα, χτίστηκε το 1960 στο πλαίσιο του επαναπατρισμού ελλήνων προσφύγων από τη Ρουμανία.

Η αποκαλούμενη ρουμάνικη πολυκατοικία

Από τις νεότερες πολυκατοικίες, και πριν τη μαζική «τυποποίηση» του μπαλκονιού, ξεχωριστή είναι αυτή στη συμβολή των οδών Γρ. Σακκά και Πυρσινέλλα, που φέρει την υπογραφή του γιαννιώτη αρχιτέκτονα Γιώργου Παρλαπά. Στο κτίριο αυτό οι εναλλαγές εσοχών και εξοχών και οι τριγωνικές διαμορφώσεις ξεχωρίζουν. Μέσα σε αυτό το αρχιτεκτονικό «παιχνίδι», και τα μπαλκόνια.