Και αν ο κόσμος ήταν αλλιώς;

Μια από τις αγαπημένες σεναριακές ασκήσεις φαντασίας είναι η περίπτωση ενός διαφορετικού κόσμου, αν τα πράγματα είχαν εξελιχθεί διαφορετικά. Αν πχ οι ναζί δεν είχανε χάσει τον πόλεμο, αν όντως δεν ήμασταν μόνοι στον κόσμο ή και αν η διάσταση στην οποία ζούμε, ήταν μια από τις πολλές.

Δύο τουλάχιστον μεγάλοι δημιουργοί, οι Φίλιπ Ντικ και Άλαν Μουρ έχουν ασκηθεί πάνω σε αυτές τις περιπτώσεις και τα αποτελέσματα υπήρξαν μεγαλειώδη. Ο «Άνθρωπος στο ψηλό κάστρο» και οι «Watchmen» θεωρούνται (και είναι) δύο από τις σημαντικότερες στιγμές της ανθρώπινης δημιουργικότητας.

Στην εποχή της τηλεόρασης όμως, ρόλο παίζει πώς μεταφέρεται μια ιδέα. Και αυτή την περίοδο, οι «εναλλακτικές πραγματικότητες» έχουν την τιμητική τους. Ας δούμε πώς και τι.

Watchmen

Η σειρά του HBO είναι εξαιρετική. Σκληρή, χωρίς «καλούς» καλούς και με κακούς που είναι κακότατοι, συνθλίβει όλες τις σύγχρονες επικοινωνιακές μηχανεύσεις περί «λογικών των άκρων» κ.λπ.  Στις ΗΠΑ του Άλαν Μουρ που έφτιαξε το ομώνυμο κόμικς, οι υπεράνθρωποι συντέλεσαν σε μια πιο δεξιά εκδοχή της πραγματικότητας, με τον Νίξον να μη χάνει ποτέ ούτε την εξουσία, ούτε το Βιετνάμ. Ωστόσο τα πράγματα δεν πήγαν τόσο καλά και οι προστάτες χρειάστηκαν τελικά κάποιον να προστατεύει τον κόσμο από αυτούς. Η ταινία ήταν ψιλοαπογοήτευση. Η σειρά όμως, που ξεκινάει κάμποσα χρόνια μετά το τέλος της αυθεντικής ιστορίας, είναι τρομερή. Και περιγράφει, εκτός από εναλλακτικό παρόν και εναλλακτικό παρελθόν. Με τον άνθρωπο και τις μονομανίες του, πάντα παρούσες και το φασισμό κανονικό, εξουσιαστικό και απολυταρχικό, όχι απλή έννοια που η χρήση της συχνά ξεχειλώνεται επικίνδυνα.

His Dark Materials

Το μεταπολεμικό Λονδίνο είναι ωραίο σε όλες τις διαστάσεις. Το έργο του Φίλιπ Πούλμαν καταπιάνεται με ένα σύμπαν που ο κόσμος είναι περίπου σαν το δικό μας, αλλά συνάμα είναι και αρκετά διαφορετικός. Επίσης, εκεί η ανθρώπινη ύπαρξη είναι… δισυπόστατη τουλάχιστον, αλλά οι αντιθέσεις, οι εχθρότητες και οι μικροατομικισμοί, είναι επίσης παρόντες. Η σειρά που έριξε πριν από λίγο καιρό το BBC στην τηλεοπτική αγορά είναι ακριβή και ενδιαφέρουσα, μια σύγχρονη «Νάρνια» θα μπορούσε να πει κανείς, χωρίς όμως να φτάνει σε επίπεδο ενδιαφέροντος άλλες, ταυτόχρονες σειρές.

Man in the high castle

To 1962, στο μαγικό (και συχνά, ασυνάρτητο) κόσμο του Φίλιπ Ντικ, οι ναζί είχαν κατακτήσει τον κόσμο και το μοιράζονταν με τους Ιάπωνες, σε μια νέα ισορροπία του τρόμου. Το υπέροχο βιβλίο του Ντικ βρήκε μια πολύ καλή μεταφορά από το Amazon που έχει λεφτά για χάλασμα και πλέον, η ιστορία έχει περάσει σε άγνωστα μέρη.

Η τέταρτη σεζόν της σειράς «τρέχει» ήδη και θα είναι η τελευταία. Η αρχική ιστορία έχει πάψει να είναι εντελώς αλληγορική και οι σεναριογράφοι παίζουν επικίνδυνα πλέον, με την πιθανή ύβρη απέναντι στο βιβλίο. Ωστόσο, η τέταρτη σεζόν που θα είναι και η τελευταία, είναι η δεύτερη «εξάπλωση» μιας ιστορίας με επιτυχημένο τρόπο, μετά το Watchmen.  

1983

To 1983 είναι η πρώτη πολωνική παραγωγή του Netflix. Το Σιδηρούν Παραπέτασμα δεν έχει πέσει ποτέ και η Πολωνία έχει ακόμα «υπαρκτό σοσιαλισμό». Δύο τύποι όμως, ανακαλύπτουν μια συνωμοσία που μπορεί να ξεκινήσει μια επανάσταση.

SS GB

Η σειρά που βασίστηκε στο βιβλίο του Λεν Ντέιτον, εξιστορεί μια κατεχόμενη από τους ναζί Αγγλία, με τον Τσώρτσιλ εκτελεσμένο, τον βασιλιά Γεώργιο φυλακισμένο και τη Γερμανία να έχει ειρηνικές σχέσεις με την ΕΣΣΔ. Στη μέση αυτών, υπάρχει μια Σκότλαντ Γιαρντ που βρίσκεται υπό την επίβλεψη των SS. Παρά τις καλές προθέσεις, η σειρά είναι «έτσι κι έτσι».

Westworld

H (επίσης πανάκριβη) σειρά του ΗΒΟ κατηγορήθηκε ότι έχασε το δρόμο της. Ωστόσο, οι δύο πρώτες σεζόν διαπραγματεύτηκαν με τρομερό τρόπο το ζήτημα του «ανθρώπου-θεού» που κατασκευάζει ο ίδιος την παράλληλη πραγματικότητα, τόσο πιστά, που κινδυνεύει στο τέλος να πέσει θύμα της. Η δε τρίτη σεζόν, αναμένεται να είναι μια γενική έκπληξη…

…και μια που δεν προχώρησε: Confederate

Μετά το Game of Thrones, οι Μπένιοφ και Βάις, υπό κανονικές συνθήκες θα δούλευαν πάνω στο Confederate, μια «εναλλακτική πραγματικότητα» του HBO, στην οποία ο Αμερικάνικος Εμφύλιος δεν τελείωνε με νίκη των Βορείων, αλλά με «ισοπαλία», κάτι δηλαδή το οποίο προσπαθούσε να πετύχει ο Τζέφερσον Ντέιβις, ηγέτης των Νοτίων, στα τελευταία χρόνια του πολέμου. Ωστόσο, ακόμα και το μέγα HBO που σε γενικές γραμμές έχει δείξει ότι δεν φοβάται τα δύσκολα κατατόπια, μάλλον υποχώρησε μπροστά στην κατακραυγή και την κριτική ότι η σειρά, θα έδινε τροφή στην καθόλου ευκαταφρόνητη ακροδεξιά τάση στις ΗΠΑ, η οποία μην ξεχνάμε, είναι στην εξουσία. Οι δημιουργοί αρνήθηκαν ότι οι αντιδράσεις έβαλαν στον «πάγο» την παραγωγή, αλλά τον περασμένο Αύγουστο, το Netflix ανακοίνωσε τη μεταγραφή τους από το HBO, που σημαίνει ότι κάτι δεν πήγε καθόλου καλά τελικά…