Καφές-γύρος-τυρόπιτα: Το… χρηματιστήριο των Ιωαννίνων

Η καθημερινή ακρίβεια που «τρώει» τον μισθό, μαζί και τις μικρές αυξήσεις που εφαρμόζονται σε αυτόν, είναι ένα από τα βασικά προβλήματα στην Ελλάδα.

Μπορεί η κυβέρνηση να διατείνεται ότι παρεμβαίνει, οι παρεμβάσεις της όμως δεν είναι τόσο επαρκείς, ώστε να μειώσουν τις τιμές βασικών αγαθών.

Στην περίπτωση καθημερινών αγορών που κινητοποιούν ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της οικονομίας (και της τοπικής, στα Γιάννενα), ο καφές στο χέρι, ο γύρος και η πρωινή τυρόπιτα εξελίσσονται σε… χρηματιστηριακοί δείκτες.

Μια πίτα-γύρος στα Γιάννενα, κοστίζει σήμερα κατά μέσο όρο 3,76 ευρώ (τιμές efood από 29 καταστήματα των Ιωαννίνων-στοιχεία 15/5/24).

Πριν από δύο χρόνια, το φθινόπωρο του 2022 κόστιζε 3,18 ευρώ.

Ο φρέντο εσπρέσο αντίστοιχα, κοστίζει 2,11 ευρώ κατά μέσο όρο.

Το 2022 κόστιζε 2,01 ευρώ.

Η τυρόπιτα τέλος, κοστίζει (στοιχεία efood από 12 καταστήματα των Ιωαννίνων 15/5/24) 1,78 ευρώ, κατά μέσο όρο.

Σε μια χώρα όπου ο βασικός μισθός είναι λίγο πάνω από τα 700 ευρώ (703,66 για την ακρίβεια), τον μήνα, αυτές οι τιμές για βασικά, καθημερινά έξοδα, είναι υψηλές.

Η τελευταία αύξηση στον βασικό μισθό, ήταν 5,71%, καθαρά.

Η τιμή του πιτόγυρου αυξήθηκε κατά 16% περίπου, μέσα σε δύο χρόνια, στα Γιάννενα.

Φυσικά, η αναλογία αυτή έχει μια… εσάνς λαϊκισμού, ωστόσο, σε μια χώρα όπου οι πολιτικοί της δεν φείδονται λαϊκίστικων μεθόδων (η κυβέρνηση επιμένει ότι ο μισθός έφτασε πάνω από τα 800 ευρώ…), είναι απλώς ενδεικτική.

Το ακόμα βαθύτερο πρόβλημα, είναι η «μονοκαλλιέργεια» της παροχής υπηρεσιών στην ελληνική οικονομία και πολύ περισσότερο, η αδιάφορη ή εχθρική στάση του κράτους απέναντι στη μικρή και μεσαία επιχειρηματικότητα.

Δείτε αυτά τα μεγέθη: στο νομό Ιωαννίνων υπάρχουν περί τις 1.700 επιχειρήσεις εστίασης και καταλυμάτων (ο στατιστικός κωδικός καταχώρησης, είναι ενιαίος) σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ. Το 2023 μόνο η εστίαση των Ιωαννίνων είχε κύκλο εργασιών 127,4 εκατ. ευρώ.

Για να μπορέσει να ανταποκριθεί, ειδικά μια μικρή επιχείρηση στις αυξήσεις του κόστους, ανάμεσά τους το ρεύμα και οι πρώτες ύλες (πρόπερσι ήταν το ηλιέλαιο, φέτος είναι ο καφές), πρέπει να αυξήσει τις τιμές. Όλα αυτά, στο γενικότερο πλαίσιο κερδοφορίας και «μη παρεμβατισμού», αλλά και αποκλεισμού από χρηματοδοτικές πηγές. Τα περισσότερα, πάνε σε όσους έχουν περισσότερα…

Το εντυπωσιακό είναι ότι ο ανταγωνισμός δεν μειώνει καθόλου τις τιμές, καθώς οι αυξήσεις είναι σχεδόν ανεξέλεγκτες.

Κάπως έτσι λοιπόν, πράγματα καθημερινά, θεωρητικά ευτελή, κάνουν τον μισθό… υποβασικό. Σκεφτείτε μόνο ότι εάν ένας εργαζόμενος με βασικό μισθό που μένει στα Γιάννενα, χρειαστεί να κάνει ένα ταξίδι με αυτοκίνητο στην Αθήνα, θα έχει καταναλώσει σχεδόν το 70% του μισθού του σε νοίκι και ένα και μοναδικό ταξίδι.

Υπό αυτές τις συνθήκες, η ακρίβεια, εισαγόμενη ή όχι, είναι τεράστιο πρόβλημα και οι επικοινωνιακές –συχνά εντελώς αποτυχημένες- ανακοινώσεις, δεν είναι λύση.