H λαϊκή αγορά Αγίας Μαρίνας και μια «θρησκευτική διαδρομή»

Η λαϊκή αγορά της Αγίας Μαρίνας αποτελεί ένα θλιβερό κομμάτι της πόλης των Ιωαννίνων, μιας πόλης που θέλει και επιδιώκει να έχει μια ευρωπαϊκή ταυτότητα.

Μέσα σε τόσες δεκαετίες, τα Γιάννενα δεν κατάφεραν να φτιάξουν μια αξιοπρεπή λαϊκή-δημοτική αγορά, που να αποτελεί και πόλο έλξης τουριστών, όπως συμβαίνει σχεδόν παντού στον κόσμο (αντιθέτως, προσπάθησαν, επί δημαρχίας Γκόντα, να δημιουργήσουν Δημαρχείο στη λαϊκή αγορά Αγίας Μαρίνας).

Στη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Ιωαννίνων, στις 5 Απριλίου, το σώμα αποφάσισε την τροποποίηση του τεχνικού προγράμματος του Δήμου, συμπεριλαμβάνοντας κάποιες κατασκευαστικές παρεμβάσεις, με προϋπολογισμό 30.000 ευρώ. Η παράταξη «Ιωάννινα_2023» με επικεφαλής την Τατιάνα Καλογιάννη εκτίμησε ότι με το ποσό αυτό θα γίνουν απλώς «κάποια μερεμέτια για τα ‘μάτια του κόσμου’» και ανέφερε το προφανές: Ότι η λαϊκή αγορά Αγίας Μαρίνας απαιτεί ριζική αναδιαμόρφωση για να αποτελέσει «σημείο, και πυρήνα ανταγωνιστικής και καινοτόμου επιχειρηματικότητας  για τον Δήμο μας και όχι ‘στίγμα ελαττωματικής λειτουργίας της πόλης’».

Ο δήμαρχος Ιωαννίνων Μωυσής Ελισάφ, από την πλευρά του, δεν μπορούσε παρά να παραδεχτεί ότι η εικόνα της λαϊκής αγοράς δεν είναι ικανοποιητική. Ωστόσο, υποστήριξε ότι «πριν ήταν ένας κρανίου τόπος. Η εικόνα βελτιώνεται» με τις παρεμβάσεις που γίνονται (διευθέτηση ομβρίων υδάτων, χημικές τουαλέτες κ.λπ.). Για μεγαλύτερες παρεμβάσεις παρέπεμψε σε ένα έργο που φέρει τον τίτλο «Ανάδειξη διαδρομών και χαρακτηριστικών χριστιανικών και εβραϊκών κτισμάτων στο κέντρο του Δήμου Ιωαννιτών για την ανάπτυξη του θρησκευτικού τουρισμού».

Πώς συνδέεται ο θρησκευτικός τουρισμός με τη λαϊκή αγορά Αγίας Μαρίνας; Καταρχάς, το εν λόγω έργο δεν είναι ακόμα έργο, ούτε καν μελέτη. Προς το παρόν έχει τη μορφή πρότασης, την οποία είχε εγκρίνει η οικονομική επιτροπή του Δήμου σε συνεδρίασή της τον Ιούλιο του 2020. Βάσει εκείνης της απόφασης, ο Δήμος Ιωαννιτών υπέβαλε στο υπουργείο Τουρισμού πρόταση χρηματοδότησης των μελετών ωρίμανσης του έργου ενόψει του νέου ΕΣΠΑ «2021-2027», με ενδιάμεσο φορέα υλοποίησής τους την Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΕΕΤΑΑ). Η ΕΕΤΑΑ είναι δηλαδή  που θα αναλάβει την εκπόνηση των μελετών (μέσω κάποιου διαγωνισμού προφανώς) κι όχι ο Δήμος. 

Όπως προκύπτει από τα όσα ειπώθηκαν στη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου, η χρηματοδότηση των μελετών ωρίμανσης έχει εγκριθεί, οπότε αναμένονται τα επόμενα βήματα (π.χ. προγραμματική σύμβαση μεταξύ Δήμου και ΕΕΤΑΑ). Ο κ. Ελισάφ ανέφερε πάντως ότι το συγκεκριμένο έργο (σ.σ. για το οποίο δεν υπάρχουν ακόμα μελέτες) θα ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης.

Η φιλοσοφία του σχεδιαζόμενου έργου είναι πάντως ενδιαφέρουσα, αν και ο επίσημος τίτλος του έργου προκαλεί μια σύγχυση. Ο Δήμος θέλει να δημιουργήσει επί της ουσίας μια πολιτιστική διαδρομή που θα ενώνει τον ευρύτερο χώρο της κεντρικής πλατείας με την Καλούτσιανη.

Μια διαδρομή που θα ξεκινάει από το κτίριο του Δημοτικού Ωδείου, κάτω από την κεντρική πλατεία, θα περνάει από τη λαϊκή αγορά Αγίας Μαρίνας, θα «πηγαίνει» στο Τζαμί της Καλούτσιανης (αλήθεια, η μελέτη εφαρμογής για την αποκατάσταση του Τζαμιού προχωράει από την Περιφέρεια Ηπείρου;) και θα «ακολουθεί» την οδό Κύργιου μέχρι τις πρώην στρατιωτικές φυλακές που ευελπιστούν ότι θα γίνουν καλλιτεχνικό πάρκο τα επόμενα χρόνια. 

Κάπου σε αυτή τη διαδρομή (στην οποία υπάρχουν χριστιανικά και μουσουλμανικά μνημεία), «χώρεσε» και… η ανάπλαση του περιβάλλοντα χώρου του μητροπολιτικού ναού, του μητροπολιτικού μεγάρου και των χώρων στάθμευσης, που βρίσκονται σε άλλη μεριά!

Στο πλαίσιο αυτής της διαδρομής (όχι της Μητρόπολης), η πρόταση-ιδέα περιλαμβάνει την ανάπλαση κάποιων πλατειών και κοινόχρηστων χώρων, όπως είναι ο περιβάλλων χώρος του Ωδείου, η πλατεία Νεομάρτυρα Αγίου Ιωάννη και βέβαια η δημοτική-λαϊκή αγορά της Αγίας Μαρίνας.

Ο όλος σχεδιασμός είναι ενδιαφέρων και φιλόδοξος. Παραμένει ερώτημα αν θα γίνει αρχιτεκτονικός διαγωνισμός. Δεδομένου του μεγέθους της παρέμβασης που προβλέπεται, ένας αρχιτεκτονικός διαγωνισμός θα έπρεπε να αποτελεί προτεραιότητα της κάθε δημοτικής αρχή. Μέχρι στιγμής γίνεται λόγος μόνο για μελέτες ωρίμανσης.

Με τα δεδομένα αυτά, η οποιαδήποτε ανάπλαση της λαϊκής αγοράς Αγίας Μαρίνας θα πρέπει να περιμένει αρκετά χρόνια ακόμη, και με την προϋπόθεση ότι ο σχεδιασμός της δημοτικής αρχής Ιωαννίνων θα προχωρήσει.