Ήταν Σάββατο 25 Μαρτίου του 1944. Την ημέρα εκείνη, πριν από 79 χρόνια, 1850 Γιαννιωτοεβραίοι συγκεντρώθηκαν από τους ναζί στην πλατεία Μαβίλη και σε άλλα σημεία, κυρίως μέσα στο Κάστρο, και στη συνέχεια μεταφέρθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Από τους 1850, επέστρεψαν 110.
«Το τίμημα για την πόλη μας ήταν μεγάλο. Τιμούμε σήμερα τη μνήμη των συμπολιτών που χάσαμε. Ως Δήμος Ιωαννιτών στηρίζουμε την Εβραϊκή Κοινότητα και δεσμευόμαστε ότι η μνήμη θα παραμείνει συλλογική και αέναη» δήλωσε ο δήμαρχος Ιωαννίνων Δημήτρης Παπαγεωργίου.
Στην πλατεία Μαβίλη, δίπλα στη λίμνη των Ιωαννίνων, ο Δήμος Ιωαννιτών σε συνεργασία με την Εβραϊκή Κοινότητα προχώρησε στη φύτευση τριών δέντρων –μιας βελανιδιάς και δύο σφένδαμων. Η φύτευση έγινε εκεί που πριν από έναν χρόνο κόπηκαν τρία πλατάνια λόγω μολυσματικής ασθένειας.
Η ιδέα της φύτευσης των τριών δέντρων με στόχο την ενίσχυση της συλλογικής μνήμης ήταν δύο καλλιτεχνών: του David Behar Perahia και του Φώτη Σαγώνα.
Στη δράση παραβρέθηκε και ο νέος πρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Ιωαννίνων Μάρκος Μπατίνος. «Η σημερινή δεντροφύτευση αποτελεί μια δημόσια πράξη μνημόνευσης» τόνισε.
Ο κ. Σαγώνας υπενθύμισε ότι τα περισσότερα δέντρα της πλατείας Μαβίλη αποτέλεσαν μάρτυρες των δραματικών γεγονότων του 1944. «Η σιωπηλή της παρουσία βρίσκεται σε όλα τα φωτογραφικά ντοκουμέντα» είπε χαρακτηριστικά. «Η μνήμη μπορεί να εκδηλώνεται, να αναπτύσσεται και να είναι παρούσα όπως ο κύκλος της ζωής ενός δέντρου…» είπε.
Από την πλευρά του, ο κ. Perahia ανέφερε ότι τα «τρία δέντρα δεν φυτεύονται μόνο συμβολικά. Έχουν και έναν ενεργό ρόλο να συνεχίσουν με την παρουσία τους τον κύκλο της μνήμης».
Στη δράση αυτή το παρών έδωσαν και όλοι οι (νέοι) αντιδήμαρχοι της δημοτικής αρχής Ιωαννίνων.