Οι αντοχές του ΧΥΤΑ και οι συμβάσεις...

Η διαχείριση των απορριμμάτων στην Ήπειρο έχει βρεθεί αντιμέτωπη ουκ ολίγες φορές με τον κακό προγραμματισμό έργων και συντονισμό ενεργειών. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και τώρα με τον ΧΥΤΑ (Χώρο Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων) στο Ελληνικό Ιωαννίνων, η λειτουργία του οποίου βρίσκεται σε τεντωμένο σχοινί.

Ο ΧΥΤΑ αυτός, με ένα κύτταρο, ξεκίνησε να λειτουργεί το 2011 «υποδεχόμενος» όλα τα απόβλητα. Από το 2019, με τη λειτουργία της Μονάδας Επεξεργασίας Απορριμμάτων στο Ελευθεροχώρι Δωδώνης, δέχεται το υπόλειμμα των απορριμμάτων από την εν λόγω μονάδα.

Εν έτει 2025, το κύτταρο του ΧΥΤΑ έχει γεμίσει. Ή μάλλον έχει γεμίσει…

Η πρόβλεψη να γίνει και δεύτερο κύτταρο υπήρχε ήδη από το 2018, ίσως και νωρίτερα. Το 2020, η Περιφέρεια Ηπείρου, η οποία εκείνη την εποχή ήταν επικεφαλής της διαχείρισης των απορριμμάτων, εξασφάλισε χρηματοδότηση 3 εκατ. ευρώ από το Επιχειρησιακό πρόγραμμα «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη 2014-2020». Το έργο όμως δεν δημοπρατήθηκε παρά μόνο τρία χρόνια αργότερα από την Περιφέρεια Ηπείρου. Μια μεγάλη καθυστέρηση τις συνέπειες της οποίας ο Φορέας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦοΔΣΑ) Ηπείρου τις βρίσκει τώρα μπροστά του.

Το δεύτερο κύτταρο θα είναι έτοιμο να λειτουργήσει πλήρως τον Ιούνιο του 2025. Αυτό τουλάχιστον είχε υποστηρίξει ο περιφερειάρχης Ηπείρου Αλέκος Καχριμάνης σε πρόσφατη συνεδρίαση της Περιφερειακής Επιτροπής.

https://typos-i.gr/article/al-kaxrimanhs-proteinei-xyty-dipla-apo-ergostasio

Μέχρι τον Ιούνιο τι γίνεται όμως; Ο ΦοΔΣΑ έχει αναφέρει ότι η χωρητικότητα του υφιστάμενου κυττάρου εξαντλείται αυτή την περίοδο. Μάλιστα, 31 Μαρτίου, λήγει η σχετική σύμβαση με την ανάδοχο εταιρία-λειτουργό του ΧΥΤΑ –μετά από τρίμηνη παράταση που είχε δοθεί.

Με το τέλος Μαρτίου να μην είναι μακριά, η διοίκηση του ΦοΔΣΑ θέλει να προσφύγει στη διαδικασία με διαπραγμάτευση (άρθρο 32 περί «κατεπείγοντος») για να αναθέσει τη λειτουργία του ΧΥΤΑ για άλλους τρεις μήνες έναντι του ποσού των 175.000 ευρώ χωρίς ΦΠΑ. Καταρχάς, το βασικό ερώτημα είναι το εξής: Ποιο κύτταρο θα λειτουργήσει η όποια ανάδοχος εταιρία προκύψει;

Στην αναλυτική πρόσκληση υποβολής προσφοράς που ετοιμάστηκε από τις υπηρεσίες του ΦοΔΣΑ, δεν γίνεται αναφορά σε κάποιο κύτταρο, παρά μόνο γενικά στη λειτουργία του ΧΥΤΑ. Ωστόσο, σημειώνεται ότι η υφιστάμενη υπηρεσία «αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Μάρτιο 2025 όπου και θα υπάρξει εξάντληση της εναπομείνασας χωρητικότητας του α’ κυττάρου του ΧΥΤΑ Ελληνικού». Εύλογα μπορεί να υποθέσει κανείς ότι η διαδικασία ανάθεσης της υπηρεσίας της λειτουργίας του ΧΥΤΑ για τους επόμενους τρεις μήνες δεν αφορά το α’ κύτταρο…

Η σχετική απόφαση για την πρόσκληση υποβολής προσφοράς, με το άρθρο 32, για τρίμηνη σύμβαση λειτουργίας του ΧΥΤΑ ήταν να παρθεί χτες το μεσημέρι, σε διά περιφοράς κατεπείγουσα συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου. Ωστόσο, η συνεδρίαση αναβλήθηκε.

Και αυτό επειδή η ανάδοχος εταιρία-λειτουργός του ΧΥΤΑ απέστειλε έγγραφο στον ΦοΔΣΑ με δύο κρίσιμα σημεία: 1^ον ότι προτίθεται να συνεχίσει τη σύμβαση πέραν της 31^ης Μαρτίου και 2^ον ότι το υπάρχον κύτταρο μπορεί να υποδεχθεί άλλους 7.500 τόνους.

Ο ΦοΔΣΑ, λοιπόν, αποφάσισε να κάνει αυτοψία στον ΧΥΤΑ προκειμένου να εξακριβώσει την εναπομείνουσα χωρητικότητα στο υφιστάμενο κύτταρο. Κάτι που μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα, και την πρόθεση του ΦοΔΣΑ για νέα τρίμηνη σύμβαση με την επίκληση του άρθρου 32.

Εντύπωση βέβαια προκαλεί το γεγονός γιατί ο ΦοΔΣΑ δεν γνώριζε νωρίτερα τι περιθώρια υπάρχουν με τη χωρητικότητα του α’ κυττάρου.

Η κινητοποίηση της αναδόχου εταιρίας έγινε με αφορμή την επικείμενη (αλλά αναβληθείσα τελικά) κατεπείγουσα διά περιφοράς συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου για την προσφυγή στη διαδικασία με διαπραγμάτευση, στην οποία καλούνται τρεις οικονομικοί φορείς -και κανείς από αυτούς δεν είναι η σημερινή ανάδοχος εταιρία-λειτουργός του ΧΥΤΑ.

Η εν λόγω ανάδοχος εταιρία θέτει μάλιστα στο έγγραφό της και την οικονομική διάσταση του ζητήματος, θυμίζοντας ότι στην ισχύουσα σύμβαση η τιμή ανά τόνο είναι στα 12,5 ευρώ.

Η πρόσκληση υποβολής προσφοράς με διαπραγμάτευση που προετοίμαζε ο ΦοΔΣΑ, αφορά τιμή 23,4 ανά τόνο (175.000 ευρώ για 7.500 τόνους υπολείμματος/απορριμμάτων σε ένα τρίμηνο). Τόση είναι η τιμή ανά τόνο που έχει καθοριστεί στον υπό εξέλιξη διαγωνισμό για την ανάδειξη αναδόχου για τη λειτουργία του δεύτερου, νέου κυττάρου για 4 χρόνια με προϋπολογισμό 3,5 εκατ. ευρώ (με δυνατότητα προαίρεσης άλλα 2 χρόνια έναντι 1,7 εκατ. ευρώ). Η νέα προθεσμία υποβολής προσφορών για αυτή την πολυετή παροχή υπηρεσίας είναι η 31^η Μαρτίου.