NASA: Αναμένοντας μια σπάνια έκρηξη που θα φέρει ένα νέο αστέρι

Οι αστρονόμοι αναμένουν ένα «νέο αστέρι» να εμφανιστεί στον νυχτερινό ουρανό οποιαδήποτε στιγμή από τώρα μέχρι τον Σεπτέμβριο, σε ένα ουράνιο γεγονός που προετοιμάζεται εδώ και χρόνια, σύμφωνα με τη NASA.

«Πρόκειται για ένα γεγονός που συμβαίνει μία φορά στη ζωή και θα δημιουργήσει πολλούς νέους αστρονόμους εκεί έξω, δίνοντας στους νέους ανθρώπους ένα κοσμικό γεγονός που μπορούν να παρατηρήσουν οι ίδιοι, να κάνουν τις δικές τους ερωτήσεις και να συλλέξουν τα δικά τους δεδομένα», δήλωσε σε ανακοίνωσή της η Δρ Ρεμπέκα Χούνσελ, βοηθός ερευνητή που ειδικεύεται στα γεγονότα νόβα στο Κέντρο Διαστημικών Πτήσεων Goddard της NASA στο Γκρίνμπελτ του Μέριλαντ.

Το αναμενόμενο γεγονός λαμπρότητας, γνωστό ως νόβα, θα συμβεί στον αστερισμό Corona Borealis ή Στέφανος Βόρειος του Γαλαξία μας, ο οποίος βρίσκεται μεταξύ των αστερισμών του Βοώτη και του Ηρακλή.

Ενώ ένας σουπερνόβα είναι ο εκρηκτικός θάνατος ενός μεγάλου άστρου, ο νόβα αναφέρεται στην ξαφνική, σύντομη έκρηξη ενός άστρου που έχει καταρρεύσει, γνωστού ως λευκός νάνος. Ο νάνος αστέρας παραμένει άθικτος, απελευθερώνοντας υλικό σε έναν επαναλαμβανόμενο κύκλο που μπορεί να συμβαίνει για χιλιάδες χρόνια.

Το T Coronae Borealis, γνωστό και ως «Blaze Star», είναι ένα δυαδικό σύστημα στον Corona Borealis που περιλαμβάνει ένα νεκρό άσπρο νάνο αστέρι και ένα γηρασμένο ερυθρό γιγάντιο αστέρι. Οι ερυθροί γίγαντες σχηματίζονται όταν τα αστέρια έχουν εξαντλήσει τα αποθέματα υδρογόνου για την πυρηνική σύντηξη και αρχίζουν να πεθαίνουν. Σε περίπου 5 δισεκατομμύρια ή 6 δισεκατομμύρια χρόνια, ο ήλιος μας θα γίνει ένας κόκκινος γίγαντας, φουσκώνοντας και διαστέλλοντας καθώς απελευθερώνει στρώματα υλικού και πιθανώς εξατμίζοντας τους εσωτερικούς πλανήτες του ηλιακού συστήματος, αν και η τύχη της Γης παραμένει ασαφής, σύμφωνα με τη NASA.

Κάθε 80 χρόνια περίπου, το T Coronae Borealis βιώνει ένα εκρηκτικό γεγονός.

Τα αστέρια του ζεύγους που βρίσκονται σε τροχιά είναι αρκετά κοντά το ένα στο άλλο ώστε να αλληλεπιδρούν βίαια. Ο ερυθρός γίγαντας γίνεται όλο και πιο ασταθής με την πάροδο του χρόνου καθώς θερμαίνεται, αποβάλλοντας τα εξωτερικά του στρώματα που προσγειώνονται ως ύλη στο άσπρο νάνο αστέρι.

Η ανταλλαγή της ύλης προκαλεί τη σταδιακή θέρμανση της ατμόσφαιρας του λευκού νάνου, μέχρι να βιώσει μια «ανεξέλεγκτη θερμοπυρηνική αντίδραση», με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ένας καινοφανής αστέρας (nova), όπως φαίνεται στο παρακάτω κινούμενο σχέδιο, σύμφωνα με τη διαστημική υπηρεσία.

Ένας καινοφανής αστέρας απελευθερώθηκε από το T Coronae Borealis το φθινόπωρο του 1217, όταν ένας άνδρας ονόματι Burchard, ηγούμενος του Ursberg της Γερμανίας, σημείωσε την παρατήρησή του για «ένα αχνό αστέρι που για ένα διάστημα έλαμπε με μεγάλο φως», σύμφωνα με τη NASA. Ήταν η πρώτη καταγεγραμμένη παρατήρηση του Blaze Star.

Το T Coronae Borealis βίωσε για τελευταία φορά μια έκρηξη το 1946 και οι αστρονόμοι παρακολουθούν το αστρικό σύστημα για άλλη μια φορά.

Το αστρικό σύστημα, που βρίσκεται σε απόσταση 3.000 ετών φωτός από τη Γη και συνήθως είναι πολύ αμυδρό για να το δούμε με γυμνό μάτι, αναμένεται να φτάσει σε επίπεδο φωτεινότητας παρόμοιο με αυτό του Πολικού Αστέρα

Μόλις η φωτεινότητα του νόβα κορυφωθεί, θα είναι σαν να έχει εμφανιστεί ένα νέο αστέρι - ένα αστέρι που θα είναι ορατό για λίγες ημέρες χωρίς εξοπλισμό και για λίγο περισσότερο από μια εβδομάδα με κιάλια, προτού εξασθενίσει και εξαφανιστεί από το οπτικό πεδίο για άλλα 80 χρόνια περίπου.

Ο καινοφανής αστέρας θα εμφανιστεί σε ένα μικρό τόξο μεταξύ των αστερισμών του Βοώτη και του Ηρακλή και θα είναι ορατός από το βόρειο ημισφαίριο.

Κεντρική φωτογραφία: Ένας ερυθρός γίγαντας και ένας λευκός νάνος περιφέρονται ο ένας γύρω από τον άλλον σε αυτό το κινούμενο σχέδιο ενός καινοφανούς που μοιάζει με τον T Coronae Borealis. Ο ερυθρός γίγαντας είναι μια μεγάλη σφαίρα σε αποχρώσεις του κόκκινου, του πορτοκαλί και του λευκού, με την πλευρά που βλέπει τον λευκό νάνο να έχει τις πιο ανοιχτές αποχρώσεις. Ο λευκός νάνος είναι κρυμμένος σε μια έντονη λάμψη λευκού και κίτρινου χρώματος, που αντιπροσωπεύει έναν δίσκο προσαύξησης γύρω από το άστρο. Ένα ρεύμα υλικού, που απεικονίζεται ως διάχυτο νέφος κόκκινου χρώματος, ρέει από τον ερυθρό γίγαντα προς τον λευκό νάνο. Όταν ο ερυθρός γίγαντας κινείται πίσω από τον λευκό νάνο, μια έκρηξη καινοφανής στον λευκό νάνο αναφλέγεται, δημιουργώντας μια σφαίρα από εκτοξευόμενο υλικό καινοφανούς που απεικονίζεται με ανοιχτό πορτοκαλί χρώμα. Αφού διαλυθεί η ομίχλη του υλικού, παραμένει μια μικρή λευκή κηλίδα, που δείχνει ότι ο λευκός νάνος επέζησε της έκρηξης. NASA/Goddard Space Flight Center