Μεγάλος δακτύλιος: Δεν υπάρχουν περιθώρια για αδιέξοδα

Το οδικό έργο του μεγάλου δακτυλίου (κόμβος Βογιάννου-Πανηπειρωτικό Στάδιο), μήκους 4,5 χλμ., σέρνεται εδώ και δυόμισι χρόνια. Από το καλοκαίρι του 2022 γίνεται ένας «πόλεμος» για τον τρόπο εκτέλεσης ενός επιχώματος σε τμήμα 500 μ. στον υγρότοπο Τσαμαρά στην Ανατολή. Βέβαια, όλο αυτό το διάστημα, δεν έχει γίνει σαφές γιατί προχωράει με αργούς ρυθμούς το υπόλοιπο οδικό κομμάτι των 4 χλμ.

Μια «μάχη» για το επίχωμα αυτό δόθηκε… στο μέτωπο της Περιφέρειας Ηπείρου, πριν από δύο μέρες, σε μια ευρεία σύσκεψη στην οποία συμμετείχαν ο περιφερειάρχης Αλέκος Καχριμάνης, ο δήμαρχος Ιωαννίνων Θωμάς Μπέγκας, ο αντιδήμαρχος Κώστας Γκόγκος, στελέχη της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης του επιχειρησιακού προγράμματος «Ήπειρος 2021-2027» και υπηρεσιακοί παράγοντες.

Τον μεγάλο δακτύλιο τον κατασκευάζει ο Δήμος Ιωαννιτών, με τη χρηματοδότηση να προέρχεται από το πρόγραμμα «Ήπειρος 2021-2027» -ως έργο γέφυρα- και με κόστος σύμβασης 16 εκατ. ευρώ.

Η σύσκεψη αυτή δεν ήταν καθόλου εύκολη. Όπως δείχνουν τα πράγματα, ο Δήμος Ιωαννιτών κάθε άλλο παρά φρόντισε να πάει με δυνατά «όπλα» σε μια «μάχη» με την Περιφέρεια, και δη με τον περιφερειάρχη που εδώ και έναν χρόνο περιμένει πώς και πώς στραβοπατήματα στην εξέλιξη του συγκεκριμένου έργου και που εκτιμά ιδιαίτερα εκείνες τις στιγμές που καταφέρνει να δείξει το εξουσιαστικό του πρόσωπο, συνοδεία δε, στη συγκεκριμένη περίπτωση, εκρήξεων περί «απένταξης» του έργου.

Το πρόβλημα που προέκυψε με το επίχωμα του δακτυλίου το κληροδότησε η προηγούμενη στη νυν δημοτική αρχή. Επί ενάμιση χρόνο, η προηγούμενη δημοτική αρχή δημιούργησε ένα «κουβάρι» εισηγήσεων και τεχνικών εκθέσεων, με τις υπηρεσίες του Δήμου και το Τεχνικό Συμβούλιο Δημόσιων Έργων της Περιφέρειας Ηπείρου να περιπλέκουν τα πράγματα. Το δίλημμα ήταν αν το επίχωμα πρέπει να γίνει με ελαφρύ υλικό΄(με διογκωμένη πολυστερίνη), όπως προβλεπόταν στην αρχική μελέτη, ή με χαλικοπασσάλους, όπως πρότεινε η ανάδοχος εταιρία μετά από γεωτεχνικές έρευνες. Η προηγούμενη δημοτική αρχή άφησε επί της ουσίας, από τα τέλη του 2022, μετέωρο το όλο ζήτημα.

Η νυν δημοτική αρχή, με την ανάληψη των καθηκόντων της, αποφάσισε να τροποποιήσει τη μελέτη και να επιλέξει τη λύση των χαλικοπασσάλων η οποία ανεβάζει το κόστος του έργου κατά 2,2 εκατ. ευρώ.

Και εκεί ήρθε η παρέμβαση του περιφερειάρχη Ηπείρου που δήλωνε ότι «έχω το άγχος να μην πει κανείς ότι δώσαμε τρία εκατομμύρια έτσι…».

Λόγω… άγχους, ο κ. Καχριμάνης αποφάσισε να αναθέσει το καλοκαίρι του 2024 σε εξωτερικό συνεργάτη την εμπειρογνωμοσύνη για την εξεύρεση της βέλτιστης τεχνικοοικονομικά λύσης για την κατασκευή του επιχώματος. Η κίνηση αυτή του κ. Καχριμάνη ήταν όντως παρεμβατική. Από την άλλη, η δημοτική αρχή του Θωμά Μπέγκα λόγω ακριβώς των όσων είχαν προηγηθεί κατά την προηγούμενη δημοτική περίοδο, θα έπρεπε να είχε πάρει η ίδια την πρωτοβουλία υλοποίησης μιας εμπειρογνωμοσύνης για να μην υπάρχει καμία αμφισβήτηση και για να ενισχύσει τα της τροποποίησης της μελέτης.

Στα τέλη του Αυγούστου, ήρθε μια άλλη παρεμβατική κίνηση εκ μέρους του κ. Καχριμάνη προκειμένου να σφίξει τον κλοιό γύρω από τον Δήμο Ιωαννιτών. Στην απόφαση ένταξης της β’ φάσης του μεγάλου δακτυλίου στο ΕΣΠΑ, η Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης δέχτηκε να βάλει έναν περίεργο, δεσμευτικό όρο, που είναι σαφώς «όρος Καχριμάνη»: Ότι αν ο Δήμος Ιωαννιτών δεν αποδεχθεί την τελική απόφαση της ΕΥΔ όπως θα προκύψει από το πόρισμα της πραγματογνωμοσύνης, τότε αυτός θα πρέπει να αναζητήσει πόρους από άλλα χρηματοδοτικά προγράμματα για την κάλυψη του επιπρόσθετου κόστους που θα χρειαστεί για το επίχωμα με χαλικοπασσάλους.

Ο πρωτοφανής αυτός όρος οδήγησε εύλογα τον δήμαρχο Ιωαννίνων κ. Μπέγκα να ασκήσει κριτική στην ΕΥΔ αλλά και στον περιφερειάρχη.

Η εμπειρογνωμοσύνη του συνεργάτη της Περιφέρειας Ηπείρου ολοκληρώθηκε τον Οκτώβριο. Λίγο καιρό αργότερα την παρέλαβε ο Δήμος Ιωαννιτών. Σύμφωνα με πληροφορίες, η εμπειρογνωμοσύνη αυτή δεν προτείνει ούτε ελαφρύ επίχωμα ούτε θεμελίωση με χαλικοπασσάλους.

Μετά την πρωτοβουλία του περιφερειάρχη, η δημοτική αρχή αποφάσισε να ζητήσει τη συνδρομή ενός ειδικού, ενός καθηγητή από το Πανεπιστήμιο Πατρών. Και με αυτή την τεχνική έκθεση-εμπειρογνωμοσύνη του καθηγητή, η οποία προάγει ως λύση τους χαλικοπασσάλους, εμφανίστηκε στη «διαπραγμάτευση» με την ηγεσία και τα στελέχη της Περιφέρειας και της ΕΥΔ. Σημειωτέον ότι πρόκειται για μια ανάθεση πραγματογνωμοσύνης ή εμπειρογνωμοσύνης η οποία δεν έχει περάσει από Δημοτική Επιτροπή ή Δημοτικό Συμβούλιο. Μέχρι στιγμής, δεν είναι γνωστός ο τρόπος με τον οποίο η δημοτική αρχή αποφάσισε να αναθέσει αυτή την τεχνική έκθεση.

Την Παρασκευή που μας πέρασε, λοιπόν, έγινε η σύσκεψη με την κάθε πλευρά να έχει τη δική της εμπειρογνωμοσύνη. Προφανώς, τα ποιοτικά χαρακτηριστικά, όπως και η μεθοδολογία, της κάθε εμπειρογνωμοσύνης έχουν τη σημασία τους. Αλλά η αξιολόγηση αυτών είναι ζήτημα των ειδικών. Ούτε του περιφερειάρχη ούτε του δημάρχου.

Οι δύο τους έχουν όμως μια τεράστια υποχρέωση: Τον σεβασμό του θεσμικού ρόλου του καθενός και τη διαμόρφωση ενός συνεργατικού κλίματος που δεν θα κινείται προς την κατεύθυνση επίδειξης ισχύος… Και οι δύο πλευρές θα έχουν ευθύνη αν το έργο δεν ολοκληρωθεί (από τη στιγμή που αποφάσισαν να το κάνουν) ή αν το έργο δεν εκτελεστεί με τη μεγαλύτερη δυνατή ποιότητα και ασφάλεια.

* Φωτό αρχείου