Λιγότερη δημοκρατία, στο όνομα της δημοκρατίας

Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στην Τουρκία, δεν έχει τόση σημασία από μόνο του. Η συνταγματική εξουσιοδότηση στον Ερντογάν για ακόμα πιο απολυταρχική διακυβέρνηση, είναι μια, όχι αμελητέα μεν, αλλά όχι και απροσδόκητη εξέλιξη. Η Τουρκία δεν έγινε δημοκρατική χώρα από τη μια στιγμή στην άλλη, ειδικά τη στιγμή που διάφορα πράγματα, όπως για παράδειγμα το να είσαι αριστερός ή να έχεις συνδικαλιστική δράση, είναι ημιπαράνομα στη γείτονα χώρα. Δυστυχώς, έτσι είναι. Το «50-50» του οριακού δημοψηφίσματος, άσχετα αν η επικράτηση στο νήμα του αιτήματος του Ερντογάν αμφισβητείται ή όχι στα χαρτιά, είναι η επιβεβαίωση ενός κόσμου που πηγαίνει σε όλο και πιο οριακές λύσεις και καταστάσεις.

Εκτός αν πιστεύουμε ότι «στην από δω μεριά» και εντός της Ε.Ε., όλα είναι μια χαρά. Εδώ, μια σειρά από «πανάρχαια» φιλελεύθερα επιχειρήματα ανατρέπονται με διάφορους τρόπους, σε μια Ε.Ε. που γίνεται όλο και πιο απολυταρχική. Η Γερμανία διοικείται από το ίδιο πρόσωπο εδώ και 12 χρόνια, σφραγίζοντας την υπερσυντηρητική στροφή με την ηγεμονία της, στην ένωση.  Στα σύνορά της, η Ε.Ε. βρίσκεται σε πόλεμο. Στην Ουκρανία, επιλέγει έμμεσα τη στήριξη παραστρατιωτικών νεοναζιστικών ομάδων, στην πιο σύγχρονη μακιαβελική εκδοχή του μεγαλύτερου συμφέροντος.

Την ίδια ώρα, η Ρωσία κυβερνάται από το ίδιο πρόσωπο εδώ και 17 χρόνια. Η ελευθερία λόγου, πολιτικής και συνδικαλιστικής δράσης είναι και εκεί συζητήσιμη, άλλο που το όραμα μιας κραταιάς «αντίρροπης» δύναμης που θα φέρει μια ισορροπία (τρόμου, αλλά ισορροπία), γοητεύει αρκετό κόσμο, έστω και αν μοιάζει φάρσα.

Στις ΗΠΑ, ο νέος πλανητάρχης είναι βγαλμένος από τις ιστορίες του (τρομερού) βιντεοπαιχνιδιού Fallout και το «SOS Πεντάγωνο καλεί Μόσχα». Ήταν από τους πρώτους που έσπευσε να χαιρετίσει τη νίκη του Ερντογάν στο δημοψήφισμα, με τρόπο που πιστοποιεί και νομιμοποιεί την απολυταρχική του πολιτική. Γιατί άλλωστε και ο Τραμπ, μια τέτοια ονειρεύεται και σχεδιάζει, στο όνομα της δημοκρατίας πάντα.

Το ενδιαφέρον ιστορικά και κοινωνικοπολιτικά, είναι ότι όλα τα παραπάνω συμβαίνουν στο όνομα της δημοκρατίας. Της θωρακισμένης όμως, αυτής που εντός της, η εθνική ασφάλεια ή τέλος πάντων, ό,τι βαφτίζεται με αυτό το όνομα, υπερτερεί των συλλογικών και ατομικών δικαιωμάτων και εκτός της, άνθρωποι πεθαίνουν κατά χιλιάδες, μέρα με τη μέρα. Κοινώς, η ιστορία επαναλαμβάνεται ως φάρσα. Τραγική και απολυταρχική.